کتاب صوتی و چاپی دو بازار مختلف دارند+ صدا
تهران – ایرنا – مدیر انتشارات سماوا با اعلام اینکه کتاب های صوتی و چاپی دو بازار متفاوت دارند، گفت: قرار نیست فردی که کتاب صوتی گوش می دهد، کتاب چاپی نخواند. یا اگر کسی کتاب چاپی بخواند به کتاب صوتی گوش نمی دهد. این دو بازار متفاوت با سلایق و مخاطبان متفاوت هستند.
به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، جلد اول کتاب صوتی «حماسه سراگز» از مجموعه «پاتشخوارگر» با همکاری سماوا و انتشارات افق منتشر شده است. این مجموعه یکی از آثار برجسته ادبیات معاصر است که بر اساس اسطوره های ایرانی نوشته شده و برنده جوایزی چون نشان نقره ای لاک پشت پرنده و نشان ماهی سیاه کوچولو شده است. این اثر همچنین در فهرست های کلاغ سفید در کتابخانه بین المللی مونیخ و IBBY دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان قرار گرفته است.
در ادامه مطلب محسن نادری مدیر انتشارات سماوه درباره روند انتشار نسخه صوتی کتاب صوتی «حماسه آغاز» توضیح می دهد.
محسن نادری; مدیر انتشارات سماوا
تصمیم گیری برای انتخاب و چاپ کتاب به صورت الکترونیکی یا صوتی چگونه است؟
هیئت انتخاب کتاب در سماوه شامل چند نفر است که من یکی از اعضای این گروه هستم. کتاب ها را انتخاب می کنیم و به ناشر عرضه می کنیم. ناشران هم نماینده ای در این کمیته دارند که اگر فکر می کند کتابی در بازار کتاب صوتی دیده می شود، پیشنهادی به ما می دهد و برای صوت یا نبودن آن کتاب به توافق متقابل می رسیم.
داستان «پتشخرگر» چگونه آغاز شد؟
مجموعه «پاسخگر» توسط انتشارات افق معرفی شد و بسیار خوشحال شدیم که توانستیم کتاب ها را منتشر کنیم. ایده آل آرین صدا درست کن
در انتخاب راوی یا راویان این اثر چه معیارهایی برای شما مهم بود؟
ما چندین سخنران را پیشنهاد دادیم و در نهایت یکی از آنها حسن همایی انتخاب شد وقتی با آرین مشورت کردیم، قرار شد یک راوی کل کتاب را بخواند و چند راوی را وارد بازی نکنیم تا پیچیدگی های کتاب زیاد نشود. چون داستان به اندازه کافی پیچیده است.
برای ما مهم بود که صدای گوینده به گونه ای باشد که بتواند کتاب را اداره کند. هم صدا و هم لحن همایی برای این کتاب عالی بود. چند نمونه از صدای گویندگان را برای نویسنده کتاب فرستادیم و انتخابش هم همین بود.
درباره چالش های اصلی تبدیل مجموعه «پتشخرگر» به کتاب صوتی توضیح می دهید.
طبیعی است که در تولید نسخه صوتی کتاب هایی مانند «پتشخارگر» که مضامین اسطوره ای دارند، چالش های زیادی داریم. برای تلفظ برخی کلمات، گوینده باید از نویسنده کمک بخواهد. برای برخی کتاب ها نیازی نیست قبل از ضبط آنقدر تمرین کنید و فقط یک بار خواندن آن کافی است، اما کتاب هایی مثل «پتشخوارگر» اینطور نیست. گوینده و ناظر ضبط ناشر باید قبل از شروع جلسه ضبط، کتاب را چندین بار خوانده باشند، کلمات دشوار را رمزگشایی کرده باشند و در مورد لحن به توافق رسیده باشند. بنابراین ممکن است کتابی باشد که ضبط آن چهار تا پنج ساعت طول بکشد و کتابی که ۱۰ جلسه نیاز داشته باشد و ضبط آن بیشتر طول بکشد.
