مهدی آذریزدی؛ قصه‌گویی خوب برای بچه‌های خوب

به گزارش ایرنا، وی زنده است مهدی آذریزدی او که پرتیراژترین نویسنده تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران محسوب می شود، در مجموع بیش از 20 عنوان کتاب برای کودکان نوشته است. این نویسنده خاطره انگیز در ۲۷ تیرماه ۱۳۸۷ در سن ۸۸ سالگی در بیمارستان آتیه تهران دار فانی را وداع گفت و در حسینیه خرمشاه یزد در جوار محل سکونتش به خاک سپرده شد.

بهترین راه برای کتابخوانی در یک جامعه این است که شهروندان آن جامعه را از کودکی با دنیای کتاب آشنا کنیم. وقتی انسان در دوران کودکی و نوجوانی از کتاب خواندن و آگاهی و دانستن بیشتر لذت می برد، در بزرگسالی نیز ارتباط خود را با کتاب و مطالعه حفظ می کند. جامعه کتابخوان به دلیل مجهز بودن شهروندانش به ابزار و دانش کاربردی، مسیر رشد و توسعه را با سرعت بیشتری طی می کند.

زنده‌آذریزدی در زمان حیات خود تلاش زیادی برای خلق داستان‌های جذاب و آموزنده برای کودکان و نوجوانان انجام داد و به همین دلیل روز درگذشت او به عنوان روز رسمی ادبیات کودک و نوجوان در کشور نام‌گذاری شده است.

خاطرات هشت جلد کتاب رنگارنگ

بچه های دیروز بیشتر از بچه های امروز می خوانند. روابط اجتماعی آنها بیشتر بود و دوستی هایشان مجازی نبود. بچه های دیروز از خطر تبلت و یارانه در امان بودند و با تفریح ​​سالم سرشان را گرم کردند. آنها کتاب ها و مجلات آموزنده را ورق زدند. دنبال توپ پلاستیکی دولایه دویدند، پانچ و مار و نردبان بازی کردند و…

حالا وقتی آرشیو خاطراتمان را مرور می کنیم به قفسه ای می رسیم که هشت کتاب رنگارنگ در آن ردیف شده بودند. کتاب های مهدی آذریزدی را با رنگ می شناختیم. ما این را می دانستیم مرزبان نامه نارنجی است و مثنوی او صورت صورتی دارد. کتاب‌های آبی، نارنجی و سبز پسته‌ای هر کدام داستان یکی از منابع ارزشمند ادبی و مذهبی را روایت می‌کردند.

حدود 70 سال از انتشار کتاب های «قصه های خوب برای بچه های خوب» می گذرد. کتاب هایی که حاوی داستان های شیرین و قدیمی است که نسل های کودک و بزرگسال را سرگرم کرده است.

سفر به سرزمین حیوانات

کبوترهای خیالی ما در کودکی با خواندن کتاب های آذریزدی به سرزمین های دور پرواز کردند. با داستان های او به دنیای حیوانات می رفتیم و با موجوداتی روبرو می شدیم که مثل انسان ها با هم صحبت می کردند. شیر پادشاه جنگل بود. اما در کار خود با دیگران مشورت می کرد و در نتیجه این مشورت سخنان حکیمانه می گفت. موش و گربه با هم دوست شدند و در نهایت به این نتیجه رسیدند که دوستی آنها بی نتیجه است. خروس به حیوانات دیگر حسادت می کرد و مدام در حال دعوا بود. در کنار متن ها، طرح های ساده ای وجود داشت که به کودکان کمک می کرد تا فضای داستان را در ذهن خود مجسم کنند. مثل نقاشی خروسی که روی دیوار نشسته و با کلماتش گربه را از دیوار شستشوی مغزی می دهد.

بچه های نسل دیروز بارها قصه های زیبای مثنوی معنوی را از زبان آذریزدی شنیده اند. «طوطی و مرز بازرگان»، «شیر بدون یال و دم»، «موسی و شبان»، «دیفشاد گوری»، «فیل شناسی در تاریکی» عناوین آشنایی هستند که خاطرات دیروز را در ذهن کودکان امروز زنده می کنند. کودکانی که معانی عمیق این داستان ها را درک می کردند در بزرگسالی زندگی شیرین تری داشتند. برای مثال، با خواندن داستان «اختلاف انگور» متوجه شدیم که ما و بسیاری از افراد دیگر کلمات مشترکی داریم. اما گاهی اوقات سوءتفاهم ها به ما اجازه نمی دهد با هم مسالمت آمیز زندگی کنیم.

