هنرمندان و شاعران هندوستان در آثار خود به مولا علی(ع) ارادت دارند
تهران- ایرنا- پژوهشگر ادبیات تطبیقی فارسی و اردو از لاهور پاکستان با اعلام اینکه هنرمندان و شاعران هندی در آثار خود ارادتمند به ملا علی (ع) هستند، گفت: اقبال لاهوری متفکر و شاعر نامی معاصر است که خود را می خواند. یک برهمن در شعرهایش در مدح امیرالمومنین (ع) اشعاری به فارسی و اردو سروده است.
به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، شامگاه یکشنبه ۲۳ دی ماه ۱۴۰۳ و در آستانه ولادت حضرت مولی المحدین امام علی (ع)، نشست ادبی «ولادت کعبه» با حضور جمعی برگزار شد. اهالی اندیشه و فرهنگ از ایران، هند، پاکستان، افغانستان و نیجریه. با اجرا تبار سید مسعود علوی به میزبانی گروه بین المللی هندیران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم معصومه محیا محمود وی در بخشی از سخنان خود با عنوان عشق هایدر در هند گفت: شاعر شهری چ. امیر خسرو دهلوی او مداحی مفصلی در وصف امام علی (ع) نوشت و در آن ویژگی های حضرت علی (ع) را یکی یکی از اعرافی، بیدل و میرزا غالب تا شاعرانی که به زبان اردو، پنجابی شعر می سرودند، برشمرده است. و غیره و همه از خلوص زبان به مدح ملا علی علیه السلام گشوده اند.
استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات تطبیقی فارسی و اردو از لاهور پاکستان ادامه داد: اقبال لاهوری متفکر و شاعر مشهور معاصر که در اشعار خود را برهمن می خواند، اشعاری در مدح امیرالمومنین (ع) به دو زبان فارسی و فارسی سروده است. زبان های اردو است
شاعران امروز شبه قاره نیز همین سنت مدیحه سرایی و مدیحه سرایی را در شأن ملا علی (ع) با افتخار ادامه داده اند.
محیا محمود در ادامه به مداحی ملا در قوالی شبه قاره پرداخت و گفت: ابراز ارادت به خاندان معصومیت و طهارت به ویژه ملا علی (ع) در آثار هنرمندان و شاعران هندی از اهمیت خاصی برخوردار است. به قوالی معروفی چون نصرت فتحعلی خان و ابیده پروین. گفته شده است که در مجالس قوال و سماع اشعار منظوم را به امیرالمومنین (ع) تقدیم کرده اند، امروز خواندن اشعار قوالی در مدح علی (ع) زبان هر مسلمان و حتی هندوی شبه قاره است.
به گفته وی، پیر و جوان پاکستانی و هندی این ابیات فارسی را با لهجه شبه قاره ای می خوانند:
سرپرست گروه تمام رندنام/ رهبر عاشقان مستانم
من حیدری، قلندر و مستم هستم/ بنده مرتضی علی هستم
این پژوهشگر ادبیات غنایی از اخلاق احمد (آهن) استاد زبان فارسی دانشگاه دهلی نو با تلاوت «به عرش گوش دادم، یک شب به فضل خدا/ گوش دادم علی ولی الله» و در ادامه افزود: در کتاب «برج شرف» که تقی عابدی مجموعه اشعار شاعران شبه قاره در مدح امیرمومنان و امام حسین (علیه السلام) گردآوری و گنجانده شده است که می توان عمق ارادت و اعتقاد مردم آن دیار را عمیقاً احساس کرد.
وی در پایان تصریح کرد: همان گونه که ارادتمندان متقیان همه ادیان و مسلک ها از اقصی نقاط جهان برای ابراز ارادت خود به عتبات عالیات از اعماق وجود شعر سروده اند، شاعران آیینی هندو نیز سردار را صدا می کنند. امیرالمؤمنین علیه السلام امیر خرابات عشق و توحید. زندگی برهمنان را سرشار از عطر سخنان معظم له می دانند و می دانند. شاعر ایرانی و هندو در مدح ملا می سراید:
نسیم سحر برایم سلام علی آورد/ برهمن شدم از عجم غلامعلی
و یک شاعره هندو با چنان اعتقادی دین خود را طلب می کند که من مسلمان شوم، شرمنده از ناتوانی خود در برابر معلم. ترجمه فارسی بیت اول شعر این شاعر هندو به شرح زیر است:
(آنچه خداوند در سرنوشت ما نوشته است به هر طریقی به دست ما می رسد، تو ای پروردگار من، آنچه را که برای من نوشته نشده است به من عطا کن!)
شجاعت تنها با نام مبارک علی (ع) معنا یافته است.
یکی دیگر از سخنرانان این نشست صادق علی موسی وی در بخشی از سخنان خود گفت: حضرت علی (ع) در نزد مسلمانان آفریقا مانند چشمه آبی زلال و حاصلخیز است که از آن نهرهای شجاعت، علم و دانش، فصاحت، خرد، دین و ایمان، صلابت و جریان جوانمردی . حضرت امیرالمومنین علی (ع) در ابعاد مختلف شخصیتی و وجودی به عنوان بهترین الگو در بین مسلمانان آفریقایی شناخته می شود و اغلب با کنیه هایی مانند قهرمان، فاتح خیبر و … از ایشان یاد می شود و معتقدند که شجاعت و دلاوری تنها با نام مبارک علی (ع) معنای واقعی خود را یافته است.
