در «ایوار» پنجم مطرح شد؛ بازخوانی هویت ملی و اساطیر ایرانی

به گزارش ایرنا، پنجمین نشست تخصصی «ایوار» با بررسی اسطوره شناسی در فرهنگ ایرانی و یاد اسطوره شناس و منتقد ادبی زنده است. محمدرضا محمودزاده با حضور جمعی از نویسندگان و پژوهشگران استان های مازندران، لرستان، گیلان و البرز در دایره المعارف مطبوعات برگزار شد.

محمدجعفر محمدزادهرئیس موسسه مطالعات فرهنگ و رسانه در این نشست گفت: ملتی که اسطوره نداشته باشد حماسه ندارد و ملتی که حماسه نداشته باشد نمی تواند تاریخ قابل توجهی داشته باشد و دچار بی هویتی است. اسطوره ها در تاریخ ملت ها زمانی به کار می روند که درک حسی و حتی عقل از بیان آرزوها و آرمان های یک ملت باز می ماند. در این صورت اسطوره و حماسه می آفرینند و به آرزوها و آرمان های یک ملت فراتر از زمان و مکان معنا می بخشند.

رئیس دانشنامه مطبوعاتی ایران در ادامه افزود: زبان فارسی زبانی گویا و زنده است که با ظرفیت های درونی سنتز، فارسی سازی و بهره مندی از گنجینه های ارزشمند خود توانایی رفع نیازهای کنونی خود را دارد.

محمدزاده درباره برخی تهمت‌های اخیر درباره زبان فارسی گفت: اگر کسی زبان فارسی را زبانی بسته بداند نشان می‌دهد که با تاریخچه تحول زبان و تغییرات ساختاری در دوره‌های زمانی و زمانی آشنا نیست. تجدید زبان اگر کسی با علم زبان شناسی و دانشی مانند تاریخ، ادبیات، سبک شناسی و سبک آن دوره و سبک شخصی فارسی زبانان و شاعران فارسی آشنا باشد، می داند که زبان فارسی با حفظ شالوده و شالوده خود تا چه اندازه است. پی، در هر دوره ای با توجه به مقتضیات زمان سیال است. تغییر کرده است

محمدزاده همچنین خاطرنشان کرد: جامعه لرستان با برگزاری نشست های «ایوار» در صدد است تا هر چه بیشتر عناصر قومیتی را با عناصر ملی پیوند دهد. زیرا اعضای انجمن معتقدند اقوام در ارتباط با ایران اعتبار می یابند. یاد محمودزاده به پاس تلاش های فرهنگی و ادبی و تألیف آثار ماندگار در معرفی اسطوره های ایرانی و لر بودن متفکری که موضوع این نشست «ایور» است و جامعه لرستان به دنبال آوردن ظرفیت های ملی است. لرستان به جامعه علمی و فرهنگی. کشور را بشناسید.

مختار عظیمینویسنده و پژوهشگر ادبیات مازندرانی در ادامه نشست با بیان سختی های کار فرهنگی گفت: کار در عرصه فرهنگی، نشان دهنده سختی یک کار انسانی است که ویژگی های خاص خود را دارد. اولاً صلاحیت علمی می‌خواهد و دومی استقامت و صبر; علاوه بر این، زمان بر است و برای یادگیری و گلدوزی به سال ها دانش نیاز دارد. علمی رفتن و اندیشیدن صلاحیت علمی در خور نقد خود را دارد که بی طرف و همه جانبه و عدالت گرا هستی و وقتی به این مرحله رسیدی موانع بسیار سخت و خصمانه در مقابلت نمایان می شود. آن انسان بودن و انسان ماندن و شرافتمندانه زیستن و تشویق اندیشه انسان و لغزش در این راه است.

نویسنده کتاب «کاوش در شعر نیما» ضمن مروری بر سیره تحصیلی محمودزاده گفت: وی برای دستیابی به رمز و راز فرهنگ ملی به مطالعه شاهنامه پرداخت و کلاس های شاهنامه خوانی تشکیل داد و از این طریق عشق را گسترش داد. شاهنامه خوانی و شاهنامه فهمی». . همچنین با تشکیل کلاس های نیمه خوانی، نیما را به گونه ای شناخت که شایسته اندیشه نیما باشد.

