پرینه چیست؟ جامع ترین اطلاعاتی که باید در مورد آن بدانید
شاید این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که پرینه چیست؟ پرینه یا پرینیوم، لایه نازکی از پوست بین ناحیه تناسلی (دهانه واژن یا کیسه بیضه) و مقعد است. پرینه داخل بدن شامل بافتهایی میشود که قسمت تحتانی حفره لگنی را تشکیل میدهد. معمولا در طول زایمان احتمال پارگی پرینه وجود دارد. پارگیهای کوچک و جزیی خودبهخود بهبود پیدا میکنند، اما اگر پارگی پرینه شدید و زیاد باشد، ممکن است نیاز به بخیه پیدا کند. در ادامه این مطلب از دکترتو با ما همراه باشید تا با پرینه، محل قرار گرفتن پرینه در مردان و زنان، علت پارگی پرینه و پرینورافی بیشتر آشنا شوید. اما چنانچه در این ناحیه از بدن خود علائم غیرطبیعی تجربه میکنید بهتر است با یک متخصص زنان یا مامایی در این باره مشورت کنید. در کترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین یا تلفنی با پزشک مورد نظر خود را خواهید داشت.
پرینه چیست؟
پرینه به ناحیه لوزی شکل زیر دیافراگم لگنی میگویند که با خط فرضی بین خار نشیمنگاهی به سمت مثلث ادراری-تناسلی قدامی و ناحیه مقعدی خلفی تقسیم میشود. شکل بیرونی پرینه بسته به محل قرارگیری آن در افراد مختلف متفاوت است. در حالت ایستاده، پرینه شبیه شکاف بین دوسر پروگزیمال هر دو ران میشود.
پرینه در زنان همان قسمت پوست حساس و نازک بین ناحیه تناسلی یعنی دهانه واژن و مقعد است و پرینه در مردان هم بین کیسه بیضه و مقعد در قسمت انتهایی کف حفره لگن قرار دارد. ضعیف بودن بافت پرینه و فقدان الاستیسیته کافی باعث میشود که در زایمان طبیعی آسیب ببیند. در بیشتر زایمانهای طبیعی، احتمال پارگی پرینه وجود دارد که بخشی از روند زایمان طبیعی است و معمولا در صورت پارگی جزیی، خودبهخود بهبود پیدا میکند.
پرینه کجاست؟
در ادامه بحث پرینه چیست باید بگوییم که پرینه یا پرینیوم در بدن انسان در ناحیه میان دوراه یا میان ناحیه تناسلی و مقعد قرار دارد. این منطقه در جهت عرضی بین محل تناسلی خارجی (واژن در زنان و بیضهها در مردان) و مقعد قرار میگیرد. پرینه در زنان، نقش مهمی حین زایمان و انتقال جنین از رحم به بیرون ایفا میکند. این لایه پوستی نازک در زنان به عنوان جسم مقاوم در برابر پارگی عمل میکند و بهطور طبیعی پس از زایمان به حالت قبلی خود باز میگردد.
پرینه مردان کجاست؟
محل قرار گرفتن پرینه در مردان، در فاصله بین ناحیه بیضهها و مقعد قرار دارد و فضای مناسب بین این دو ناحیه را حفظ میکند.
کاربردهای پرینه
پرینه ناحیه شهوتزایی است و پوستی که روی پرینیوم قرار دارد حاوی پایانههای عصبی است که به پاسخ و تحریک و برانگیختگی جنسی کمک میکنند. پرینیوم در بدن حاوی ساختارهایی است که به دفع ادرار و مدفوع و داشتن رابطه جنسی کمک میکند. پرینه در زنان در زمان زایمان طبیعی بسیار موثر است و پایهای را تشکیل داده که به پشتیبانی از عضلات کف لگن کمک میکند، یعنی همانجایی که اندامهایی مانند مثانه، روده بزرگ و اندامهای تناسلی قرار دارند.
