توسعه افقی شهرها در نهضت ملی مسکن به فراموشی سپرده شد
۰۰:۰۰ – ۱۸ آذر ۱۴۰۳
باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری – اجرای طرح ساخت خانههای ویلایی یکی از برنامه های مهم مسکنی بود که در دولت سیزدهم برای برخی از پروژههای نهضت ملی مسکن در شهرهای مختلف کلید خورد اما این روزها اخباری به گوش میرسد که این طرح در برخی از شهرها متوقف شده است و مجوز بلند مرتبه سازی صادر شده است.
این در حالیست که پیش از این آثار مثبت خانه های ویلایی در بسیاری از شهرها نمایان شده بود به طوری که کاهش مدت زمان ساخت پروژههای نهضت ملی مسکن و همچنین کاهش هزینههای ساخت از مهمترین مزایای ساخت خانههای ویلایی به شمار می رود که در شهرهای از جمله طبس، یزد و … اجرایی شده است.
خیلی از کارشناسان حوزه مسکن، اعلام کردهاند که حرکت دولت به سمت ساخت خانه های ویلایی و یک طبقه، میتوان هزینههای ساخت و ساز را کاهش دهد. علاوه بر این، بافت معماری ایرانی اسلامی را نیز تقویت کرده و مفهوم شهرسازی ایرانی را متحول کند. این کارشناسان می گویند که ساخت خانه های ویلایی با فرهنگ ایرانی سازگارتر است.
ساخت خانه های ویلایی معامله دو سر برد است
در ادامه محمد هاشمی کارشناس سیاست گذاری مسکن در گفتوگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه ساخت خانه های ویلایی برای مردم و دولت، یک معامله ی دو سر بُرد است گفت: اصلی ترین مزیت این خانه ها پایین بودن هزینه ساخت و ساز آنها است.
وی با بیان اینکه اولین مزیتکوتاه مرتبه سازی، کاهش هزینه ساخت هر متر مربع خانه های ویلایی بوده است گفت: هزینه ساخت خانه های چند طبقه ۳۰ تا ۴۰ درصد نسبت به خانه های ویلایی بیشتر بوده است.
هاشمی گفت: بر اساس آمارهای موجود، ساخت هر متر مربع واحد مسکونی یک طبقه در تهران حدود ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان است. این درحالیست که ساخت یک ساختمان ۱۸ طبقه، حدود ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد.در واقع هزینه ی ساخت یک ساختمان ۱۸ طبقه در قیاس با خانه های ویلایی تقریبا ۲ برابر است.
در واقع اصلی ترین علت کاهش هزینه ی ساخت خانه های ویلایی این است که تجهیزات کمتری نیاز دارند و الزامات فنی و ایمنی آن ها کمتر است. به طور مثال برای ساخت یک خانه ی ویلایی نیازی به نصب آسانسور نیست. در حالی که برای ساخت واحدهای آپارتمانی باید چنین هزینه هایی را نیز در نظر گرفت.
همچنین نباید فراموش کرد که با افزایش تعداد طبقات، بار وارد شده به زمین و مصالح سازنده ی ساختمان، مقدار مصالح و …نیز بیشتر میشود و طبیعی است که هزینه ی ساخت مسکن را بالاتر می برد. به همین دلیل است که ساخت و ساز خانه های مسکونی یک طبقه و ویلایی به صرفه تر است.
براساس این گزارش هر زمانی که صحبت از ساخت خانه های ویلایی مطرح می شود، بحث کمبود زمین مطرح است و چرا که رویکرد بسیاری از افراد یک نگاه کلانشهری است و تصور می شود که در تمام مناطق شهری، زمینی برای ساخت و ساز وجود ندارد.
به همین دلیل است که بلندمرتبه سازی در قیاس با تراکم سازی افزایش پیدا کرده است. اما این موضوع در تمام شهرهای کشور صحت ندارد و کافیست سری به شهرهای کوچک بزنیم.
