«زمین‌شناسی زیرسطحی» به کتابفروشی‌ها رسید

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از سازمان جهاد دانشگاهی تهران، دکتر وحید توکلی، عضو هیأت علمی دانشکده زمین‌شناسی دانشگاه تهران و مهناز حسین‌زاده، مولفان کتاب زمین‌شناسی زیرسطحی هستند که این کتاب را در ۱۵۳ صفحه و ۱۱ فصل به‌همراه ضمائم به رشته تحریر در آورده‌اند.

در پیش‌گفتار آن می‌خوانیم: علم زمین‌شناسی زیرسطحی درباره ویژگی‌های سنگ‌های مخزن در سازندهای هیدروکربنی مطالعه می‌کند. داده‌های استفاده شده در این علم اغلب از روش‌های غیرمستقیم به‌دست می‌آید و عمده‌ترین داده در دسترس، اطلاعات حاصل از چاه‌پیمایی است. مطالعه این داده‌ها به‌عنوان داده یک‌بعدی از چاه، به نقشه‌های زیرسطحی تبدیل می‌شود و در نهایت در ساخت مدل مخزنی به‌کار می‌رود. مدل‌های مخزنی برای محاسبه میزان نفت برجا و تشخیص اقتصادی بودن یا نبودن میدان هیدروکربنی استفاده می‌شود. از این‌رو این داده‌ها ارزش بسیار زیادی در مطالعه‌های زیرسطحی دارد.

در ادامه این بخش آمده است: اگرچه تاکنون کتاب‌های زیادی این نوع داده‌ها را بررسی و تفسیر کرده‌اند، اما اغلب این نوشته‌ها با تلاش برای ارائه شرح کامل از سازوکار ابزار، از هدف اصلی چاه‌پیمایی (کاربرد آن) دور شده‌اند. اگرچه چنین کتاب‌هایی در جای خود و برای درک کامل سازوگار ابزار بسیار مناسب هستند، خواننده را با انبوهی از داده‌ها روبه‌رو می‌کنند که اغلب در تفسیر داده‌های نگار کاربردی ندارند.

در این کتاب با اشاره مختصر به سازوکار ابزار، به‌طور عمده درباره کاربردها و روش تفسیر هر ابزار و داده‌های حاصل از آن بحث می‌شود. نویسندگان کتاب کوشیده‌اند متن کتاب تا حد ممکن ساده و کاربردی باشد تا محققان، دانشجویان دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد بتوانند از آن استفاده کنند.

کتاب با مقدمه‌ای بر مطالع مخازن هیدروکربنی آغاز می‌شود. سپس شرایط زیر سطح در زمان چاه‌پیمایی به‌عنوان محیطی موثر بر ابزار، بررسی می‌شوند. در ادامه، ابزارهای چاه‌پیمایی به‌ترتیب سادگی و کاربرد در فصل‌های گوناگون بررسی می‌شوند. هر فصل برای یک ابزار در نظر گرفته شده است تا خواننده بتواند به‌طور مستقل آن فصل را مطالعه و جنبه‌های گوناگون ابزار را درک کند.

انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران، کتاب زمین‌شناسی زیرسطحی را به قیمت ۱۲ هزار تومان چاپ و منتشر کرده است.