در ادامه جلسه دکتر عبدالمجید، واعظ استاد دانشگاه و استادیار پژوهشگاه اندیشه سیاسی، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: افسانه ایرانی پاسبان سپر جهانی ایرانیان است. حوزه عمومی منطقه ای است که «حضور ملی» فراتر از منافع شخصی یا سلیقه جمعیت های کوچکتر از واحد ملی تحقق می یابد. این زیست کره یک آگاهی رایج در بین ایرانیان است که ریشه در تاریخ کهن این مرز و بوم دارد.

مسعدی با بیان تفاوت اساطیر ایرانی با اساطیر هندی و یونانی گفت: از آنجایی که اسطوره در میان ایرانیان بر خلاف اسطوره های یونانی و هندی به یکی از دو قلمرو ذهنی یا عینی محدود نمی شود، در این راه استعداد تاریخی دارد. حضور در سپهر. رایج شده است. تأمل در افکار، کردار و گفتار اسطوره های ایرانی این اهمیت را به خوبی نشان می دهد. نکته این است که شیوه های بازیگری در اسطوره های ایرانی مبتنی بر حکمت عملی ایرانی است. این بدان معناست که اسطوره های ایرانی ضمن توجه به مسئله ملی که ماهیتی فراگیر و ذهنی دارد، مشغول حل و فصل مناسبات پیش پا افتاده و جزئی این جهان هستند.

کوشنده از کتاب «سیر اندیشه سیاسی در غرب» تاکید کرد: حل حکمت عملی ایرانیان در بعد اساطیری سنت ایرانی باعث شده است که اسطوره های ایرانی کاربرد خاصی پیدا کنند، بنابراین کارکرد اصلی اسطوره را در نگاه ایرانیان باید پاسداری از ایران و وظیفه محوری آن را پاسداری از حوزه مشترک ایرانیان دانست.

در ادامه این نشست علمی حسن کیاییان مدیر نشر چشمه با بیان این سوال که چرا ادبیات ما به طور عام و ادبیات داستانی ما به طور خاص جهانی نشده است و هنوز مردم جهان ما را تنها با حافظ، سعدی و مولوی می شناسند، گفت: «رومئو و ژولیت» است. بیشتر از انتشار کتاب ۴۰۰ سال گذشته است. «جنگ و صلح» حدود ۱۵۰ سال پیش، اولین چاپ «آناکارینا» ۱۴۰ سال پیش و کتاب «اولیس» حدود ۱۰۰ سال پیش منتشر شد، با این حال هنوز هم تجدید چاپ می شوند و هنوز هم خواننده دارند. پس چرا ما نتوانسته ایم چنین بازاری برای کتاب های داستانی خود فراهم کنیم؟

نویسنده کتاب «چشمه دانایی و گل زیبا» در پاسخ به این پرسش ها خاطرنشان کرد: یکی از دلایل آن این است که نویسندگان ما نتوانسته اند ارتباط پایداری با مخاطب پیدا کنند، در بیشتر آثار محتوا غالب بوده است. بیش از فرم، و اگر استثنا بگذاریم، تنها در چند دهه اخیر، به همت منتقدانی چون مرحوم محمودزاده، نویسندگان ما بیشتر به این موضوع توجه کرده اند. فرم و از این نظر خدمات استاد محمودزاده ارزشمند و ماندگار است.

سهیل معینییکی از فعالان اجتماعی و روزنامه نگار دیگر سخنران این نشست بود که به قرائت زندگی زیست فرهنگی و اجتماعی این شاعر فقید پرداخت و گفت: مرحوم محمودزاده پس از فعالیت های اجتماعی خود در قبل از انقلاب، هنر رسیدن به ساحل فرهنگ را داشت. احساسات درونی خود را به شعر تبدیل می کند. و ادب کند و تلاش برای عظمت فرهنگ و هویت ملی ایران از گذر شاهنامه.

