انقطاع از شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولتی شدن؛ سموم مهلک جهاد دانشگاهی

دکتر علی منتظری که سه دوره، ریاست جهاد دانشگاهی را عهده‌دار بوده است و اکنون رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی است، همزمان با چهل و چهار سالگی تشکیل این نهاد به خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا گفت: واقعیت امر این است که جهاد در طول حیات خود فراز و نشیب‌های زیادی پشت سر گذاشته و اکنون هم با چالش‌هایی مواجه است.

وی دولتی شدن را یکی از اصلی‌ترین چالش‌های جهاد دانشگاهی برشمرد و گفت: این موضوع واقعا موجب نگرانی و به قدری مهم و حیاتی است که به گفت‌وگوهای بیشتر و عمیق‌تری نیاز دارد؛ اما اشاره می‌کنم متاسفانه بر اساس قوانینی که در کشور به تصویب رسیده است،‌ تمام نهادها و دستگاه‌هایی که به نحوی از دولت،‌ بودجه دریافت می‌کنند باید تابع بعضی قوانین و ضوابط باشند اما چنین امری وقتی بخواهد در جهاد دانشگاهی بازتاب پیدا کند، عملا این نهاد را از وظایف اساسی و بنیادی خود، باز می‌دارد.

عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد:‌ یکی از مهم‌ترین وظایف جهاد که رهبر معظم انقلاب اسلامی سال‌ها پیش تعیین کردند و بر آن تاکید فرمودند تربیت صحیح فکری و عملی دانشجویان در دانشگاه‌هاست.

پیشتر با توجه به چالاکی و قواعد منعطفی که در مجموعه جهاد دانشگاهی جاری بود به‌راحتی می‌توانستیم هم تشکیلات جدید راه‌اندازی و هم دانشجویان را جذب و تربیت کنیم؛ اما اکنون تمام این راه‌ها به روی جهاد دانشگاهی بسته شده است.

وی ادامه داد: الزامات ایجاد شده طی دو سه سال اخیر، مشکلات زیادی فراروی جهاد دانشگاهی ایجاد کرده است. این قواعد دست و پا گیر تا جایی پیش رفته که تمام اعضای جهاد دانشگاهی باید کد استخدامی دریافت کنند و این عملا دست جهاد را در انجام ماموریت‌هایش می‌بندد.

منتظری، تمام دلسوزان در نظام قانونگذاری و شورای عالی انقلاب فرهنگی را نسبت به حل این مساله فرا خواند و تصریح کرد تداوم این رویه، مسیر خطرناک و هولناکی است که می‌تواند جهاد دانشگاهی را هم به سایر دستگاه‌های دیوان‌سالار کشور اضافه کند.

وی یادآور شد:‌ خاصیت جهاد دانشگاهی، کار جهادی است و همان‌طور که رهبر معظم انقلاب اسلامی در توصیه به دولت برادر ارجمند جناب دکتر مسعود پزشکیان فرمودند،‌ کار جهادی عبارتست از تلاش بی‌مزد و منت و اصولا جهاد دانشگاهی یک نهاد نیست، بلکه یک فرهنگ و یک مکتب است و دولتی شدن این مجموعه یک چالش بسیار اساسی است. امیدواریم با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی،‌ اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت چهاردهم به نحو مطلوب حل و مرتفع شود.

چرا جهاد در شورای عالی انقلاب فرهنگی نیست؟

رئیس اسبق جهاد دانشگاهی با گلایه از کنار گذاشته شدن جهاد از جمع اعضای حقوقی شورای عالی انقلاب فرهنگی در دوره اخیر، گفت:‌ مساله دیگری که جزء دردهای امروز ماست فقدان حضور جهاد در شورای عالی انقلاب فرهنگی است،‌ در گذشته ما دو کرسی در شورا داشتیم که بعد از سال‌ها به یک کرسی کاهش یافت و رئیس جهاد دانشگاهی، عضو حقوقی شورای عالی تلقی می‌شد. اما در دوره اخیر، عضویت رئیس جهاد دانشگاهی در شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز حذف شد و امروز نهادی که خود مولود انقلاب فرهنگی است و نقش اساسی و اول را در نهضت انقلاب فرهنگی داشته است در شورا حضور ندارد.

