ادامه محدودیت دامنه نوسان؛ آری یا خیر؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور – زهرا عرب کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بازار سرمایه ایران، برخلاف برخی تصورات، پدیده‌ای بومی نیست و بر اساس ساختار‌های جهانی شکل گرفته است. تحلیلگران بر این باورند که برای درک بهتر تحولات این بازار، لازم است که نگاهی تطبیقی به تحولات بین‌المللی داشته باشیم.

او افزود: تجربه کشور‌های مختلف نشان می‌دهد که محدودسازی یا دست‌کاری دامنه نوسان نه‌تنها راه‌حل پایداری برای کنترل رفتار بازار نیست، بلکه در بسیاری از موارد به عاملی اختلال‌زا تبدیل می‌شود. ریزش‌های اخیر بازار به عوامل کلان نظیر سیاست‌های نادرست پولی، اقتصادی و ریسک‌های سیاسی مرتبط است و کاهش یا محدودسازی دامنه نوسان تأثیر معناداری بر جلوگیری از ریزش ندارد. بازار در هر شرایطی، اگر قرار به افت داشته باشد، مسیر خود را پیدا می‌کند.

این کارشناس بازار سرمایه به تبعات منفی محدودیت‌های دامنه نوسان اشاره کرده و دو نکته مهم را مطرح می‌کنند: اول، فرسایشی شدن اصلاح بازار که باعث دلسردی سرمایه‌گذاران و خروج نقدینگی می‌شود. دوم، ایجاد رانت اطلاعاتی برای افرادی که به اخبار زودهنگام دسترسی دارند و می‌توانند با نوسان محدود، بدون ضرر جدی از بازار خارج یا وارد شوند.

او گفت: در بازار‌های جهانی، چنین محدودیت‌هایی به‌طور مداوم وجود ندارد و تنها در شرایط خاص اضطراری نظیر تنش‌های نظامی برای یک یا دو روز اعمال می‌شود؛ به‌طور کلی، ادامه سیاست‌های محدودکننده نه‌تنها به اصلاح ساختار بازار کمک نمی‌کند، بلکه به نقدشوندگی، اعتماد و کارایی بازار لطمه می‌زند. به اعتقاد کارشناسان، اگر اصلاحی قرار است صورت گیرد، باید از مسیر سیاست‌های کلان اقتصادی و اعتمادسازی باشد، نه با بستن مسیر‌های طبیعی عرضه و تقاضا.