چه عواملی باعث پاره شدن پرینه میشود؟
در ادامه بحث پرینه چیست باید بگوییم که پارگی واژینال، آسیب ناحیه تناسلی یعنی واژن و فرج است که اندامهای تناسلی خارجی هستند. پارگیهای جزیی یا کوچک ورینیوم اتفاق بسیار شایعی هستند و معمولا طی یک هفته خودبهخود بهبود پیدا میکنند. اما پارگیهای شدید معمولا در اثر زایمان ایجاد شده و در برخی مواقع باید بخیه زده شود. علت بیشتر پارگیهای پرینیوم، همین فعالیتهای روزمره و عادی هستند مانند رابطه جنسی، شیو یا وکس کردن و اصلاح موهای زائد و بیماریهای پوستی مزمن که باعث درد واژن و پرینه میشوند. از دیگر عواملی که باعث پارهشدن پرینه میشوند میتوان به این موارد اشاره کرد:
- وارد کردن شی خارجی به واژن
- عدم استفاده نادرست از تامپون حین وارد کردن و خارج کردن آن از واژن
- خشکی پوستی واژینال باعث تشدید پارگی پرینه میشود مانند اگزما، پسوریازیس
- آتروفی واژن
- هرپس تناسلی
- نازکشدن پوست پرینه در اثر افزایش سن
- مصرف استروئیدها
علت پارگی پرینه در رابطه
شایعترین علت پارگی پرینه، رابطه جنسی است که در صورت عدم استفاده از لوبریکانت کافی اتفاق میافتد. پوزیشن جنسی نامناسب هم باعث تشدید فشار و کشیدگی ناحیه پرینیوم میشود، بخصوص در موارد رابطه آنال و مقعدی. روابط جنسی خشن هم میتوانند علت پارگی پرینیوم باشند.
برش پرینه در زایمان طبیعی
حدود ۸۰ درصد زنان حین زایمان طبیعی دچار پارگی پرینه میشوند. برش پرینه، پارگی عضلات یا پوست پرینیوم است که بین واژن و مقعد قرار گرفته است. این پارگی روی واژن یا اسفنکتر مقعد هم تاثیر میگذارد. برش پرینه چهار درجه دارد که پارگی درجه اول فقط در قسمت پوستی پرینه ای اتفاق میافتد. پارگی درجه دوم که متداولترین نوع برش پرینه است روی پوست پرینه، واژن و عضلات پرینهای تاثیر میگذارد. پارگی درجه سوم به اسفنکتر هم میرسد و آن را هم پاره میکند. و در نهایت پارگی درجه چهارم، شامل پارگی اسفنکتر مقعدی و جداره شکمی میشود. احتمال پارگی پرینه در زایمان طبیعی بار اول نسبت به خانمهایی که تجربه زایمان طبیعی دارند، به مراتب بیشتر است.
پماد برای ترمیم پارگی پرینه
یکی از علل پاره شدن پرینیوم، خشکی پوست ناحیه تناسلی است که با مصرف لوسیون و کرمهای مرطوبکننده و آبرسان میتوان به روند ترمیم پارگی پرینه کمک کرد. پماد هیدروکورتیزون نیز خواص ضدالتهابی دارد که میتواند ادم پرینه و پارگی پرینه ناشی از زایمان طبیعی را بهبود ببخشد. پماد و بالمها محصول امن و بیخطر برای زنان بارداری هستند که بهدنبال پماد برای ترمیم پارگی پرینه هستند. این بالمها غیرسمی بوده و به ترمیم پارگی پرینه کمک میکنند.
برای ترمیم پارگی نیازی به مصرف پماد یا کرمهای آنتی بیوتیک نیست، مگر آنکه پزشک تجویز کرده باشد. دستها را تمیز بشویید و کمی بالم را به تمام نواحی خشک اطراف پرینه بمالید.
روش جلوگیری از پاره شدن پرینه
در ادامه بحث پرینه چیست باید بگوییم که یکی از روشهای جلوگیری از پاره شدن پرینه این است که از هفته ۳۵ به بعد بارداری تا زمان تولد و به دنیا آمدن نوزاد، هر روز ناحیه پرینه را ماساژ بدهید. این کار ریسک پارگی را بهخصوص در زنانی کاهش میدهد که تازه اولین زایمان خود را تجربه میکنند. سایر روشهای جلوگیری از پاره شدن پرینه عبارتند از:
- آموزش و آگاهی درباره زایمان و تکنیکهای تنفس مناسب جهت کنترل بیشتر روی فشار و تنش در پرینه حین زایمان
- تغییر وضعیت بدن و به خصوص تغییر از وضعیت خوابیده به وضعیت نشسته زمانی که احساس فشار زیاد روی پرینه میکنید میتواند فشار را توزیع کرده، منجر به بهبود جریان خون و اکسیژن رسانی به این ناحیه شده و از پاره شدن پرینه جلوگیری کند.