اصولا در مقدمه اساسنامه جهاد آمده که جهاد دانشگاهی، نهادی است زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی و با این حذف، جهاد دانشگاهی را از هویت خود منقطع کردند. این یک مطالبه جدی است و ما انتظار داریم که رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی و اعضای آن تلاشی برای بازگشت مجدد جهاد دانشگاهی به شورا داشته باشند.

منتظری اضافه کرد:‌ مشروعیت جهاد از شورای عالی انقلاب فرهنگی است و ما سال‌ها حتی زمانی که مصوبات این شورا چندان وفق مراد جهادگران نبوده، در کنار شورا بودیم و مصوبات آن را تمکین و پیگیری کردیم و راه ارتباطی ما با اعضای هیات دولت و رئیس‌جمهور که رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی است. اکثرا از این طریق تامین می‌شده و اکنون جدایی و نقص در کار ما حاصل شده و امیدواریم این مشکل برطرف شود.

وی پرهیز دولت‌ها از دخالت مستقیم و غیرمعمول در تعیین مدیریت جهاد دانشگاهی را از خواسته‌های موکد جهادگران عنوان کرد و گفت:‌ نکته دیگر که همیشه مد نظر جهادگران دانشگاهی بوده؛ از دولت‌ها خواهش می‌کنیم در امر مدیریت جهاد دانشگاهی، نظرهای خود را از طریق هیات امنا به جهاد دنبال کنند نه با دخالت مستقیم و غیر معمول. زیرا بر این باور هستیم اگر اداره جهاد دانشگاهی را به دست خود جهادگران بسپاریم. کما اینکه در گذشته همینطور بوده است. نتایج بهتری حاصل خواهد شد. البته در طرح این خواسته، بدون اینکه بخواهیم خدای ناکرده درباره افراد، صحبت کنیم به فرآیندها اشاره داریم و امیدواریم این چالش بزرگ و مطالبه را به سرانجام مطلوب و قانونی برسانیم.

رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی در تشریح خدمات این نهاد بیان داشت:‌ جهاد در طول حیات خود خدمات زیادی به کشور و جامعه علمی کرده است که در گزارش های منتشره از جهاددانشگاهی می‌توانید آنها را ببینید و بخوانید.

سه نمونه از این اقداماتی که در آمار و ارقام نمی‌گنجد و فراتر از آمار است،‌ اشاره می‌کنم‌؛ اولین آن، ترویج گفتمان علمی است، فراموش نکنیم این جهادگران دانشگاهی بودند که شعار ما می‌توانیم را در دانشگاه‌ها زنده کردند و زنده نگاه داشتند و باعث ترویج گفتمان علمی در مراکز علمی و تحقیقاتی کشور شدند.

وی ادامه داد:‌ دومین خدمت بزرگ جهاد دانشگاهی، الگوسازی است، جهاد دانشگاهی با توجه به چابکی و چالاکی سازمانی توانست ده‌ها مرکز علمی تحقیقاتی و فرهنگی را تاسیس کند که هر کدام از آنها برای سایر سازمان‌های فرهنگی و علمی کشور الگو شدند و ما به این کار افتخار می‌کنیم.

منتظری خاطرنشان کرد:‌ سومین خدمت بزرگ جهاد دانشگاهی در طول این سال‌ها،‌ تربیت نیروهای انسانی مومن، انقلابی، دانشمند، کارآزموده در کشور بوده که تعدادی از آنها هنوز هم در جهاد مشغول به فعالیتند و بخش زیادی هم در دیگر نهادهای کشور مشغول خدمت هستند.

وی تاکید کرد:‌ امروز هم یکی از بزرگترین فناوری‌های جهاد دانشگاهی، تربیت صحیح فکری و عملی دانشجویان است و معتقدیم این جهاد نرم‌افزاری مهم‌تر از ایجاد فناوری‌های سخت در حوزه‌های علمی و پژوهشی است. البته این موضوع به معنای نفی ارزش دستاوردهای علمی و تحقیقاتی نیست، ما به دستاوردهای علمی خود افتخار می‌کنیم. اما مهم‌تر از آن،‌ تربیت صحیح فکری و عملی دانشجویانی است که بتوانند در آینده هر کدام در هر کجا قرار گرفتند خدمتگذار مردم باشند و منافع ملی کشور را حفاظت و علم مفید را ترویج کنند.