آینده هوش مصنوعی در چین؛ تهدید محدودیت‌های غربی و فرصت توان داخلی

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، «کنفرانس جهانی هوش مصنوعی ۲۰۲۴» در شانگهای با شعار «حکمرانی هوش مصنوعی برای خوبی و برای همه» از روز پنجشنبه آغاز به کار کرد. در این نمایشگاه که تا امروز (یکشنبه) ادامه داشت، بیش از ۵۰۰ شرکت چینی و بین‌المللی فعال در زمینه هوش مصنوعی شرکت داشتند.

خبرگزاری شینهوا گزارش داد: هدف از برگزاری این کنفرانس که مقامات دولتی و نمایندگانی از سازمان‌های بین‌المللی، صنایع، دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی و غیره را گرد هم آورده، ایجاد همکاری بین‌المللی و بسترهای مبادله باز با مشارکت برابر به منظور پیشبرد حکمرانی جهانی هوش مصنوعی و ایجاد یک مکانیسم حاکمیت باز، منصفانه و مؤثر عنوان شده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، حوزه هوش مصنوعی در چین رشد سریعی را تجربه می‌کند. چین پس از آمریکا دومین کشور از لحاظ تعداد برنامه‌نویسان و عرضه برنامه‌های کامپیوتری محسوب می‌شود.

به گفته سازمان ملل متحد، مخترعان چینی در سال‌های اخیر اکثریت قریب به اتفاق حق اختراعات بین المللی را در زمینه هوش مصنوعی مولد ثبت کرده‌اند.

این هفته در شانگهای، بسیاری از غرفه‌داران مشتاق بودند تا محصولات جدید خود را در این فرصت به نمایش بگذارند: ربات‌های انسان‌نما، دست رباتیک چابک، یک مدل کارخانه هوشمند و…

محدودیت صادرات به چین

هوش مصنوعی راه را برای کاربردهای متعددی از تشخیص صدا گرفته تا مدیریت داده‌ها که در تجهیزات جاسوسی و برنامه‌های نظامی کاربرد دارد، باز می‌کند. اتفاقا همین دو کاربرد اخیر سبب شده تا ایالات متحده صادرات تراشه‌های الکترونیکی با کارایی بالا به ویژه آنهایی که برای توسعه هوش مصنوعی استفاده می‌شود را به چین محدود کند.

قانون پیشنهادی نتیجه فرمان اجرایی جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در ماه اوت سال ۲۰۲۳ (مرداد- شهریور ۱۴۰۲) در رابطه با دسترسی «کشورهای نگران‌کننده» به سرمایه‌های آمریکایی و دلار در زمینه فناوری‌های پیشرفته است که به گفته واشنگتن می‌تواند قابلیت‌های نظامی، اطلاعاتی، نظارتی و سایبری این کشورها را افزایش دهد. چین، هنگ‌کنگ و ماکائو کشورهای «نگران‌کننده» معرفی شده‌اند.

تارنمای «یورو نیوز» در گزارشی از نمایشگاه و کنفرانس جهانی هوش مصنوعی شانگهای گزارش داد: آمریکا تلاش می‌کند از توسعه فناوری‌های پیشرفته در چین جلوگیری کند، تا این کشور به عنوان اقتصاد دوم بزرگ جهان، نتواند از آمریکا در برتری نظامی یا تسلط بر بخش‌های نوظهور پیشی بگیرد. با این حال، مدیران شرکت‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی و حاضر در این نمایشگاه نگران به نظر نمی‌رسند.

دِبو هو، که با ربات انسان نمای «کِپلِر» ‌تولید شرکتش در این نمایشگاه شرکت کرده به یورونیوز گفت:‌ ما در حال حاضر از تراشه‌های «اوران» شرکت «انویدیا» در حوزه رباتیک استفاده می‌کنیم. البته به دنبال جایگزین‌های ملی هم هستیم.

به گزارش نشریه فرانسوی «لوپینیون»، شرکت آمریکایی «اُپن اِی‌آی» (OpenAI)، طراح نرم افزار مشهور چت جی‌پی‌تی (ChatGPT) گروه‌های نفوذ چینی را به استفاده از برنامه‌اش برای دستکاری افکار عمومی دیگر کشورها متهم می‌کند. انتظار می‌رود این اتهام به قطع دسترسی چین به رابط برنامه‌نویسی کاربردی خود (API) منجر شود. قطع دسترسی به این پلتفرم که یکپارچه شدن مدل‌های هوش مصنوعی را برای توسعه‌دهندگان محصولات دیگر ممکن می‌کند، می‌تواند ضربه سختی برای بسیاری از شرکت‌های چینی محسوب شود.

در اواخر ماه ژوئن سال جاری میلادی (خردادماه ۱۴۰۳)، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده پیشنهاد قانونی را ارائه کرد که سرمایه‌گذاری آمریکا در چین در حوزه هوش مصنوعی، تراشه‌های رایانه‌ای و محاسبات کوانتومی را محدود کرده و تحت نظارت قرار می‌دهد.

استعدادهای جوان و تولید داخلی

به گفته اتان دوان، کارمند یک استارت‌آپ حاضر در نمایشگاه، چین همچنان می‌تواند از ظرفیت عظیم متخصصان جوان با استعداد خود استفاده کند و محدودیت‌های غربی تغییری در این واقعیت ایجاد نخواهد کرد. وی معتقد است: قطع ناگهانی دسترسی به اُپن اِی‌آی به طور حتم در حال حاضر برای بسیاری از شرکت‌ها مشکل ایجاد می‌کند، اما هنوز برای مشخص کردن بازه زمانی تاثیرگذاری مشکل بسیار زود است.

این خوش‌بینی را می‌توان با آمار اندیشکده «ماکروپولو» (MacroPolo) متخصص اقتصاد چین، توجیه کرد. آمار این موسسه نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۲ چین تقریبا نیمی (۴۷ درصد) از بهترین محققان جهان را در زمینه هوش مصنوعی در اختیار دارد. این میزان در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۲۹ درصد اعلام شده بود.

همان‌طور که استقبال از نمایشگاه شانگهای نشان می‌دهد، محدودیت‌های اعمال شده از سوی آمریکا چیزی از شور و شوق شرکت‌کنندگان در نمایشگاه و بازدیدکنندگان آن کم نکرده است.

رونق فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی

شی یونلی بنیانگذار و مدیرعامل یک شرکت تجهیزات تناسب اندام براساس هوش مصنوعی، از افزایش علاقه مشتریان به نمایشگاه‌های تجاری مختلف خبر داده و معتقد است:‌ کل بخش ربات‌های چینی در حال رونق است (…) و همه سخت تلاش می کنند تا جایی در این بازار پیدا کنند.

لو میکسیو، نماینده یک شرکت نرم افزاری (OpenCSG) به خبرگزاری فرانسه گفت که شرکت وی تحت تاثیر محدودیت‌های آمریکا قرار نگرفته و به توسعه فعالیت‌های خود در خارج از کشور ادامه می‌دهد.

وی تاکید می‌کند: ایالات متحده احتمالاً در زمینه‌های خاصی از فناوری هوش مصنوعی از ما جلوتر است، اما چین نیز بسیار قوی باقی مانده است و من فکر می کنم در آینده این شکاف به تدریج از بین خواهد رفت و حتی می توانیم به تدریج بر آنها فائق آییم.