این پژوهشگر فلسفه اهل نیجریه ادامه داد: نام شریف امام علی (ع) توسط مسلمانان آفریقایی به اشکال و کلمات مختلفی تلفظ می شود که از جمله آنها می توان به علی، علیو، عالی، علی، علو و… اشاره کرد که دلیل این امر است. تلفظ های مختلف بر اساس قوم و گویش های رایج در بین این قبایل بستگی دارد. اما همه این تلفظ ها و نام ها تنها به یک معنا و مقصد اشاره دارد و آن نام شریف حضرت علی (ع) است.
در این برنامه با بداهه نویسی خوشنویسانی چون محسن شعبانی و مسعود ربانی او را شاعرانی چون علیرضا قزوه، ایرج قنبری، امیر عاملی، سیدمسعود علوی تبار، رسول شریفی، سید محمدرضا سلسکوت، سید طحانس مهدی، محمدعلی یوسفی، سید مهدی بنی هاشمی، سید حکیم بینش، مشاور نغمه نظامی، معصومه محیا محمود می، . ، نگین نقیبی، سارا عبداللهی فر، آسیه مرادپور، زینب رحمانیو فاطمه ناظری حضور داشتند
برخی از اشعار ارائه شده در این نشست را با هم مرور می کنیم:
تبار سید مسعود علوی
او مظهر تابناک پروردگار ازلی/ آیینه گوهر هستی است
من از نور ولایت الله می دانم
احمد رفیعی وردنجانی
علی مولا علی مولا علی مولا علی مولا / چقدر این شاعر علی مولا را خوب می شناسد
امیرالمومنین حیدر، امام المتقین حیدر/ طه علی مولا با اشک شوق گفت.
مهربان حیدر عزیز فقط آرام باش حیدر عزیز/ حضرت زهرا علی مولا به هر تسبیحی می گوید
من سر مست علی دارم دل علی / زنم هر وقت یهو میگم جیغ میزنه علی مولا
چه بهتر از یادش که دنیا پر برکت است/ چه یادی در عالم به این زیبای علی مولا.
چرا لبهایت را از ذکر علی می بندی که با علی مولا و زمین و آسمان می خوانم؟
تمام ذرات خاک می گویند؛ هی حیدر/ می گوید هر قطره دریا علی مولا است
نگو از چه جوردق مسیحی از علی وقتی دنیا را می بیند زنده شدن علی ملا.
علی حبه جناح قاسم الانار و الجنه / پناه ما در دنیا و آینده علی ملا.
عبد حیدر، ازل حیدر، فقط هی اللّه حیدر/ نجات ما فقط ذکر نام اوست یا علی ملا.
علی قرآن، علی میزان، علی ایمان، علی احسان/ عدالت، بندگی، آزادی، تقوا، علی مولا
نه آنی ماند نه اینی و نه هیچ اسم دروغی/ آداب و رسم نگو فقط علی ملا
آبانا، اشقنا، محبوبنا، حیدر/ برای ما جان ما نجات ماست
پدر تک تک فرزندانش را دوست دارد/ و ما زیر پرچم پدر می گوییم; علی مولا
شعر حسن پایانی دارد مثل حسن، علی مولا، علی مولا، علی مولا، علی مولا.
سید محمدرضا سلسکوت (لداخ، هند)
بدون عشق حیدر دین تباه می شود/ همه آیات قرآن به هم ریخته است
اگر عطر علی در دین نباشد/ تمام ایمان ما آب است
سیده کبری حسینی بلخی
من قطره ام و دریا پدرم/ من گلم بستر کویر پدرم
باد و باران به سرش هجوم آورد/ قله محکم پدر پدرم
کمرش از بار سنگین خم شده است/ مثل کوهی که به پدرم رسیده است
باکی از هجوم غم هایش نیست/ یک دنیا مردم و تنها پدرم
به زمین می افتم و دلپذیر است/ که مرا از جای پدرم بلند می کند
گفت مادر تو و حیف نبودی/ رعنا قدس و برنا پدرم بود.
کاش یک بار بیاید/ به شب خسته خواب پدرم
کاش می توانستم مادرم را با پدرم به حرم ببرم
یادم هست که دلش عاشق حضرت ملا پدرم بود
بر همه مردم مبارک باد/ تولد علی با پدرم
نگین نقیبی
ناتوانم، نگاهم به دستان علی خیره است/ بی پناهم، سرم بی دستور علی است.
دلم مریض است از غم دوری از نجف/ دلم منتظر نسخه علی است.
شب قدر است همه ملائکه تسبیح می کنند/ شکرت که لبم مست است و غزل علی می خوانم.
من به لطف خدا شاعر شدم
روز بزرگی که همه مخلوقات گریه می کنند/ چشمانم در انتظار نور احسان علی است
فرزانه قربانی
پر از آه است مثل مفاتیح الجنان/ حال دلی که در راه کمال است.
شهر یتیم کوفه در دل شب پر از ماه است/ رد پای علی
مردی با ردای وصله دار در بغل/ سقفی برای کودکان بی پناه
همبازی بچه ای شده که شانه اش مثل کاه بر کوه خیبر است
هر جا که علی سجاده اش را پهن کرده، برای سائلش قبله ای است
چکیده از چشمان دردناکش / دریای طوفانی که در اعماق چاه است
منبع : خبرگزاری ایرنا