شاعران در شب یلدا اشعار انتظار منجی را میسرایند
تهران – ایرنا – شاعر و پژوهشگر تاریخ و تمدن ملل اسلامی گفت: بسیاری از اشعار سروده شده در شب یلدا در دسته انتظار منجی و اشعار مهدوی اختصاص دارد که می توان آنها را در زمره اشعار انتظار قرار داد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، سید مسعود علوی الاصل وی شامگاه جمعه سی ام آذر در نشست ادبی «یلدا در ادب فارسی» که به میزبانی گروه بین المللی هندیران و با حضور جمعی از اهالی ادب از کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و هند برگزار شد، گفت: گفت: در ادبیات فارسی بیشترین محتوایی که از شب یلدا در اشعار به کار رفته می آید، مضمون انتظار و پایان دوران طولانی فراق است. خاقانی شب های غم بار بودن روز طرب و روز را یوسفی که در چاه شب یلدا افتاد دمیدن صبح صدوق را مشروط به خروج شب یلدا می داند.
وی افزود: شاعران قدیم به طور ضمنی و در قالب بیت یا بیت در اشعار خود به شب یلدا اشاره می کردند اما در عصر حاضر شب یلدا خمیرمایه بسیاری از اشعار مستقل مربوط به جشن این شب شده است. بسیاری از این اشعار که عمدتاً در قالب غزل سروده شده اند، در زمره اشعار انتظار منجی و مهدوی قرار دارند که می توان آن ها را در زمره اشعار انتظار قرار داد.
علی مزمل رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم لاهور در خصوص برگزاری مراسم شب یلدا در پاکستان گفت: در پاکستان نیز مراسم شب یلدا در شهرهای پیشاور، گیلگیت، بلتستان و کویته برگزار می شود و مردم اقوام مختلف در کنار آن حضور دارند. با بزرگان و بزرگان سفیدپوست در اتاقی دور هم جمع می شوند و طبق آداب و رسوم خود مراسم سنتی شب یلدا را انجام می دهند.
وی افزود: به همین مناسبت همه اعضای خانواده در منزل بزرگ ترین فرد خانواده مانند پدربزرگ، مادربزرگ دور هم جمع می شوند و بیشتر شب را با ذکر خاطرات خوب گذشته، قصه ها و گفتگو و همدلی می گذرانند. شعرخوانی و سرو با میوه ها و غذاهای مختلف از دیگر آداب و رسومی است که در این شب انجام می شود.
مسئول اتاق ایران شناسی افزود: در شهرهای بزرگ پاکستان از جمله لاهور، اسلام آباد، مولتان، پیشاور و کراچی مراسم های مختلفی به مناسبت شب یلدا در خانه های فرهنگ جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود. شخصیت های ادبی، دانش آموزان و اساتید زبان و ادبیات فارسی پاکستان با شور و شوق فراوان در این جشن شرکت می کنند که ادای احترام به دیوان حافظ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. محافل و از دیگر برنامه های این شب موسیقی و اجرای قوالی است.
در این برنامه شاعرانی چون علیرضا قزوه، ایرج قنبری، امیر عاملی، محمدعلی یوسفی، سید مسعود علوی تبار، شاه منصور شاه میرزا، سید حکیم بینش، ناصر دوستی، سید مهدی بنی هاشمی لنگرودی، علی مزمل لاهوری، محمد عشرت صغیر، سید تنها منصور مهدی، نظامی، عارفه دهقانی، میترا ملک محمدی، نگین نقیبی، فاطمه سادات وثق، سارا عبداللهی فر، نجمه پور ملکی، سولماز نصرآبادی، آسیه مرادپور، سیده کبری حسینی بلخی، فرزانه قربانی و زهرا یوسفی حضور داشتند
اشعار ارائه شده در این نشست را با هم می خوانیم:
آهنگ مشاور نظامی
یلدا شب بلند غزلیات شرقی / میلاد صد آهنگ زیبای شرقی است
آرام آرام به مقصد می رسند، ستاره ها/ مهتاب مهد رویای شرقی است
سرما حریف حکایت مادربزرگ نیست/ دستش آرامش دهنده ی کرسی گرمای شرق است.
«کلام یار بهتر از هر چه بگذری» / حافظ داروی جان و مسیح شرقی است.
سیب، انار، پسته شیرین، ترش و شور طعم اصیل شب یلدای شرقی است.
حالا که همه دوستان جمع شدند دف را بیاورید
یلدا شب پیوند خورشید و ماه است / میلاد صد آهنگ زیبای شرقی
شاه منصور شاه میرزا (تاجیکستان)
همان نفسی که با آن هستیم، عدن باشد!
دور سفره یلدا، شب تولد مهر، با هر نفسی می خوریم، عید باشد!
و شب نشینی ما پیوند باورهاست/ چه قدر با هم هستیم، خدا نگهدار!
