هزار سال با مسجد ملک کرمان

به گزارش ایرنا، شامگاه دوشنبه در این مراسم، این کتاب پس از روزها کاوش، سال ها تلاش و عمر پژوهش استاد گلاب زاده به زیبایی برای علاقه مندان به تاریخ، فرهنگ و هنر کشور پدیدار شد.

پر واضح است که آثار و بناهای تاریخی یکی از غنی ترین عناصر فرهنگی هر سرزمین، نشانه تمدن نیاکان آن جامعه و شناسنامه ای برای بیان وجود تاریخ است، به طوری که آثار تاریخی و در جای جای سرزمین ایران به ویژه در استان کرمان نشانه هایی دارد. کهن هایی وجود دارد و هر کدام نشان دهنده گوشه ای از تاریخ و تمدن پر افتخار ایران است.
در این میان در ایران اسلامی مساجد از اهمیت ویژه ای برخوردارند به گونه ای که بیشتر بناها و بناهای باشکوه شهرهای ایران را مسجد تشکیل می دهند.
کرمان نیز از این امر مستثنی نیست زیرا مساجد زیادی در این استان وجود دارد که قدمت آنها به قرن پنجم هجری می رسد.

مساجد ملک (امام)، مسجد مظفری و مساجد چهل ستون از مساجد تاریخی استان کرمان هستند. اما مسجد مالک یا امام یکی از قدیمی ترین مساجد کرمان است. این مسجد در زمان سلاطین سلجوقی ساخته شده و بنای آن را به ملک توران شاه نسبت می دهند.

مسجد ملک که در خیابان امام خمینی کرمان قرار دارد پس از پیروزی انقلاب اسلامی به نام امام تغییر یافت.

ویژگی های مسجد مالک

در شب رونمایی از کتاب «هزار سال با مسجد ملک» که به همت بنیاد ایران شناسی واحد کرمان و کانون کرمان شناسی منتشر شده بود، بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر آمدند.

نویسنده این کتاب خواندنی به پیشینه مسجد ملک در این آیین اشاره و تصریح کرد: ویژگی های معماری و نقش فرهنگی و اجتماعی مسجد ملک کرمان در این کتاب بررسی شده است.

گلاب زاده افزود: متأسفانه قسمت هایی از این مسجد تخریب شده است از جمله انبار مسجد به نام پهلوان که در ضلع شمال غربی مسجد قرار داشت.

این استاد کرمان شناسی تصریح کرد: نکته مهمی که علاوه بر این ارزش ها وجود دارد، وجود لایه های پنهان مسجد ملک است که همان شأن و شخصیت بانی مسجد ملک توران شاه است. به نظر من هدیه فرهنگی- مذهبی کرمان است.

رئیس پژوهشکده کرمان تاکید کرد: جامعه فرهنگی باید تلاش کند و در طول تاریخ از خادمان ما غفلت نشود.

چوب حراج بزرگان تاریخ کرمان و تارج فرهنگ

وی همچنین تصریح کرد: بزرگان در طول تاریخ آنقدر ما را کتک زده اند و ما کرمانی ها غیرت فرهنگی خود را پنهان کرده ایم که امروز شاهد فاجعه بزرگی در تاریخ هستیم به طوری که هیچ شخصیتی برای ما باقی نگذاشته اند.

استاد گلاب زاده ادامه داد: ما کرمانی ها نشستیم (دست روی دست گذاشتیم) تا همه کسانی را که از نظر فرهنگی به ما خدمت کردند نابود کنیم و اکنون به خدمات آنها افتخار می کنیم.

پرداختن به تمامی ابعاد مسجد ملک مثنوی ۷۰ صفحه است

وی با بیان اینکه پرداختن به همه ابعاد مسجد ملک مثنوی هفتاد و دو صفحه کاغذ است، گفت: اگر می خواستم این کتاب را آن طور که باید بنویسم حداقل یک مجموعه هزار صفحه ای می شد.

گلاب زاده گفت: برای مثال در کتاب «هزار سال با مسجد ملک» از فرزندان ملک توران شاه نام برده ام که یکی از آنها اوحدین کرمانی است. من پرداخت خواهم کرد.

وی در پاسخ به انتقادات مبنی بر عدم پرداختن به بخش های مختلف از جمله معماری مسجد ملک در این کتاب، گفت: اگر بخواهیم به همه این موارد بپردازیم، کتاب هزار صفحه می شود و فقط به معماری این مسجد پرداخته است. حدود ۵۰۰ صفحه توضیحات

گلاب زاده اضافه کرد: شرح تمامی مطالب مربوط به مسجد ملک در این کتاب شاید در ذهن افرادی که امروزه به کوتاه خوانی عادت کرده اند، جا نیفتد.