آذر یزدی با قلم شیوای خود کتاب هایی با عناوین داستان های شیخ عطار، داستان های کلیله و دمنه، قصص قرآن، داستان های چهارده معصوم، داستان های مرزبان نامه و… نوشت و به معرفی کودکان دیروز و امروز پرداخت. با این منابع ارزشمند

تنهایی پدر راوی

در فیلم مستند “مثل هیچکس”. پویا علّی آذریزدی که برشی از زندگی این نویسنده است، در مورد زندگی خودش چنین می گوید: هیچ وقت از زندگی و شرایطم راضی نبودم، همیشه آرزو داشتم که حالم کمی بهتر شود یا موفق تر باشم. ای کاش آرامش بیشتری داشتم، ای کاش آرامش بیشتر داشتم، الان ندارم. با وجود اینکه 86 سال دارم و تمام عمرم کار کرده ام، هیچ چیز ندارم. الان همه از جوانی می گویند اما من جوان نیستم. در مورد بازنشستگان صحبت می کنم، من بازنشسته نیستم. در مورد افراد مسن صحبت می کنم، من جزو سالمندان نیستم. من هیچ همدردی ندارم و تنها هستم.

گفتن داستان به زبانی ساده و قابل فهم

آذریزدی برای هر یک از کتاب های خود مقدمه ای جداگانه نوشته و درباره ویژگی های آن کتاب توضیح داده است. او سعی کرده کودکان را به مطالعه کتاب های مرجع علاقه مند کند. مثلاً در مقدمه کتاب «قصه های مثنوی مولوی» آمده است: از میان تمام داستان های مثنوی معنوی 24 داستان را برگزیده ام و با تغییراتی که لازم دانستم به زبان ساده تری نوشته ام. به نظر من هیچ داستانی بهتر از داستانی که در کتاب کلیله و دمنه یا سندبادنامه انتخاب کردم وجود نداشت. با این حال هنوز داستان های خوبی در مثنوی مثنوی وجود دارد و من به آنچه در این جلد چهارم آمده اکتفا کردم.

دریافت جایزه از یونسکو

مهدی آذر یزدی برای نگارش کتاب «قصه های خوب برای بچه های خوب» در سال 1343 برنده جایزه یونسکو شد و کتاب های او از سوی شورای کتاب کودک به عنوان کتاب سال انتخاب شده است.

وی در سال ۱۳۷۹ به دلیل نوشتن داستان های قرآنی و مذهبی به «خادم قرآن» شهرت یافت. همچنین چندین بار مراسم بزرگداشتی از سوی «حوزه هنری استان یزد»، «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی»، «بنیاد ریحانه الرسول» و … برای وی برگزار شده است.

خانه مهدی آذریزدی به خانه ادبیات کودک و نوجوان ایران تبدیل شد

آذرماه سال گذشته خانه ادبیات کودک و نوجوان ایران با نام «خانه آذریزدی» در خانه مهدی آذریزدی، پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران افتتاح شد. ماموریت سرای آذریزدی حفظ و حراست از گنجینه های ارزشمند فرهنگی و هنری همراه با انجام اقدامات علمی، پژوهشی و اجرایی است.

همچنین در اسفند ماه 1401 مقبره مهدی آذریزدی، قصه گوی قدیمی ایران زمین، سرانجام پس از 13 سال انتظار توسط اهالی فرهنگ و هنر در حسینیه خرمشاد یزد ساخته شد.

مرحوم آذریزدی در سال 1300 در محله خرمشاد یزد به دنیا آمد و در 35 سالگی در تهران به نوشتن و داستان نویسی پرداخت. پدر داستان کودک و نوجوان سرانجام در تابستان 1387 دار فانی را وداع گفت و در زادگاه پدری اش در محله خرمشاد یزد به خاک سپرده شد.