پرفرمنس فقر

خانواده‌ نیلمن در تیک‌تاک از زندگی روستایی و ساده‌ خودشان فیلم می‌گذارند. هانا نیلمن بیدار می‌شود، شیر گاوها را می‌دوشد و نان درست می‌کند. آن‌ها خانه‌ای قدیمی دارند و کنارش مزرعه‌ای زیبا. شاید این خانواده را ببینید و دلتان بخواهد این‌طور زندگی کنید،  اما چیزی که نمی‌دانید این است که آن‌ها در واقع بیلیونر هستند! پدر دنیل صاحب شرکت هواپیمایی JetBlue است و نیلمن‌ها می‌توانند هرطور که می‌خواهند زندگی کنند.

این پدیده‌ی تازه‌ای نیست. ثروتمندان چند قرنیست سادگی زندگی روستایی را در هنر جست و جو می‌کنند، بدون آن‌که چیزی از سختی آن بدانند و همیشه نتیجه‌اش به صورت کاریکاتوری از زندگی طبقه‌ی کارگر درآمده است. اما سیر تاریخی و دلیل این نگاه رمانتیک به فقر چیست؟

ادبیات شبانی و ایده‌ آل‌ گرایی

می‌توان گفت این میل به زندگی طبقه‌ی کارگر اولین بار خودش را در ادبیات شبانی نشان داد. مثلا در کتاب کارها و روزهای هسیود در دوران یونان باستان، از زندگی روستایی تصویری رمانتیک ارائه شده است. در ادبیات خودمان هم چوپان‌ها بیشتر اوقات نقش مثبت داشتند و بسیاری اوقات نگاهشان به زندگی، راه حلی برای فساد دربار بود؛ حتی خاندان ساسانی هم سعی داشتند برای خودشان تبار چوپانی دست و پا کنند.

چرا این پدیده اول در فشن اتفاق نیفتاد؟

زیرا در زمان قدیم لباس پوشیدن مانند طبقه‌ی متوسط و فقیر ممکن بود واقعا شما را فقیر نشان دهد؛ اما به مرور به دلیل تولیدات صنعتی، طراحی‌های گران‌تر در دسترس افراد بیشتری قرار گرفته و حالا اگر فرد ثروتمند مانند طبقه‌ی پایین جامعه لباس بپوشد یک استایل شیک دارد و نقطه‌ی تمایز او از دیگران است.

تئاتر راه را برای فشن باز کرد!

این تئاتر بود که راه را برای فشن باز کرد؛ مثلا در تئاتر “همان‌طور که دوست داری” شکسپیر، داستان دختری اشراف‌زاده روایت شده که به بیشه‌زارهای اطراف شهر می‌رود و مدتی زندگی فقیرانه را تجربه می‌کند. او حتی مانند یک پسر روستایی لباس می‌پوشد و عاشق می‌شود؛ اما این بار عشقی پاک و به دور از سیاست‌های اشرافی.

هم‌چنین در انگلستان نمایش‌هایی به نام ماسک وجود داشتند که برای دربار و بیشتر توسط خود درباریان اجرا می‌شدند. برخی از آن‌ها را می‌توان در دسته‌ی تئاتر شبانی قرار داد.

بگذارید نان بخورند!

ماری آنتوانت از اولین به اصطلاح سلبریتی‌هایی بود که نقشی در ترند شدن این دست لباس‌ها داشت. او حتی خانه‌ای در خارج شهر داشت که در آن‌جا با دوستانش آشپزی می‌کرد، شیر گاو می‌دوشید و در کل فعالیت‌های یک زن خانه‌دار معمولی را انجام می‌داد و وقتی خسته می‌شد، به قصر با شکوهش بازمی‌گشت. او با پوشیدن پیراهن شومیز که لباس زیر آن زمان محسوب می‌شد و درواقع مختص زنان طبقه‌ی پایین جامعه بود، این لباس را میان اشراف به مد تبدیل کرد.

پارچه‌ های گران، طراحی فقیرانه

فروشگاه Liberty لندن در قرن ۱۸ به فروش لوازم خانه‌ی لوکس معروف بود و کم‌کم دپارتمان پوشاک را هم به فروشگاهش اضافه کرد. Liberty لباس‌هایی به نام  Smock Frock را به فروش می‌گذاشت. این لباس‌ها از پوشاک سنتی کارگران در جنوب انگلیس الهام گرفته شده بودند، اما با پارچه‌های گران تولید می‌شدند.

استایل بوهو

زندگی در ون، بی‌قانونی و دوری از زندگی شهری؛ انقلاب هیپی دهه‌ی ۱۹۷۰ نه تنها استایل، بلکه سبک زندگی بوهمین‌های رومانی را تقلید می‌کرد. استایل بوهو دهه‌ی ۷۰ را مال خود کرد و به هالیوود نیز راه یافت که با سبک زندگی پرتجمل هالیوودی تناقض زیادی داشت.

نوع جدید فشن هیپی‌ها خود را به صورت بوهو شیک نشان داده است. این ترند عناصری از مد هیپی را برداشته و آن را با عناصر مدرن ترکیب می‌کند. Chloé برندی شناخته‌شده در این سبک است و به تازگی مجموعه‌ای ارائه کرده که برخی لباس‌های آن به ۲۶۰۰۰ دلار نیز می‌رسند.

