روش تحقیق‌ کمی و کیفی کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» درخشان است

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، نشست نقد و بررسی کتاب «سکوی خبر اتاق خبر» برگزار شد. جواد دلیری با یک مقدمه یونس شکرخواه و با حضور مجید رضائیان عضو هیئت علمی و پژوهشگر علوم ارتباطات. پدر الوندی فعال رسانه ای و مدیر فروشگاه مرکزی شهرکتاب و خسرو طالب زاده پژوهشگر فرهنگی یکشنبه ۱۹ بهمن ماه در شهرکتاب مرزی برگزار شد.

دلیری درباره روند شکل گیری کتاب «اتاق خبر پلت فرم» توضیح داد: با توجه به کارهای رسانه ای که در رسانه های آنلاین و مکتوب به روش های مختلف انجام دادیم، همیشه این سوال مطرح می شد که یک رسانه سنتی چگونه می تواند دوام بیاورد؟ در سال‌های اخیر این سوال اضافه شد که رسانه‌های سنتی چگونه می‌توانند وارد دنیای مدرن شوند و از شیوه‌های سنتی فاصله بگیرند؟

به گفته این فعال رسانه ای، روزنامه به نوعی رسانه سنتی تلقی می شود اما بستر و محتوای رسانه های سنتی در عرصه آنلاین و مدرن فعالیت می کند. در سال‌هایی که حوزه رسانه را مدیریت می‌کردم، پیوند بین حوزه سنتی و مدرن را بررسی کردم و هدفم این بود که روزنامه‌نگاران بتوانند محتوای یکسانی را در قالب‌های مختلف ارائه کنند.

وی با اشاره به ایده ای که پدرام الوندی سال ها در ایرنا دنبال کرد، افزود: این ایده ای است که به دنبال جذب مخاطب به سمت محتوا یا سوق دادن محتوا به سمت کاربر است. تنها راه و الزام این است که همه رسانه ها به سمت ساختار اتاق خبر حرکت کنند.

اساس کتاب یک کار پژوهشی بود

دلیری به بستری بودن اتاق های خبر اشاره کرد و ادامه داد: ساختار و شبکه ای که وجود دارد تولید محتوا را در قالب پلتفرم دنبال می کند و قصد دارد آن را در قالب بستر منتشر کند.

این فعال رسانه ای با بیان اینکه کتاب «اتاق خبر پلت فرم» دارای ۵ فصل است، گفت: در این فصل ها به ساختار رسانه و اقتضائات رسانه پرداخته شده و به نظریه ها و اشکال مختلفی می پردازد که پیرامون آن وجود دارد. ساختار رسانه همچنین بخش مهمی در کتاب وجود دارد که چند رسانه مهم را به صورت موردی بررسی می کند. به نوعی سه محور علم رسانه، مدیریت و فناوری را با هم ترکیب کرده است.

به گفته وی، اساس کتاب یک کار پژوهشی بوده و ایده پایانی کتاب بر اساس گفتگو با ۴۵ نفر از مدیران و فعالان رسانه ای داخل و خارج کشور شکل گرفته است. طی مصاحبه های عمیق، ایده های افراد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ایده اتاق خبر بستر شکل گرفت.

وی افزود: اتاق خبر بستر دارای ساختار یک اتاق خبر مدرن است که از زمان تولید محتوا تا انتشار و توزیع و بازگشت و بازخورد پیام مورد توجه قرار می گیرد.

روش های تحقیق کمی و کیفی درخشان هستند

مجید رضائیان درباره تحقیقات انجام شده برای تدوین کتاب گفت: نویسنده کتاب از روش تحقیق استفاده کرده است، روش تحقیق کمی و کیفی درخشان است، زیرا از رفتار سطحی کپی برداری به دور است. این تحقیق که در قالب کتاب منتشر شده است دارای دو ویژگی است. ابتدا از صفحات ۱۵۶ تا ۱۷۶ پروپوزال اتاق خبر بستر از فرآیند مصاحبه عمیق خارج شد و به پروپوزال رسید. دوم در فصل هفتم نمونه هایی که در دنیا وجود دارد بررسی شده است.

پژوهشگر رسانه حوره با اشاره به نزدیک بودن محتوای کتاب یا نظریه پیر بوردیو این جامعه شناس و مردم شناس فرانسوی افزود: وقتی این کتاب را خواندم یاد بوردیو افتادم، می گوید: انسان کالا می شود و محصول و برند تعیین کننده جایگاه اجتماعی است.

وی در نقد کتاب خود به عنوان روزنامه نگاری که سال ها ویراستار بوده است، توضیح داد: می توانم از اتاق خبر نیویورک تایمز انتقاد کنم زیرا در ترکیب اتاق خبری که در حال ظهور است، روند از سه رکن به چهار رکن تغییر می کند. یعنی به شیء. ، موضوع و مخاطب، موضوعی اضافه شده و به این ترتیب عنصر «بازار» این مثلث را به مربع تبدیل کرده است.

