سوژه‌های روایت پیشرفت، ملی هستند نه سلیقه‌ای/ کتاب‌ها و آثار رشد کیفی داشتند

به گزارش ایرنا، سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت با هدف بررسی و معرفی آثار برتر روایت پیشرفت و تجلیل از نویسندگان آنها در حال برگزاری است. در اوت 1403، این جایزه فراخوانی برای آثار منتشر کرد. شورای سیاستگذاری این جایزه برای ورود به مرحله داوری آثار ارسالی را بررسی کرده و مراحل داوری و انتخاب اثر برگزیده در حال انجام است.

روایت پیشرفت یک پدیده نوظهور است

سید حمیدرضا میری دبیر سومین جایزه کتاب داستان پیشرفت در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: داستان پیشرفت یک پدیده نوظهور است که شاید 5 یا 6 سال هم دوام نیاورد. یکی از اهداف مهم ما رونق بازار نشر روایی است. بازار و استقبال مخاطبان موضوعی جدی برای ناشران، نویسندگان و همه کسانی است که در حوزه کتاب از جمله توزیع و فروش فعالیت می کنند. ما می‌خواهیم ناشران را از راه‌های مختلف مانند گفتمان‌سازی، تبلیغات، معرفی و… تشویق کنیم تا وارد عرصه روایت پیشرفت شوند. وقتی ناشر به این سمت تشویق شود طبیعتاً نویسندگان بیشتری وارد این عرصه و بازار نشر داستان می‌شوند. پیشرفت شکوفا خواهد شد

جایزه کتاب در وهله اول می خواهد انگیزه لازم را برای تولید آثار روایی پیشرفت ایجاد کند و سپس فرصت را برای علاقه مندان به اثر اول فراهم کند.

یکی دیگر از اهداف ما معرفی افراد جدید در زمینه روایت پیشرفت است. همان ظرفیت کمی که ناشران اکنون برای روایت های توسعه در نظر می گیرند، به نویسندگان باتجربه داده می شود تا کیفیت را حفظ کنند و فروش را تضمین کنند. با توجه به تجربه من، افراد زیادی با سلایق و نظرات مختلف هستند که هنر و مهارت کافی دارند و علاقه مند به حضور در این عرصه هستند، اما چون شناخته شده نیستند، فرصت لازم را پیدا نمی کنند. جایزه کتاب در وهله اول می خواهد انگیزه لازم را برای تولید آثار روایی پیشرفت ایجاد کند و سپس این فرصت را برای علاقه مندان به اثر اول فراهم کند.

کتاب‌های پیشرفت، تجربیات موفقی را با تفکر و مبانی انقلاب اسلامی روایت می‌کنند. بسیاری از کشورهای دنیا به دنبال این تجربیات ما هستند. مثلاً کتاب «امواج اراده» در لبنان با نام «امواج الحمم» منتشر شد و پرفروش شد. یکی از چشم اندازهای ما ترجمه و صادرات آثار روایت پیشرفت به کشورهای دیگر است.

مراسم اهدای جوایز در چه تاریخی برگزار می شود؟

این جایزه توسط عموم مردم برگزار می شود و به دلیل حمایت و امکانات محدود، اختتامیه دوره های قبلی در تاریخ های مختلف برگزار شد. در دوره سوم تصمیم گرفتیم زمان مشخصی را برای مراسم اختتامیه سالانه تعیین کنیم. هدف ما این بود که ناشران و نویسندگان بتوانند به راحتی برنامه ریزی کنند. زمانی که برای این کار انتخاب شد، مهرماه است که برای ما معنادار است، چرا که مهرماه آغاز سال تحصیلی است و در واقع مخاطب اصلی داستان پیشرفت، نسل جوان هستند که بیشتر دانشجو هستند.