- استفاده از تکنیکهای طبیعی مانند تنفس عمیق، تنفس مرکزی و تمرینات آمادگی بدنی میتواند به کاهش فشار و تنش وارد شده به پرینه کمک کند.
- انتخاب مرکز زایمان با تیم پزشکی و مامای متخصص و زیرساختهای مناسب
- اجتناب از مداخلات غیرضروری مانند استفاده از فورسپس (چنگک) و وکیوم (ساکشن) در زمان زایمان به عنوان مداخلات فیزیکی ممکن است فشار زیادی روی پرینه وارد کند.
- حفظ سلامت عمومی خود و داشتن سبک زندگی سالم با تغذیه مناسب، ورزش منظم و استراحت کافی
عمل زیبایی پرینه (پرینه پلاستی)
عمل زیبایی پرینه پلاستی (پرینورافی چیست؟)، عمل جراحی زیبایی است که ناحیه بین واژن و مقعد (پرینیوم) را سفت و تنگ میکند. این عمل باعث بهبود رضایت جنسی، بازیابی کارکرد واژن و تنگ کردن دهانه واژن بعد از زایمان یا تروما میشود. زمان بهبودی پس از پرینه پلاستی ممکن است بین چند هفته تا چند ماه متغیر باشد. در طول این دوره، باید تمرکز را بر استراحت و مراقبت از منطقه عملشده، مصرف داروهای تجویزشده، رژیم غذایی مناسب و مراجعه منظم به پزشک قرار دهید.
تاثیر پرینورافی در رابطه جنسی
پرینه پلاستی یا پرینورافی، آسیب وارد شده به پرینیوم و فرج را ترمیم میکند و باعث سفت و تنگی این ناحیه میشود. مهمترین تاثیر این عمل روی رابطه جنسی است که باعث بهبود رضایت جنسی میشود. شلشدن پوست دهانه واژن و ناحیه پرینه باعث کاهش رضایت جنسی حین رابطه میشود و حساسیت جنسی را کاهش میدهد. اما پرینورافی این مشکل را حل میکند. از دیگر تاثیرات عمل پرینه پلاستی روی رابطه جنسی میتوان به حل مشکل واژینیسموس (انقباض واژینالی غیرارادی در طول رابطه جنسی) و مقاربت دردناک اشاره کرد.
ماساژ پرینه
ماساژ پرینه روشی است که در طول بارداری برای کمک به کشسانی پرینیوم استفاده میشود تا ریسک پارگی پرینه حین زایمان طبیعی را به حداقل برساند. بهترین زمان برای شروع ماساژ پرینه از سه ماهه سوم است یعنی حدود هفته سی و چهارم بارداری. هفتهای یک یا دو بار ماساژ پرینه تا زمان بهدنیا آمدن نوزاد، زمان مناسبی است که تاثیر خود را میگذارد. البته در صورت تمایل، میتوانید ماساژ پرینه را هر روز انجام دهید. ماساژ پرینه نباید هیچ دردی داشته باشد و راحت است.
ماساژ پرینه در بارداری
ماساژ پرینه در بارداری را از هفته ۳۴ به بعد با سه یا چهار بار در هفته به مدت ۵ دقیقه شروع کنید. روزهای اول ممکن است حس سوزش و ناراحتی داشته باشید، اما بعد از چند بار ماساژ، سوزش برطرف شده و به آن عادت میکنید. برای انجام ماساژ پرینه در بارداری، به عقب تکیه داده و بشینید و پاها را از هم باز کنید.
ورزش پرینه در بارداری
با ماساژ پرینه و انجام تمرینات مدیتیشن، یوگا و تکنیکهای تنفسی میتوانید انعطافپذیری این لایه پوستی نازک را بیشتر کنید.
