کفش‌های المپیک ۲۰۲۴؛ از کاربرد تا زیبایی

کفش‌های ورزشی نقش مهمی در ورزش‌های رقابتی ایفا می‌کنند. در طراحی کفش‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس تغییرات قابل توجهی رخ داده است و این تغییرات نشان‌دهنده‌ی پیشرفت در فناوری، ابتکارات پایداری و نیازهای ورزشیِ در حال تکامل است. توجه به کفش‌های ورزشی با توجه به نقش حیاتی آن‌ها در افزایش عملکرد و پیشگیری از آسیب‌دیدگی، بیشتر شده است. برندها در بخش تحقیق و توسعه برای تولید کفش‌های ورزشی سرمایه‌گذاری بسیاری کردند و در نهایت تا حد امکان توانستند نیازهای خاص مسابقات و ورزشکاران مختلف را برآورده کنند. سوال اصلی این‌جاست که تغییرات در کفش‌های المپیک ۲۰۲۴ نسبت به دوره‌های قبل به چه صورت بوده است؟ در دوره‌های قبلی بازی‌های المپیک از چه کفش‌هایی استفاده می‌کردند؟ در کدام بخش‌ از کفش‌های ورزشی تغییرات رخ داده است؟ برندها از کدام تکنولوژی در طراحی کفش‌ المپیک استفاده کرده‌اند؟ برای پاسخ به تمامی این سوالات مثل همیشه همراه مجله‌ی کمد سارک باشید.

روند سیر مطالب به این صورت است:

تاریخچه کفش‌ های المپیک

تاریخچه‌ی کفش‌های المپیک بازتابی جذاب از تکامل تکنولوژی و طراحی است. در دوره‌های قبلی بازی‌های المپیک از چه کفش‌هایی استفاده می‌کردند؟ در این‌جا مرور مختصری بر نحوه‌ی توسعه‌ی کفش در جریان بازی‌های المپیک خواهیم داشت.

المپیک باستان

منشأ (۷۷۶ قبل از میلاد): در بازی‌های المپیک باستان، ورزشکاران با پای برهنه به رقابت می‌پرداختند. دوندگان به قدرت طبیعی پای خود تکیه می‌کردند. برخی از ورزشکاران از صندل‌های چرمی ساده استفاده می‌کردند، اما آن صندل‌ها نادر بودند.

کفش‌ المپیک باستان

المپیک مدرن

آتن ۱۸۹۶: در این سال اولین المپیک مدرن برگزار شد. ورزشکاران عمدتا از کفش‌های چرمی ساده استفاده می‌کردند که اغلب این کفش‌ها طراحی یا هنر دست خودشان بود و هیچ‌گونه استانداردی در کفش‌های آنان وجود نداشت.

اوایل قرن بیستم

دهه‌ی ۱۹۲۰: معرفی کفش‌های ورزشی تخصصی شروع شد و روند طراحی آنان شکل گرفت. آدیداس(Adidas) در سال ۱۹۲۴ و پوما (Puma) در سال ۱۹۴۸ تأسیس شدند و شروع به تولید کفش‌های خاص کردند. این کتونی‌های ورزشی به طور خاص برای ورزش‌های مختلف طراحی شده بودند.

برلین ۱۹۳۶: جسی اونز (Jesse Owens) در بازی‌های المپیک ۱۹۳۶ یک کفش ورزشی مخصوص دویدن میخ‌دار پوشید. این یک لحظه‌ی مهم در ورزش بود و نشان داد که چگونه کفش‌های ورزشی تخصصی می‌توانند بازدهی ورزشکار را افزایش دهند.

تحولات اواسط قرن بیستم

۱۹۶۰ رم: پس از گذشت مدت کوتاهی از تأسیس برند نایک (nike)، نوآوری‌ در فناوری کفش ظهور کرد. ورزشکاران شروع به پوشیدن کفش‌هایی کردند که چسبندگی و سرعت را افزایش می‌داد.

مونیخ ۱۹۷۲: محبوبیت کفش‌ ورزشی مخصوص دویدن با استفاده‌ی ورزشکاران از آن‌ها افزایش یافت. در این طراحی با  ترکیب مواد و فناوری‌های پیشرفته، کفش‌های سبک‌ و انعطاف‌پذیرتر به وجود آمد.