داستان های پیشرو در کشورهای غربی بسیار محبوب است

گروه بندی کتاب ها چگونه شکل گرفت؟ چرا گروه بندی این دوره با دوره های قبلی متفاوت است؟

در شورای سیاستگذاری این جایزه کارشناسانی هستند که هر ساله در مورد جایزه کتاب تصمیم می گیرند. گروه بندی کتاب ها نیز بر اساس این تصمیمات است. دوره اول جوایز زیادی داشت، اما دوره دوم به دلیل فاصله زمانی کم با دوره قبل و فرصت محدود برای تولید آثار، آثار کمتری داشت. بنابراین دوره دوم دارای دو بخش بود. در دوره سوم خوشبختانه باز هم ورودی های زیادی داشتیم و قرار شد جایزه به شکل جامع تری برگزار شود. به همین دلیل برای جایزه امسال پنج دسته تعریف شد: حکمرانی و مدیریت، علمی و فناوری، فرهنگی و اجتماعی، داستان و خانواده و کودک و نوجوان.

داستان های پیشرو در کشورهای غربی بسیار محبوب است و آثار زیادی در این زمینه تولید می شود. کشور ما هم نیاز دارد که آثار داستانی مترقی به شکل جسورانه تری تولید شود، زیرا امروز جریان غالب در ادبیات داستانی ما سیاه نمایی است. در کشور ما نسبت تولیدات روایت پیشرفت به آثار سیاهی شاید یک به صد باشد. از این رو قسمت داستان نویسی را به همین منظور به جایزه امسال اضافه کرده ایم تا نویسندگان بیشتری وارد این عرصه شوند.

روند انتخاب برنده جایزه چگونه بود؟ چه کسی آثار را قضاوت می کند؟

ما سعی کردیم از متخصص ترین افراد برای قضاوت در هر بخش استفاده کنیم. در جلسات شورای سیاستگذاری جایزه، افراد مختلف برای داوری مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت افرادی که در موضوعات آن بخش خبره و دارای پیشینه علمی مشخص هستند برای داوری هر بخش انتخاب شدند. ذوق ادبی و هنری هم دارند.

محمد بازرگان، سید حمزه حسنی و سید حبیب الله طباطبائیانداوران گروه علمی و فناوری روح الله ایزدخواه، مازیار عطاری و روح الله ابوجعفریقضات بخش حاکمیت و مدیریت، زهرا ابوالحسنی، مهدی تکلو و فاطمه گیتی پسندقضات بخش خانواده و کودک و نوجوان سجاد صفر هرندی و حمید آقانوریقضات معاونت فرهنگی و اجتماعی و مهدی کاموس و خسرو باباخانیداوران بخش داستان

آیا روند خاصی را برای داوران جایزه برای ارزیابی و انتخاب اثر برگزیده مشخص کردید؟

بله؛ ما 6 معیار اصلی را در نظر گرفتیم که عبارتند از: روایت عمیق مبتنی بر تحقیق و بر اساس داده های معتبر، روایت منصفانه با فراز و نشیب تجربه، روایت تجربه با توانایی یادگیری، روایت امیدوارانه از حرکت در مسیر پیشرفت، روایت جریان. تجربه سازی در مسیر پیشرفت و روایت با ادبیات قوی و مخاطب پسند. هر معیار از صفر تا ده امتیاز دارد. داوران محترم باید بر اساس این معیارها به هر اثر امتیاز بدهند و مجموع امتیازها تعیین کننده اثر انتخابی خواهد بود.

موضوعات پیشرفت ملی است

برنده جایزه کتاب روایت پیشرفت کیست؟

مخاطب اصلی داستان پیشرفت، نسل جوان، دانش آموزان و دانشجویان هستند. اما همه مردم می توانند مخاطب روایت پیشرفت باشند. هرکسی که احساس کند به امید و انگیزه نیاز دارد و احساس می کند نمی تواند در این کشور موفق شود، مخاطب کتاب های روایت پیشرفت است. این آثار پر از مدل هایی است که در شرایطی برابر و حتی بدتر از ما توانسته اند کارهای بزرگی انجام دهند.

مطلوب است که برای هر صنفی اعم از دانشجو، مهندس، دولتمرد، صنعتگر و خانه دار، آثار روایت پیشرفت تولید شده و الگوهای موفق در آن زمینه به خوبی معرفی و تبیین شده باشد. این الگوسازی محلی باعث ایجاد عزم جمعی و حل بسیاری از مشکلات کشور خواهد شد.

