مسابقه مطبوعاتی تئاتر برگزیدگان خود را شناخت

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ایرنا، هیئت داوران این دوره متشکل از دکتر رامتین شهبازی، دکتر روح الله جعفری، ساسان پیروز و سیامک زمردی مطلب در بیانیه خود گفتند:

هیئت داوران بیست و سومین دوره مسابقه مطبوعاتی سالانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران تئاتر، با درود بر همه خامه دارانی که قلمشان همچون چراغی فروزان راه هنر را روشن می کند، بیانیه خود را با تاملی در وضعیت ادبیات و تئاتر ارائه می کند. انتقاد در ایران

در روزگاری که صحنه های تئاتر کاملا خالی از آثار الهام بخش و تامل برانگیز است و بیشتر شاهد آثار سطحی و گیشه ای هستیم، انگار نویسندگان خسته و راکد شده اند. تئاتر که زمانی به عنوان هنری والا و تفکربرانگیز شناخته می شد، اکنون به دلیل فشارهای سیاسی و اجتماعی به یک صنعت سرگرمی و تجاری صرف تبدیل شده است.

این وضعیت نه تنها بر کیفیت نمایش ها تأثیر منفی گذاشته است، بلکه به سطح محتوای نوشتاری نیز آسیب وارد کرده است. بسیاری از نویسندگان و منتقدان دیگر مانند گذشته به مطالعه و تحقیق جدی نمی پردازند و به جای نگاه عمیق و انتقادی، بیشتر به توصیفات سطحی و بازنویسی کلیشه ها می پردازند. روزنامه هایی که می توانستند محل گفتمان نمایشی و نقد جدی باشند، به محتوای سطحی و زینتی تبدیل شده اند.

این مسابقه تلاشی برای بازآفرینی انگیزه ها و یافتن درخشش های بینش و اندیشه، حتی در تاریک ترین زوایای ادبیات نمایشی است. هیئت داوران در بررسی آثار ارسالی به نکاتی اشاره می کنند که حاکی از وضعیت کنونی ادبیات و نقد تئاتر در کشور است.

در بخش مقاله، آثار ارائه شده تلاشی برای تحلیل نظریه‌ها و مسائل بنیادی تئاتر را نشان می‌دهد. با این حال، بسیاری از مقالات فاقد انسجام و عمق بودند و بیشتر به توصیفات سطحی یا تحلیل های پراکنده محدود می شدند. ضعف در استفاده از منابع تخصصی و روش های نوین تحلیلی نیز از کاستی های بارز این اداره بود. نویسندگان برای اعتلای این حوزه باید با دقت و پشتکار بیشتری به پژوهش بپردازند و افق های جدیدی را در مباحث نظری تئاتر بگشایند.

بخش یادداشت‌ها که باید بستری برای بیان آزادانه و انتقادی دیدگاه‌ها باشد، در بسیاری از آثار به حاشیه رفت. اغلب یادداشت ها به دلیل سطحی نگری، تکرار و عدم نگاه تحلیلی، نتوانستند دیدگاه های مؤثر و مؤثری ارائه دهند. هیئت داوران معتقد است این بخش نیازمند بازنگری جدی رویکردها و تقویت دیدگاه انتقادی است. یادداشت نویسان باید شهامت ترک چارچوب های آشنا را داشته باشند و به مسائل کلیدی و نادیده گرفته شده بپردازند.

در بخش بررسی، علی رغم تلاش نویسندگان، آثار ارائه شده اغلب فاقد عمق تحلیلی و وضوح ساختاری بودند. نقدهای این دوره بیشتر محدود به توصیف سطحی آثار یا ارزیابی های کلیشه ای بوده و در بسیاری از موارد از معیارهای نقد حرفه ای فاصله گرفته اند. نقد به عنوان ابزاری برای کشف حقیقت و تقویت بنیان های زیبایی شناختی و اجتماعی تئاتر، نیازمند بازنگری عمیق در رویکردهای آن است.

در قسمت عکس، آثار ارسالی از کیفیت بصری خوبی برخوردار بودند و در خدمت تئاتر موثر بودند. این عکس ها نه تنها به ثبت لحظات برجسته و خاطره انگیز اجراها کمک کرد، بلکه توانستند ابعاد متفاوت و پیچیده تری از صحنه ها را با زوایای جدید و خلاقانه به نمایش بگذارند. ترکیب نور، رنگ و ترکیب بندی مناسب در این عکس ها نشان از توجه دقیق به جزئیات و درک عمیق از دنیای تئاتر داشت.

اما در بخش گفتگو، ترجمه و گزارش، آثار ارسالی به حد نصاب نرسیدند و نتوانستند سهم قابل توجهی داشته باشند.

در پایان لازم به ذکر است که در برخی موارد نویسندگان قادر به پاکسازی بخشها نبوده و برخی از آثار آنها در بخشهای نامناسب ارسال شده است. به عنوان مثال، یادداشت ها به اشتباه در بخش بررسی یا مقاله قرار داده شده اند و نظرات در جایگاه یادداشت ها ارسال شده است. این امر کیفیت و ساختار مسابقه را تحت تاثیر قرار داده و نیازمند دقت بیشتر شرکت کنندگان در خواندن فراخوان مسابقه در سال های آینده است.

و با این حال، نتیجه این بیانیه دعوتی است برای تولد دوباره افکار; قلم ها نیز مانند دانه ای در انتظار باران در خاک منتظر صحنه های پرشور و نگاه های تیزبین هستند. هیئت داوران با تشکر از همه شرکت کنندگان، امیدوار است این مسابقه نفسی تازه برای شادابی روح های خسته و نوری باشد که مسیر تاریک تئاتر و ادبیات نمایشی را روشن کند. اینجا آغاز راهی برای بازسازی گفتمان فرهنگی و هنری سرزمینمان است.

بخش توجه:

نامزدها: «سید حسین رسولی» از پایگاه خبری چارسوپرس، «عباس غفاری» از مجله آفتاب و «پژمان دادخواه» از روزنامه اعتماد.

برگزیده: عباس غفاری

بخش بررسی:

نامزدها: «پژمان دادخواه» از روزنامه اعتماد، «علیرضا نراقی» از سایت درام نقد و «هومن نجفیان» از سایت مرکز ملی منتقدان تئاتر ایران و مجله نمایش.

برگزیده: هومان نجفیان

بخش مقاله:

برگزیدگان: «عسل عصری ملکی» از نشریه پژوهشی تخصصی کتاب تئاتر، «رضا کوچ زاده» از فصلنامه مطالعات ادبیات شیعه و «مسلم عینی»

از انتشار اولین همایش ملی مطالعات میان رشته ای ادبیات و هنرهای کاربردی، موسیقی، نمایش و سینما

برگزیده: عسل عصر ملکی

بخش عکس:

نامزدها: «فاطمه مجیدی»، «نیلوفر جوانشیر» و «علی اصغر ازهاری خوشکار»

برگزیده: نیلوفر جوانشیر