اواخر قرن بیستم تا کنون

دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰: برندهایی مانند نایک(Nike)، ریباک(Reebok) و نیوبالانس(New Balance) نوآوری قابل توجهی در کفش‌های ورزشی ایجاد کردند؛ ویژگی‌هایی مانند بالشتک، پشتیبانی از قوس پا و مواد سبک وزن رایج شد.

دهه‌ی ۲۰۰۰: فناوری پیشرفته، از جمله مواد ضد رطوبت و طرح‌های تخصصی برای انواع مختلف کتونی ورزشی ورزشکاران به کار گرفته شد و گزینه‌های کفش شخصی‌سازی شده را ایجاد کرد. پس از آن، معرفی طراحی کفش به کمک رایانه و بررسی عملکرد آنان، مزایای بیشتری را اضافه کرد.

توکیو ۲۰۲۰: استفاده از صفحات فیبر کربن در کفش‌های رانینگ بسیار مهم شد، نمونه‌ای از کفش ورزشی نایک Vaporfly منجر به رکوردشکنی‌های متعددی شد.

 در حال حاضر کفش‌های المپیک از عملکرد خود فراتر رفته و به بخشی از مد و فرهنگ ورزشی تبدیل شده‌اند. در نهایت این کفش‌ها توانسته‌اند روی لباس‌های ورزشی و مد خیابانی تأثیر بگذارند.

تفاوت کفش المپیک ۲۰۲۴ نسبت به دوره‌های قبلی

با بررسی دقیق‌تر در المپیک پاریس ۲۰۲۴، متوجه تفاوت کفش‌های طراحی‌شده برای این بازی‌ها نسبت به دوره‌های قبل شدیم. تغییرات در کفش‌های المپیک ۲۰۲۴ نسبت به دوره‌های قبل به چه صورت بوده است؟

در کدام بخش‌ از کفش ورزشی تغییراتی رخ داده است؟ طراحی کفش المپیک ۲۰۲۴، پیشرفت قابل‌ توجهی در فناوری، پایداری و زیبایی‌شناسی طراحی نشان می‌دهد. در این‌جا چند تفاوت کلیدی وجود دارد که کفش‌های المپیک ۲۰۲۴ را از دوره‌های  قبلی متمایز می‌کند:

پیشرفت های تکنولوژیکی

۱- نوآوری در متریال

• المپیک۲۰۲۴: استفاده از مواد پیشرفته مانند فوم‌های فوق سبک و کشباف با تمرکز بر کاهش وزن با حفظ دوام و عملکرد؛ یکی از مهم‌ترین تغییرات در طراحی کفش، ادغام مواد سبک وزن بوده است. نوآوری‌هایی مانند پلیمرها و منسوجات پیشرفته باعث می‌شوند کفش‌ها وزن کمتری داشته باشند؛ پس سرعت ورزشکاران را افزایش می‌دهند. برندها برای تولید سبک‌ترین و در عین حال مؤثرترین طرح‌ها با هم رقابت می‌کنند.
• المپیک سال‌های گذشته: طرح‌های قبلی اغلب بر متریال سنگین‌تر تکیه می‌کردند که سرعت ورزشکاران  را کاهش داده بود.



۲. افزایش بازدهی انرژی

المپیک ۲۰۲۴: کفش‌ها معمولا به صفحات فیبر کربنی و فناوری‌ فنری پیشرفته مجهز شده بودند که در نهایت، بازگشت انرژی را به ویژه در کفش‌های مسابقه‌ای و دوی سرعت به‌طور چشمگیری افزایش داده بود.  این صفحات با هر قدم، بازگشت انرژی را فراهم می‌کنند و به ورزشکاران اجازه می‌دهند عملکرد خود را افزایش دهند. فناوری فیبر کربن توانست پیشرفت‌هایی را در رکوردهای سرعت در طول بازی‌های المپیک به نمایش بگذارد.

المپیک سال‌های گذشته: اگرچه برخی از کفش‌ها دارای ویژگی‌های اولیه بازگشت انرژی بودند؛ اما میزان و اثربخشی آنان در سال ۲۰۲۴ با مهندسی پیشرفته به طور قابل توجهی بهبود یافته است.