کاهش هزینه های ساخت مسکن تنها از طریق توسعه افقی شهرها امکان پذیر می شود
همچنین در این زمینه فرشید ایلاتی کارشناس سیاست گذاری مسکن در گفتوگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه لزوم توجه به مشارکت های مردمی خود می تواند زمینه ساز بهبود و تقویت بازار مسکن شود گفت: دولت باید به این ظرفیت های مردمی در بخش مسکن توجه کند تا بتواند از رکودی که گریبان گیر بازا رمسکن شده خارج شود. استفاده از ظرفیت های مردمی خود می تواند بازار مسکن را تقویت کند اما این به آن شرط است که دولت بتواند از این ظرفیت ها به خوبی استفاده کند.
ایلاتی اظهار کرد: دولت در حال حاضر می تواند با اعتماد به بخش خصوصی و مردم با استفاده از طراحی های ساده و کم مرتبه تولید واحدهای مسکونی را در بازار مسکن ورود بیشتری داشته باشند. دولت نمی تواند با بلند مرتبه سازی به سمت ساخت وساز مسکن برود بلکه تنها می توان از طریق واگذاری اراضی و پرداخت تسهیلات ساخت متقاضیان را به این بازار سوق داد.
ایلاتی افزود: در طرح نهضت ملی مسکن قرار است رویکرد عمودی سازی شهرها جای خود را به شهرسازی افقی بدهد و در مناطقی که زمین به اندازه کافی وجود دارد، مسکن ویلایی و یک طبقه ساخته شود که این امر خود می تواند متقاضیان بیشتری را به سمت بازار مسکن هدایت کند.
وی با بیان اینکه توقف طرح ویلایی و کوتاه مرتبه سازی باعث میشود که هزینههای ساخت پروژههای نهضت ملی مسکن افزایش یابد و از سوی دیگر باعث می شود که طرح معماری ایرانی اسلامی به فراموشی سپرده شود.
بازنگری در طرح های نهضت ملی مسکن با حداکثر تراکم
گفتنی است طبق ابلاغیه ای که از سوی وزیر راه و شهرسازی به برخی از استان های کشور از جمله کرمان ارائه شده اعلام شده به منظور استفاده حداکثری از ظرفیت اراضی، کاهش هزینه های مربوط به تامین خدمات زیربنایی و روبنایی لازم است در تمامی طرح های مربوط به طرح نهضت ملی مسکن تراکم ساختمانی پهنه تراکمی غالب شهر به عنوان تراکم ملاک عمل قرار گیرد.
همچنین وزیر راه وشهرسازی بهتازگی در سفر به مازندران اعلام کرده است مکان یابی بلند مرتبه سازی اصول و ملاحظاتی دارد که نیازمند مصوبات در شورای عالی معماری و شهرسازی است که پهنه بندی های آن در شهرهای مختلف باید مشخص شود، این پهنه بندی ها باید در شورای عالی برنامه ریزی و شورای معماری تصویب شود تا نیازهای سکونتی و رفاهی منطقه را بتواند پاسخ دهد.
وی با بیان اینکه هرگونه مکان یابی نادرست زمینه ساز ایجاد فساد، رانت و زمین خواری را فراهم میکند گفت: احداث هرگونه شهرک به جهت کمبود اراضی بسیار حائز اهمیت است بنابراین مکان یابی شهرک ها در اراضی درجه ۳ و۴ که کشاورزی نباشند مهم است و البته تاکنون در استان های شمالی سه شهرک مکان یابی شده و تاکید شده است که ساخت شهرک های گردشگری و اقامتی در دستور کار قرار گیرد.
گفتنی است، امیدواریم دولت با بازنگری در طرح ویلایی سازی و اجرای توسعه افقی شهرها بتواند دوباره معماری ایرانی اسلامی را به پروژههای مسکونی کشور بازگرداند.