امروز آثار روایت پیشرفت چقدر جای خود را در سبد کتابخوان باز کرده اند؟

وقتی به تیراژ و زمان چاپ عناوین خاص کتاب های روایت پیشرفت مراجعه می کنیم، متوجه می شویم که مخاطب خوبی برای این حوزه پیدا شده است. موضوعات پیشرفت ملی است و سلیقه ای نیست و همه مردم با آنها ارتباط دارند. از طرفی این موضوعات از دل مردم است و مخاطب به راحتی می تواند با آنها ارتباط برقرار کند. به قول معروف این روایت از دل می آید و بر دل می نشیند. بنابراین اگر استقبال مخاطبان نبود، تعداد تولیدات روایت پیشرفت تا این حد رشد نمی کرد.

چرا یک نویسنده یا یک ناشر باید روایت توسعه را از میان موضوعات مختلف انتخاب کند؟

اگر بخواهیم از منظر بازار به مشکل نگاه کنیم، داستان پیشرفت مخاطبان قابل توجهی دارد. اگر کار با کیفیت خوب تولید شود، فروش خوبی خواهد داشت. اما از منظری دیگر، برای هر نویسنده و ناشری که دغدغه پیشرفت کشور را دارد، روایت پیشرفت بهترین ابزار است. اولین قدم برای پیشرفت ملی، ایجاد این باور در جامعه است که امکان موفقیت در این کشور وجود دارد.

از نظر کیفی نیز کتاب های روایت ترقی رشد کرده است

آیا جایزه کتاب روایت پیشرفت توانسته کیفیت و کمیت آثار را در حوزه روایت پیشرفت افزایش دهد؟

ورودی های جایزه کتاب روایت پیشرفت امسال چندین برابر تعداد دور اول است. این نشان می دهد که جایزه توانسته است روایت پیشرفت را به صورت کمی افزایش دهد. البته جایزه کتاب تنها یکی از ابزارهای دیگر برای توسعه روایت پیشرفت است. ما مدعی نیستیم که تنها عامل محرک هستیم، اما این دو دوره جایزه کتاب تلاش کرده و تا حدودی در افزایش انگیزه تولید و تعداد تولیدات موفق بوده است.

در جایزه کتاب روایت المحرقت، آثار با معیارهای شاخص ارزیابی و داوری می شوند. از این رو آثار برگزیده این جایزه می تواند الگوی بسیار خوبی برای سایر نویسندگان باشد. این موضوع باعث شده تا کیفیت کتاب های روایی رشد کند. مقایسه ساده آثار امسال با دوره اول این موضوع را ثابت می کند.

چند اثر برای شما ارسال شد و کدام آثار وارد بخش داوری شدند؟

81 اثر پس از مشاهده اولیه شناسایی و 23 اثر از سوی ناشران و نویسندگان برای ما ارسال شد. این آثار در ابتدا در شورای سیاستگذاری برای تعیین آثار بخش داوری مورد ارزیابی قرار گرفتند. کتاب های تون هایتک، آرزو، امیر و بابک، شهریار سرزمین من، تو که تو را نشناختی، از مود تا لاهه، داستان واکسن، دانش بارور و از شریف تا لس آنجلس، در بخش علم و فناوری کتاب خانه برای همه، مادر ایران، میدان جمهوری مادران، بادبان ها را بکش، هدیه ای برای تو باشد، آزاد در سرزمین رویاها 1 و 2، راهی برای رفتن، قهرمانی به شکل خودم و آخرین سیب در بخش خانواده، کودک و نوجوان، کتاب های زاده زابل، جولان جوانمرد، عملیات احیا، چوکان حمینی، راسم جهاد 2 و سامانه فارس مرد در بخش حکومت و مدیریت، کتاب های تجربی حلقه های میانه، زنان جبهه جنوب، ترش شیرین و دایکان. در بخش فرهنگی و اجتماعی و کتاب های فادیا، ایزا، آلزایمر و آهنی آهنی در بخش داستان ایستاده اند. داوری راه اندازی شد.