ما به پای هیچکس تعظیم نمی کنیم، اما در مقابل پای شما سر تعظیم فرود می آوریم، خدا خیرتان دهد!
خوشا به تدبیر خواجه عزیز شیرازی/ در دستش باد جام جامیم عید باشد!
به مرزها بگو همه حصارها/ که همیشه با هم هستیم! عصر بخیر
سیده کبری حسینی بلخی (افغانستان)
قطره ای عشق به دریا می رسد/ رهگذر کوچه شب به زودی به فردا می رسد
اهرمن با لشکر خشمگین و غمگینش آمده است/ نژاد اهورا کی از آن سوی می رسد؟
آذر وجود پاییز را به آتش کشیده تا صبح عیسی به دل شب یلدا بیاید.
ننه سرما چادر برفی روی سرش گذاشت/ تا زمستان تلخ به اینجا برسد
صندلی و چای و انار و لب خندان داریم/ کاش بابا می آمد غزل می خواند
فال نیک باد و غم از خانه دور شود/شادی و شور به این گوشه از دنیا برسد
خواب آرام درختان به دنیا می گوید/ با خبر از گل و سبزه فراوان به صحرا برسید.
نجما پورملکی
غنایم کمی نیست امشب در آسمان زندگی کنی/یک دقیقه بیشتر زندگی کنی
تو به من یادآوری کردی که من به تو یادآوری کردم.
از سه شنبه مغازه ام را تعطیل کرده ام/ می خواهم جمکرانی زندگی کنم
در وصیت نامه شهید خوانده ام: زندگی در جوانی جز یاری تو خیری نیست!
ما مجبورت کردیم فاطمه عزیز
یاری شما را باید از این متن شهر/زندگی با دعای فرج…با عزا شروع کرد
«نظارت الایام» یعنی روزهای غم گذشت/ با تو رنگ شادی را در زندگی می بینیم.
ناصر دوستی
من در آخرین شب پاییز بی تو هستم / بی تو در کلبه پر از غم هستم
من یک انار در دست دارم و می فهمی/ از چشمانم اشک می ریزم
فرزانه قربانی
بخت بلندت هیجان انگیز است شعر سحر بهشتی با آن لباس نقره ای که زدی زیباترین فصل دنیا پاییز کوتاه آمد تا حرفت بر کرسی بنشیند آمدی با برف شادی تا دل دنیا غم نبیند گرم لبخند میزنی گرچه پر درد باشی درد دلت گل میدهد دانه انار کاشتی همه جا
در شب یلدا، امسال چشم انتظارش می نشینی، در برف کوچه باغت، به دنبال رد پای یاری، حافظ می خواند، آری، شاخ فال تو، با دستان مهربانش، تو را حل می کند. مشکلات، باید او را پیدا کنی، از سیب هایی که رسیده اند، از باغ های یاس و نرگس، از عطرهایی که پرواز کرده اند، او به اوج می رسد. سرد، چای سلامتی خود را آماده کنید، او از راه می رسد تا با خنده هایش حال شما را خوب کند. هر چند طولانی و سخت است، روز غیبت خورشید، روزی بر جهان می تابد، از مشرق چشم امید.
عارفه دهقانی
پیچیده است در تمام دنیاهای صدای شما/ یا عزیزان… دو دنیا فدای شما
هرجا پا گذاشتی آباد و سبز شد!
چشمی که چشمه شد، در آن ظاهر شدی و / هر کجا دل شکسته خانه توست
صف کشیده ایم، در رکاب بایست/ ای شب شکن… سحر عبای تو کجاست؟
روز انتظار تمام می شد اگر/ تکه ای از قلب همه برای تو بود
کی دل من را ترک کردی تا برایت آرزو کنم؟ که جای تو خالی است
سید طنز مهدی (پاتنا، هند)
بیا دلت را تا فردا صبح باز کن/ ماه زهرا را یاد کن
اگر می خواهی طلوع او را ببینی/ در این یلدای هجرانی چشم به راهش باش
میترامالک محمدی
تو می توانی بهترین خاطره ما باشی/ عامل شادی ما در شب یلدا
باد یلدای تو آرام در ماه بپیچد/ غنایی ترین شادی دنیا باشد
می توانی در شبی که با تاریکی آمیخته است/ نوید روشن صبح را تماشا کنی
سفره ما پر از یک غذای رویایی باشد…
این شب، این ثانیه، این فالگیر، بهانه ای است که مایه شادی و آرامش دل ها باشی.
از هیجان بیرون آمد. چقدر خوبه که مهمون خامه سفره زهرا باشیم
شب طولانی است و درب کلیسا باز است، اما وقتی شما آنجا هستید شادی وجود دارد
محمد عشرت صغیر (هند)
مهتاب کجا رفت تا تو را پیدا کند/ درد سکوت و تاریکی و تنهایی
با اشک شمع و لبخند انار/ به دنبال سحر شب یلدا هستیم
منبع : خبرگزاری ایرنا