وی ادامه داد: در این کتاب سعی کردم بگویم که این مسجد به نام مالک نامگذاری شده است و دوم اینکه سازنده این مسجد کیست و چه ویژگی هایی داشت.

نویسنده کتاب «هزار سال با مسجد مالک» افزود: من و شما به عنوان یک کرمانی وظیفه داریم از همه کسانی که آمدند و برای این مرز و بوم خدمت کردند دفاع کنیم.

او گفت که ملک توران شاه بانی و سازنده این مسجد جز مهربانی، دلسوزی و عشق به کرمان کاری انجام نداده است، ادامه داد: او جز شخصیت پردازی، دفاع از اقتصاد شهر و بیرون آوردن مردم کرمان از گرسنگی کاری انجام نداده است.

او از حجاج بن یوسف نقل می کند که پیش از ورود ملک توران شاه پیک خود را به کرمان فرستاد و از او درباره کرمان پرسید. بدون آب و نان با چند خرما و دزدی که در اطراف شهر وجود دارد.

این پژوهشگر تاریخ ادامه داد: اما پس از حضور ملک توران شاه در کرمان شرایط اقتصادی مردم بهتر شد به طوری که می گویند اگر نذری داشت کرمان را جستجو کند تا نیازمندی پیدا کند.

گلاب زاده تصریح کرد: شاه توران شاه تعداد زیادی از علما را در کرمان جمع کرد و آنان را به تدریس دیگران تشویق کرد و نزدیک به هزار مجتهد در کرمان پرورش داد.

وی با بیان اینکه اگر فردی بتواند از آبروی خود برای حفظ آبروی دیگرانی که خدمت کرده اند استفاده کند، ارزش دارد، از اهالی فرهنگ، دانش و رسانه درخواست کرد: بزرگان شهرمان را دریابیم.

مسجد ملک یکی از شاهکارهای معماری است

شاعر خوش گوری ها کرمانی و رئیس بنیاد ایران شناسی واحد کرمان نیز از برگزاری نشست های کتاب، تاریخ، هنر، ادبیات، فرهنگ و تمدن که اخیراً در کرمان برگزار می شود، ابراز خرسندی کرد و گفت: البته این مهم است. حق است. زیرا کرمان را خاستگاه تمدن مهمی در زمینه تمدن بزرگ فلات ایران، تاریخ، ادبیات و اندیشه بزرگان می دانند که در دوره های مختلف شکل گرفته و در قالب کتاب و کتاب به دست ما رسیده است. به زودی.

حامد حسینخانی بیان کرد: مسجد ملک یکی از شاهکارهای معماری است که تلفیقی از باورها و مبانی فرهنگی، اساطیری و هنری ما را نشان می دهد.

پروفسور گلاب زاده، استاد ادبیات فارسی دانشگاه باهنر کرمان، یکی از افرادی که نگاه بسیار عمیقی به تاریخ دارد، استاد گلاب زاده است.

وی بیان کرد: فعالیت های تاثیرگذار استاد گلاب زاده در عرصه کتاب ستودنی است، ایشان خود صاحب کتاب های فراوانی بودند و با تأسیس کانون معرفت کرمان، نشر کتاب را نیز به جریانی تأثیرگذار در کرمان تبدیل کردند. استاد بزرگ تاریخ و ادبیات و اخلاق می گویم حضور افرادی چون استاد گلاب زاده می تواند برای نسل های آینده آموزنده باشد.

حسینخانی با بیان اینکه استاد گلاب زاده از خانواده ای بسیار اصیل و ریشه دار کرمان و یزد است و پدرشان عالم و یکی از مظاهر و مصادیق پیوند دو سرزمین کویری کرمان و یزد بوده است، اظهار داشت: وقتی نگاه می کنیم. در آثارش می بینیم که به طور واقعی دغدغه سرزمینی ایران و کرمان به لحاظ فرهنگی و تمدنی داشته و این عشق هرگز او را رها نکرده است.

این شاعر و استاد دانشگاه در کرمان گفت: زمان، انرژی و وجود استاد گلاب زاده وقف تاریخ و تمدن این سرزمین است و برای تاریخ و تمدن این سرزمین تلاش می کند.

وی افزود: استاد گلاب زاده علاوه بر افزایش آمار چشمگیر دارای صفاتی از جمله مهربانی با همه و همه چیز است که باعث شده در کنار فعالیت های فرهنگی به فعالیت های خیریه نیز بپردازد.

حسینخانی تاکید کرد: رشته استاد گلاب زاده بسیار آموزنده است، ایشان مدیری در امور شخصی و استاد مدیریت زمان هستند.

وی با بیان اینکه استاد گلاب زاده برای زمان ارزش قائل است، زمان را طلا می داند و از آن بهترین استفاده را می کند، ادامه داد: مدیریت قوی و دقیق ایشان از جمله راه اندازی و مدیریت مرکز کرمان شناسی حائز اهمیت است.