هشت تغییر باعث شد که روزنامه نگاری سبک خود را پیدا کند

رضاییان با تقسیم بندی روندی که رسانه ها در طول تاریخ طی کردند، گفت: از قبل از جنگ جهانی اول تا امروز هشت تغییر باعث شد که روزنامه نگاری سبک خودش را پیدا کند و اتاق خبر نیز بر همین اساس ساخته شد. مرحله اول در قرن ۱۹ رویداد مرکزی است، مرحله دوم رویداد مرکزی است که به سمت روایت مرکزی حرکت می کند و اخبار اهمیت بیشتری پیدا می کند. جنگ جهانی اول رخ می دهد و بین جنگ های جهانی اول و دوم سبک روزنامه نگاری توصیفی شکل می گیرد، مرحله چهارم پس از جنگ جهانی دوم سبک روزنامه نگاری توسعه ای ایجاد می شود. در مرحله پنجم، با ظهور وب، انفجاری از اطلاعات رخ می دهد و متن، صدا و تصویر در کنار هم در یک رسانه قرار می گیرند. مرحله هفتم شبکه های اجتماعی است که در آن به انفجار پیام پرتاب می شویم. در اینجا از سیستم به موبایل می رویم و اکنون در مرحله هشتم هستیم که دیتا محور است که فکر نمی کنم تا سال ۲۰۳۰ ادامه پیدا کند.

این پژوهشگر رسانه با اشاره به اینکه در هر یک از این مراحل، رسانه ها دارای تحریریه و اتاق خبر خاص خود بودند، ادامه داد: تمرکز از عینیت به سمت ذهنیت رفته است. ما وارد دورانی می شویم که اتاق خبر داریم و همچنین مخاطب می تواند تولید داشته باشد، از طرف دیگر اخبار جعلی داریم، همچنین اتاق خبر باید بازار را ببیند و در نتیجه (خبرگزاری) رویترز یک سرویس غذایی ایجاد کرد و برای هشت نفر ماه ها این سرویس در صفحه اول خبرگزاری بود. صورت می گیرد

وی با اشاره به اینکه تعریف ابژه و موضوع تغییر می کند، افزود: نمی توانیم به نیاز مخاطب بپردازیم و باید دنبال مخاطب بدویم یعنی خواسته های مخاطب را برآورده کنیم. در نتیجه موضوع در دست بازار است. خبرنگاران قاطع نیستند و نمی توانند موضوعات مورد نیاز مخاطب را دنبال کنند. این روزها اتاق خبر برای چه افرادی است؟ نسل Z نیز به ۲۴ سالگی رسید و باید به نسل آلفا که متولد ۲۰۱۰ هستند توجه کنید، در دنیای امروز شیء اهمیت خود را از دست می دهد و سوژه توسط افرادی انتخاب می شود که دنیای آنها دنیای سایبری است نه واقعی. جهان

رضائیان با اشاره به اینکه نسل آلفا به دنبال چرایی و چگونگی تبیین و تحلیل است، ادامه داد: اصولاً وقتی از اتاق خبر صحبت می کنیم باید بر اساس هر چیزی باشد، اساساً همه ما در جهت رسانه بحث می کنیم، باید دید. چیزی به نام پلتفرم و رسانه. می ماند یا نه؟

در پشت جلد این کتاب که در ۲۷۲ صفحه و با پیشگفتار یونس شکرخواه توسط انتشارات همشهری منتشر شده است، می خوانیم: هویت هیئت تحریریه ایران از طلوع روزنامه نگاری ایران آغاز شد. با توجه به آنچه باقی مانده است، با تفکیک تهیه از محتوای زمان انتشار اولین نشریه ایرانی، می توان دریافت که اتاق خبر در ایران شکل گرفته است; به این ترتیب اما در دنیای پیرامون اتاق خبر معنای دیگری پیدا کرد و با ورود فناوری های جدید ساختار جدیدی به خود گرفت. کتاب «اتاق خبر پلتفرم» که توسط روزنامه نگار نوشته شده است به این سوال پاسخ می دهد که حرکت به سمت نسل جدید اتاق های خبر در جهان چگونه انجام شد و تحول دیجیتال در اتاق های خبر نسل جدید چه الزاماتی دارد؟

این کتاب تحت تأثیر پژوهش‌های رسانه‌ای و دانشگاهی به منظور بررسی شرایط و بستر لازم برای استفاده اتاق‌های خبر رسانه‌ها از تغییرات تکنولوژیکی و اهمیت استفاده از آن در فرآیند جمع‌آوری، تولید و توزیع محتوا در مطبوعات و روزنامه‌های دارای نسخه آنلاین علاوه بر نسخه چاپی. در زمینه چند رسانه ای کار می کنند، تدوین شده است. این کتاب با پایبندی به روش های علمی و دانشگاهی، از تنگناهای رسمی این روش پرهیز کرده و سعی دارد تصویری از فضای اتاق خبر مدرن ارائه دهد.