شیک بی‌ خانمان

چند وقت پیش، بالنسیاگا کفشی خاکی و کثیف را به بازار ارائه داد که آن را با قیمت بالایی به فروش گذاشته بود. این کفش جنجال زیادی به پا کرد و می‌توان آن را به عنوان نمونه‌ای از شیک بی‌خانمان یا Homeless Chic معرفی کرد. از دیگر اجزای این سبک که احتمالا در کمد بیشتر ما پیدا می‌شود، می‌توان به شلوار پاره نیز اشاره کرد. بسیاری معتقدند این سبک بی‌رحمانه است؛ زیرا پدیده‌ای دردناک را زیبا جلوه می‌دهد بدون این‌که چیزی از سختی‌اش را بیان کند یا کمکی به حل این مشکل کند.

Cottage-Core و لوکس ملایم

Cottage-Core چند سال پیش شبکه‌های اجتماعی را در بر گرفته بود و به سبکی گفته می‌شود که از زندگی و استایل روستایی الهام می‌گیرد.

به تازگی فرم جدیدی از این ترند هم شکل گرفته است که بیشتر به جنبه‌ی سرعت آرام زندگی روستایی توجه می‌کند تا این‌که مستقیما از پوشاک آن الهام بگیرد. این ترند، لوکس بودن را در سادگی یک مهمانی شام یا پیک‌نیکی در طبیعت می‌بیند. به این سبک لوکس ملایم گفته می‌شود. در مطلب ترند سافت لاکچری یادآور دوره‌های رمانتیک تاریخ مد  می‌توانید اطلاعات کامل‌تری درباره‌ی آن به دست آورید. به تازگی ترندی در تیک‌تاک معروف شده که حتی خریدن مواد غذایی را هم فعالیتی لوکس می‌انگارد.

دلایل پدیده پرفرمنس فقر

همان‌طور که خواندیم، این ترند تاریچه‌ ای طولانی‌ دارد؛ اما چرا ثروتمندان به تقلید سبک پوشش طبقه‌ی کارگر علاقه‌مندند؟

ثروت و گناه

شاید تا الان این نکته‌ را متوجه شده باشید که نه تنها در فرهنگ ما بلکه در بسیاری از نقاط دنیا به دلایل مختلفی مثل دین، داشتن زندگی مرفه و پرتجمل نشانی از گناهکار بودن است و ساده‌زیستی و قناعت با پاک بودن پیوند خورده است؛ پس فرد ثروتمند دوست دارد خودش را عاری از گناه نشان دهد.

سرگرمی و فرار از زندگی شهری

شاید در زندگی واقعی روستایی این‌طور نباشد، اما در ادبیات شبانی، فصل، همیشه بهار است؛ عشق‌ها همه پاک هستند و مریضی وجود ندارد. این چیزیست که فرد ثروتمند را جذب خود می‌کند؛ سرعت آرام زندگی و نبود مشکلات مدرنی که هنوز راه حلی برایشان نداریم. اما زندگی مدرن برای ما امکاناتی دارد که نمی‌خواهیم آن را از دست بدهیم. پس فشن راه خوبیست که مدتی آرامش این زندگی را تجربه کرده و بعد به زندگی واقعی خودمان برگردیم؛ مثل ماری آنتوانت و خانه‌ی روستایی‌اش!

مخالفت با قوانین و فرق داشتن با دیگران

استایل بوهو-شیک معمولا با فرد پولدار روشن‌فکر پیوند خورده است؛ کسی که شاید حتی ادعا کند سبک زندگی طبقه‌ی خودش را هم قبول ندارد، اما از امکانات آن استفاده می‌کند. این فرد شاید رویای یک زندگی ساده‌ی روستایی را ذهن بپروراند اما احتمالا نتواند با واقعیت آن کنار بیاید.

زیبایی‌ شناسی

زیبایی لباس‌های سنتی در طی قرن‌ها شکل گرفته و تاریخی عمیق را با خود حمل می‌کند. پس یکی از موارد جذاب لباس‌های روستایی یا حتی کهنه را می‌توان به زیبایی‌شناسی آن‌ها ربط داد. اصالت و معنا چیزهایی هستند که به راحتی خلق نمی‌شوند و هر برندی هر اندازه هم خلاق باشد، با خلاقیت و زیبایی‌شناسی اصیل لباس‌هایی که زمان به آن‌ها معنا داده نمی‌تواند رقابت کند.

کلام آخر

تمایل به یک زندگی آرام و ساده‌تر، نیازیست که در همه‌ی ما وجود دارد و به خودی خود اشتباه نیست؛ اما داشتن نگاه رمانتیک به فقر می‌تواند اثرات مخربی داشته باشد؛ مثلا اگر بیشتر چیزی که ما از بی‌خانمان‌ها و زندگی روستایی می‌بینیم با دیدی زیباشناسانه همراه باشد، دیگر نیازی به پرداختن به مشکلات و جنبه‌ی دردناکشان نمی‌بینیم. وقتی فرد ثروتمند سبک زندگی یا مشکلات گروهی از افراد را به عنوان استایل خود انتخاب کند، آن را تنها به یک پوشش تبدیل می‌کند؛ نه زندگی پیچیده‌ی یک فرد واقعی. ما هم با هر سبک زندگی‌ بهتر است هنگام دنبال کردن یک ترند به اثر آن بر دنیای اطرافمان نیز توجه داشته باشیم.