این شاعر کرمانی تصریح کرد: گردآوری چهره های برجسته فرهنگی، علمی و هنری در قالب سمینارهای کرمان شناسی کار بزرگی است چرا که مرکز کرمان شناسی الگو و ایده ای برای کشور شد.

وی بیان کرد: در ادوار مختلف افرادی بودند که به حیات زیستی فرهنگی و اجتماعی ما آسیب رساندند، اما برخی مانند توران ملک دستاوردهای ارزشمندی داشتند که نسل های بعدی خود را متعهد به حفظ آن میراث هویتی کردند.

این استاد ادبیات فارسی گفت: وجود شخصیتی چون ملک توران شاه به عنوان حاکم کرمان می تواند الگویی برای سیاستمداران و حاکمان ادوار مختلف باشد.

حسینخانی با اشاره به اینکه در این کتاب جایی وجود ندارد، گفت: در مقاطعی دیدگاه های کوته فکرانه ای در مورد مسجد ملک وجود داشت که در کتاب هزار سال با مسجد ملک به آن اشاره شده است.

تالیف صحیح کتاب

این نویسنده و کارشناس ارشد تاریخ کرمان همچنین گفت: کتاب هزار سال با مسجد ملک را هیچکس به اندازه گلاب زاده نمی توانست بنویسد چرا که زاده علاوه بر اینکه در یک محله است، اطلاعات زیادی از مسجد دریافت کرده است. .

مجید نیک پور افزود: استاد گلاب زاده تمام منابع مسجد را بررسی کردند و همه چیز را مطابقت دادند که منبع خوبی بود.

به گزارش ایرنا، مسجد ملک کرمان معروف به مسجد امام یکی از مساجد تاریخی شهر کرمان و یکی از قدیمی ترین مساجد ایران است که در قرن پنجم هجری قمری ساخته شده و توسط شاه توران سلجوقی بنا شده است.

وجود آثار معماری و تاریخی از دوره های مختلف در این مسجد اهمیت آن را دو چندان کرده است.

مسجد ملک کرمان یکی از قدیمی ترین مساجد این شهر و حتی ایران گزارش شده است. این مسجد قبل از تأسیس خیابان امام که در گذشته ششم بهمن نامیده می شد، در بافت محله قدیم عادل شاه قرار داشت و امروزه در خیابان امام خمینی (ره) در بخش مرکزی واقع شده است. کرمان محله ای به نام «مسجد ملک». .

گفته می شود این مسجد بیش از ۹۰۰ سال قدمت دارد و اولین مسجد جامع کرمان است. این مسجد قبل از تأسیس مسجد جامع مظفری کرمان محل اصلی تجمعات این شهر بوده است.

پرسی سایکس، جهانگرد و جغرافیدان انگلیسی در سفرنامه خود گزارش می دهد که این مسجد قدیمی ترین مسجد کرمان است که توسط توران، پادشاه سلجوقی، بنا نهاده شده است.

بر اساس اسناد تاریخی احمد خان وزیری نیز گزارش می‌دهد که این مسجد را می‌توانست توسط پدر توران شاه، پادشاه سلجوقی قوورد، تأسیس کند.

بنا به گفته احمدخان وزیری (نویسنده کتابهای تاریخ و جغرافیای کرمان) زیربنای این مسجد ۱۳ سال به طول انجامید. ابتدا امام حسن علیه السلام شبستان و ورودی جنوب غربی مسجد را ساخت و شبستان های بعدی توسط دیگران در سال های بعد به این بنا اضافه شد. بوده است

تحقیقات جدید نشان می دهد که سلجوقیان این مسجد را بر روی بقایای یک مسجد قدیمی که متعلق به دوره آل بویه است، بنا کرده اند. ممکن است سلجوقیان تمام مسجد قدیمی به جز محراب آن را ویران کرده و مسجد جدید را در آنجا بنا کرده باشند. همچنین گفته شده است که صحن این مسجد در نیمه دوم قرن پنجم قمری به این بنا اضافه شده است.

در طول تاریخ، تعمیرات زیادی بر روی این بنا انجام شده است. با زلزله سال ۱۳۶۰ کرمان قسمتی از گچ بری های مسجد آسیب دید و آجرهای دوره سلجوقی از زیر آن نمایان بود. بر روی این آجرها نام ملک توران شاه نوشته شده بود که تاریخ تأسیس مسجد را به سال های ۴۷۷-۴۹۰ هجری قمری می رساند. از جمله تعمیراتی که بر این بنا انجام شده است، تعمیراتی است که حاکم کرمان، شهاب الدوله، بین سال های ۱۲۸۵ تا ۱۲۸۶ هجری قمری بر روی این بنا انجام داده است و احتمالاً در جریان این تعمیرات، مسجد بازسازی شده است.