بیماری های پرینه
در ادامه موضوع پرینه چیست، اضافه میکنیم که بیماریهای پرینه که در برخی افراد دیده میشوند عبارتند از:
- التهاب پرینه ناشی از عفونتهای قارچی، باکتریایی یا ویروسی که علائمی مانند خارش، سوزش، التهاب و ترشح غیرطبیعی از ناحیه پرینه
- سندروم پرینه در اثر خشکی ناحیه واژینال در یائسگی یا درمانهای هورمونی سرطان پستان یا رحم با علائمی مانند خشکی، خارش، التهاب و درد در ناحیه پرینه
- کیست یا تودههای غیرطبیعی در ناحیه پرینیوم
- سرطان پرینه
نام بیماری | علائم | علت | درمان |
---|---|---|---|
عفونت مخمری واژن | ترشحات سفید و غلیظ، خارش و سوزش، درد هنگام رابطه جنسی | قارچ کاندیدا | داروهای ضدقارچی |
واژینوز باکتریایی | ترشحات سفید و بدبو، خارش خفیف | عدم تعادل باکتریهای واژن | آنتی بیوتیک |
تریکومونیازیس | ترشحات سبز یا زرد، بوی بد، خارش و سوزش | انگل تریکوموناس | داروهای ضدانگل |
هرپس تناسلی | تاولهای دردناک، خارش و سوزش | ویروس هرپس سیمپلکس | ضدویروس |
زگیل تناسلی | زگیلهای کوچک گوشتی، خارش و سوزش | ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) | داروها، لیزر، کرایوتراپی |
فیستول مقعدی | نشت مدفوع یا گاز از طریق سوراخی بین رکتوم و پوست | زایمان، جراحی، بیماری التهابی روده | جراحی |
آبسه مقعدی | توده دردناک، گرم و متورم در نزدیکی مقعد | عفونت غدد مقعدی | آنتیبیوتیک، جراحی |
هموروئید | رگهای متورم و ملتهب در داخل یا خارج از مقعد | فشار، یبوست، بارداری | داروها، بانداژ، جراحی |
شقاق مقعدی | پارگی در پوست اطراف مقعد | یبوست، زایمان، دفع مدفوع سفت | داروها، لیزر، جراحی |
سرطان پرینه | خونریزی غیرطبیعی، درد، توده، تغییر در پوست | عوامل متعددی از جمله HPV، سیگار کشیدن | جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی |
۱. کیست پرینه
کیست پرینه، توده غیرطبیعی در ناحیه پرینیوم است که بهشکل تکی یا چندتایی ظاهر میشود. عوامل مختلفی باعث ایجاد کیست پرینه میشوند مانند انسداد غدد ترشحی در ناحیه پرینه، تروما و آسیب فیزیکی یا اختلالات ژنتیکی. بیشتر کیستهای پرینه خوشخیم هستند و علائم قابل توجهی ندارند. با این حال، در صورتی که کیست بزرگ شود یا علائمی مانند درد، خارش، ترشح غیرطبیعی یا اختلالات ادراری ایجاد کند، نیاز به درمان و برداشتن توده با جراحی، درمان دارویی یا تخلیه کیست دارد.
۲. سرطان پرینه
سرطان پرینه، بیماری نادری در ناحیه پرینه است که از بافتهای مختلف ناحیه پرینه از جمله سلولهای اپیتلیال پرده صفاقی، رحم، مجرای ادراری و غیره نشات میگیرد. علل دقیق سرطان پرینه هنوز کامل مشخص نیست، اما میتوان عفونتهای ویروسی مانند اچپیوی، سابقه عفونتهای تناسلی مانند التهاب پرینه مزمن یا عفونت با قارچ و باکتریها، سابقه سرطان در سایر مناطق تناسلی مانند رحم یا شکم در خانواده، سن و تغییرات هورمونی مانند دوران پس از یائسگی، را از علل اصلی سرطان پرینه دانست.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
پرینه چیست؟ بخش پوستی ظریف بین ناحیه تناسلی و مقعد و بافت اصلی قسمت تحتانی حفره لگنی است که نقش مهمی در یکپارچگی لگن ایفا میکند. پارگی پرینه در زایمان طبیعی، اتفاق بسیار شایعی است که تقریبا در بیش از ۸۰ درصد زایمانهای طبیعی اتفاق میافتد. البته بیشتر پارگیها جزیی هستند و خودبهخود ترمیم میشوند. اما اگر شدت پارگی پرینیوم زیاد باشد، باید بخیه زده شود. در چنین مواقعی پزشک روشهای مختلفی جهت کنترل درد و تسکین علائم تجویز میکند.
ماساژ پرینه از هفته سی و چهارم بارداری به بعد، با افزایش خاصیت الاستیسیته این لایه پوستی، ریسک پارگی حین زایمان را کاهش میدهد. بهتر است در این باره با دکتر زنان یا دکتر مامایی درباره روشهای جلوگیری از پارگی پرینه مشورت کنید. شما میتوانید با استفاده از خدمات غیرحضوری دکترتو با پزشک زنان آنلاین یا مشاور مامایی آنلاین بصورت تلفنی صحبت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
منبع: وبسایت دکترو doctoreto.com