سردبیر سابق «ایران سپید» همچنین گفت: اگر امروز محمودزاده را به عنوان معلم می شناسیم، حاصل چندین دهه اقدام فرهنگی، تلخی و تلاش برای خواندن هویت ملی و راز اسطوره ها و باورهای ایرانی است. “

مجتبی رومانی مدیرعامل بنیاد ایران شناسی واحد لرستان نیز در سخنانی کوتاه بر اهمیت همدلی و همگرایی در بین مردم لرستان تاکید کرد و گفت: مردم قلم بدون توجه به دغدغه های مشترک باید تولید علم کنند و ما وظیفه داریم امکان معرفی مردم لرستان را فراهم کند.» ; زیرا در سایه دانش امکان تعالی و ارتقاء وجود دارد.

ساسان ولی زاده دبیر این نشست همچنین با انتقاد از اندیشه های زنده یاد محمودزاده گفت: اسطوره ها برگرفته از باورهای جاودانه و جاودانه انسان های دارای تاریخ و تمدن است. بنابراین اسطوره برخاسته از تخیل نیست، بلکه بازمانده باورها و بال دادن به آرمان های یک ملت است.

ولی زاده با قرائت بخش هایی از اشعار و آثار محمودزاده گفت: آثار این شاعر و منتقد فقید حاکی از ذهنی فعال است که از معیار عدالت خواهی در آفرینش ادبی پیروی می کرد و به همین دلیل پلی میان اساطیر ایران و ادبیات معاصر ایجاد کرد.

نویسنده کتاب ترانه های ضیاء و زاگرس افزود: محمودزاده شخصیتی چندوجهی داشت. از یک سو فضای رمانتیکی بر نوشته ها و خلوت او حاکم بود که برگرفته از خواندن آثاری چون لامارتین بود. از طرفی دغدغه های اجتماعی داشت که آثار متاثر از آن بود جلال آل احمد و از سوی دیگر به درک عمیقی از شاهنامه و اساطیر ایرانی رسیده بود که نشان از تلاش او برای کشف ریشه های هویت ملی ایرانی داشت.

شهرزاد معینیهمسر زنده یاد محمودزاده نیز به بیان خاطراتی از نزدیک به نیم قرن همراهی با این منتقد فقید لرستانی پرداخت و گفت: رضا همیشه در حال یادگیری و تدریس بود. او شعر می گفت و در پی فهم اسطوره ها بود و در پی فهم شاهنامه بود و شعر و ادبیات معاصر را نقد می کرد و من همواره شاهد تلاش های مثمر ثمر و پیگیر او بوده ام. او به دنبال آرامش نبود. او دغدغه فرهنگ و جامعه داشت و همیشه ذهنی جستجوگر داشت.

در ادامه جلسه محمد محمودزاده برادر مرحوم استاد محمود زاده اشعاری در رثای استاد و شعری از استاد خواند. نصرت الله مسعودی همچنین خوانده شد راحله آزاد شهابی او اقتباسی از داستان گردآفرید و سهراب را اجرا کرد که با استقبال تماشاگران مواجه شد. فیلم کوتاهی از زندگی مرحوم محمدرضا محمودزاده از دیگر بخش‌های این نشست فرهنگی بود.

زنده‌یاد محمودزاده اسطوره‌شناس و شاعر فقیدی بود که چندین دهه از عمر خود را صرف پژوهش و تألیف آثار ارزشمند فرهنگی و ادبی کرد و در ۱۸ مهرماه امسال در زادگاهش خرم‌آباد درگذشت. «افراسیاب در اسطوره و حماسه و زخم عمیق رستم» و «تفسیر مجدد بصری بوف کور» و «گامی در اساطیر» از آثار برجسته این نویسنده است.

محمودزاده یکی از اعضای هیئت تحریریه و نویسنده فصلنامه «فروردین» یکی از مجلات مطرح منطقه مازندران بود. از جمله آثار محمودزاده، «واژه شاهنامه» با تأکید بر اشارات، کنایه ها و اصطلاحات این اثر فاخر و پژوهشی درباره «تأثیر اساطیر ایران بر اساطیر شاهنامه» به همراه چند دفتر شعر در دست چاپ است.