آیا در کتاب صوتی حماسه ابتدایی از موسیقی یا جلوه های صوتی ویژه استفاده شده است؟
در کتاب‌ها جلوه‌های صوتی (افکت‌های صوتی) زیادی نمی‌سازیم، اما استثناهایی هم وجود دارد، مثل سریال «پتشخگرگر» که برای آن افکت‌ها و نبض‌های زیادی انتخاب کردیم تا بتوانیم فضایی ایجاد کنیم که شنونده را قرار دهد. در حال و هوای داستان، اما به نوعی کلی، نه. ما زیاد به سمت جنبه عاطفی و موسیقی محور بودن کتاب نمی رویم.
می توانید از واکنش مخاطبان به نسخه صوتی کتاب ها بگویید؟
از نظراتی که مخاطبان در پلتفرم های طاقچه و فیدیبو نوشته اند، بازخورد جالبی دریافت کرده ایم. مثلا خیلی ها درباره کتابی نوشته اند که گوینده چقدر خوب خوانده است! عالی است! در عین حال برخی گفته اند که صدای گوینده و راوی همان کتاب را دوست نداشتند. در مجموع چیزی که در مخاطب برای ما جذاب است و حس خوبی به ما می دهد این است که کتاب های صوتی را گوش می دهد، با آن ارتباط برقرار می کند، وارد دنیای داستان می شود و غم و شادی راوی را همراهی می کند.
آیا فکر می کنید نسخه صوتی می تواند مخاطبان جدیدی را به داستان جذب کند که ممکن است کتاب چاپ شده را نخوانند؟
کتاب های صوتی و چاپی دو بازار متفاوت هستند. یعنی کسی که به یک کتاب صوتی گوش می دهد، قرار نیست کتاب چاپی بخواند. یا اگر کسی کتاب چاپی بخواند به کتاب صوتی گوش نمی دهد. دو بازار متفاوت با سلایق و مخاطبان متفاوت وجود دارد. به نظر من آنقدر با هم مرتبط نیستند که چیزی کم یا زیاد کنند. مهم این است که کتاب همچنان حفظ شود و شاید با توجه به قیمت های روز کتاب بتواند به گسترش سبد خرید مخاطب کمک کند.
از مدت زمان ضبط کتاب صوتی مجموعه «پاتشگرگر» بگویید؟ فقط ابتدای حماسه منتشر شده است. آیا برنامه خاصی برای انتشار جلدهای بعدی دارید؟
فکر می کنم حدود ۴۰-۵۰ روز ضبط، ویرایش، میکس و مسترینگ نهایی هر کتاب طول می کشد. با توجه به شرایطی که الان داریم متأسفانه یک بار بچه های تیم آنفولانزا گرفتند و یک بار گوینده و این کار را طولانی کرد. یا خاموشی های مکرر، قطع برق در حین ضبط و غیره، زمان ضبط را بیشتر از آنچه پیش بینی می کردیم، کرد. امیدواریم به محض اینکه شنوندگان جلد اول را تمام کردند، جلد دوم آن بلافاصله منتشر شود و ….
چگونه بر کیفیت ضبط یک اثر صوتی نظارت می کنید؟
تمامی دفاتر با حضور ناظر ضبط ثبت می شود. ناظر باید یک بار کتاب را بخواند تا فضای داستان را بداند. قبل از شروع ضبط، حداقل ۵۰ صفحه از متن را یک بار دیگر می خواند و تأکید می کند (هنر گفتن کلمات با صدای بلند یا با مکث به گونه ای که متمایزتر از سایر کلمات شوند)، کلمات و جملاتی که ممکن است اگر برای او روشن نیست، با کمک ناشر از مترجم یا نویسنده سوال می کند. در حین ضبط نیز قوانینی مانند صداهای اضافی، صدای دهان و … وجود دارد که با اسپیکر هماهنگ خواهد شد.
آینده کتاب های صوتی در ایران را چگونه می بینید؟
ترجیح می دهم در مورد آینده صحبت نکنم. آینده بسیار غیر قابل پیش بینی است. الان زندگی می کنیم و استقبال از کتاب صوتی خیلی خوب است و خدا را شکر می کنم.
منبع : خبرگزاری ایرنا
