رشد ابرسیاهچالهها کاهش یافته است
تهران- ایرنا- نتیجه بررسیهای علمی با شبیهسازیهای رایانهای نشان میدهد سیاهچالههای با جرم بالا در گذشتههای دور کیهانی سریعتر رشد میکردهاند اما با کاهش گاز در کیهان سرعت رشد آنها آهسته شده است.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از اسپیس، سیاهچالهها اجرام یا اشیای نجومی قابل توجهی هستند و جاذبه آنها چنان قوی است که هیچ چیز حتی نور نمی تواند از آنها عبور کند. بزرگترین سیاهچالهها که به آنها ابرسیاهچاله یا سیاهچالههای با جرم بسیار بالا گفته میشود، وزنی برابر با میلیونها یا میلیاردها برابر جرم خورشید دارند. این غولها معمولا در مرکز کهکشانها قرار دارند. کهکشان راه شیری نیز در مرکز خود یک ابرسیاهچاله دارد.
یک گروه از اخترفیزیکدانها برای بررسی اینکه جرم ابرسیاهچالهها چگونه تا این حد بالا میرود ، یک مدل از تاریخچه رشد کلی ابرسیاهچالهها را در مدت ۱۲ میلیارد سال ساختند. ابرسیاهچالهها عمدتا به دو روش رشد میکنند. آنها میتوانند گاز را از کهکشانهای میزبان خود مصرف کنند یا هنگام برخورد دو کهکشان با یکدیگر ادغام شوند.
ابرسیاهچالهها گاز مصرف و تقریبا همیشه اشعه ایکس ساطع میکنند که نوعی از نور با انرژی بالا است و با چشم عادی دیده نمیشود.
مطالعات اخترفیزیکدانها با بررسی اشعههای ایکس در فضا به آنها امکان داده است تا برآورد کنند ابرسیاهچالهها با چه سرعتی با مصرف گاز رشد میکنند. یک ابر سیاهچاله به طور میانگین در هر سال مقدار کافی گاز به اندازه جرم خورشید مصرف میکند. این دادهها حاکی است نرخ رشد یک سیاهچاله با میانگین میلیونها سال، ارتباطی قوی با جرم همه ستارهها در کهکشان میزبان آن دارد.
سیاهچالههای سنگین همچنین از طریق ادغام با یکدیگر بزرگ میشوند و رشد میکنند که این کار در زمان برخورد کهکشانها روی میدهد. شبیهسازیهای کیهانی با ابررایانهها نشان داد این رویداد در چه مواقعی روی میدهد. تیم محققان یاد شده این دو مسیر رشد سیاهچالهها؛ یعنی مصرف گاز و ادغام را با استفاده از اشعه ایکس و شبیهسازیهای رایانهای ردیابی کرده و از ترکیب آنها برای ساختن این تاریخچه کلی رشد سیاهچالهها در میلیاردها سال استفاده کرده است.
این بررسیها نشان داده ابرسیاهچالهها در میلیاردها سال پیش زمانی که کیهان بسیار جوان بود، با سرعت بیشتری رشد میکرده اند. در آن زمان کیهان حاوی گاز بیشتری بود و در حالی که کیهان پیرتر شده است، این گاز به تدریج مصرف و تخلیه و رشد ابرسیاهچالهها آهسته شده است. تعداد ابرسیاهچالهها حدود ۸ میلیارد سال پیش به ثبات رسید و تا کنون افزایش زیادی نداشته است.
این تحقیق کمک کرد بیش از ۹۰ درصد از جرم سیاهچالهها در ۱۲ میلیارد سال گذشته چگونه تجمیع شده است. با این حال هنوز باید بررسی کرد که این سیاهچالهها در کیهان اولیه چگونه رشد کردند تا بتوان درصد باقیمانده جرم سیاهچالهها را هم توضیح داد.
منبع : خبرگزاری ایرنا