سفارشی سازی و تناسب

المپیک ۲۰۲۴:  ادغام فناوری پرینت سه بعدی به کفش‌های سفارشی‌سازی شده با ساختار پا و بیومکانیک خاص ورزشکار؛ پیشرفت در چاپ سه‌بعدی و طراحی به کمک کامپیوتر فرصت‌های جدیدی در طراحی کفش‌های ورزشی ایجاد کرده است. ورزشکاران اکنون می‌توانند کفش‌هایی متناسب با بیومکانیک منحصربه‌فرد خود داشته باشند و راحتی و عملکرد آن‌ها را بهینه کنند. این رویکرد شخصی توانست تأثیر قابل توجهی بر نحوه‌ی آماده شدن ورزشکاران بگذارد.

المپیک سال‌های گذشته: گزینه‌ی سفارشی‌سازی محدود بود.

 فناوری های تطبیق پذیر

المپیک ۲۰۲۴: برخی از برندها سیستم تناسبی ​​را معرفی کردند که سفتی کفش را به صورت پویا در طول عملکرد تنظیم می‌کرد. این اقدام کمک کرده بود تا کفش پشتیبانی بهتری از پا هنگام تغییر فعالیت‌های مختلف داشته باشد. این سیستم در کفش توانسته بود با توجه‌ به شرایط و نوع فعالیت تطبیق داشته باشد.

سال‌های گذشته: فناوری‌های Fit عموما ثابت‌تر بودند و در حین استفاده، سازگاری نداشتند.

پایداری؛ طرح های سازگار با محیط زیست

المپیک ۲۰۲۴: کفش‌های ورزشکاران از مواد بازیافتی و منابع پایدار ساخته شده بود و در طراحی کفش‌های ورزشی نیز تأکید زیادی بر پایداری شده بود. این جریان نشان‌دهنده‌ی حرکت گسترده‌تری به سمت آگاهی از محیط زیست در صنعت کفش‌ است. برندهای ورزشی به طور فزاینده‌ای در حال بررسی استفاده از پلاستیک‌های بازیافتی و مواد پایدار در ساخت کفش هستند. این برندها با انتخاب منابعی که اثرات زیست محیطی را به حداقل می‌رسانند، به پایداری در ورزش کمک می‌کنند.

سال‌های گذشته: برندهای کمتری از مواد و روش‌های سبز و پایدار در فرآیند تولید کفش ورزشی خود استفاده کرده بودند.

زیبایی شناسی طراحی

 المپیک ۲۰۲۴:  طراحی بصری کفش‌ها پرجنب و جوش‌تر و گویاتر شده بود. طرح‌های نوآورانه و اشکال آینده‌نگر در زیبایی‌شناسی کفش‌های ورزشی رایج‌تر است. در المپیک ۲۰۲۴ شاهد دیدن فرم‌ها و سیلوئت‌های خیره‌کننده بودیم که نه تنها عملکرد را بهبود می‌بخشند، بلکه از لحاظ بصری نیز رقابتی را در پیش گرفته بودند.

سال‌های گذشته: طرح‌ها اغلب محافظه‌کارانه‌تر بودند.



 الهامات فرهنگی

المپیک ۲۰۲۴: کفش‌های المپیک پاریس دارای عناصری بود که از فرهنگ و هنر فرانسه الهام گرفته شده بود. در نهایت محصولی بومی‌تر و مرتبط، از لحاظ فرهنگی ایجاد کرده بودند.

 سال‌های گذشته: عناصر فرهنگی در طراحی کفش معمولا کمتر بودند یا به کشور میزبان ارتباط نداشتند.

ویژگی‌های افزایش عملکرد کشش و چسبندگی

 المپیک ۲۰۲۴: طراحی‌ زیره با ترکیبات و الگوهای لاستیکی جدید که چسبندگی و کشش را در سطوح مختلف افزایش می‌دهد، تکامل یافته بود.

المپیک سال‌های گذشته: سیستم‌های کششی عمومی‌تر و از نظر طراحی بسیار پیچیده‌تر بودند.



فناوری‌های بازیابی

المپیک ۲۰۲۴: تمرکز بیشتری بر روی کفش‌های ریکاوری بود؛ همان کفش‌هایی که به طور خاص برای ریکاوری پس از مسابقه طراحی شده‌ بودند. این کفش‌ها دارای بالشتک نرم بودند.

المپیک سال‌های گذشته: کفش‌های ریکاوری اغلب از نظر طراحی اختصاصی نادیده گرفته می‌شدند و توجه کمتری به آرامش پس از اجرای بازی می‌شد.

 انطباق با دستورالعمل‌ های دقیق‌ تر

المپیک ۲۰۲۴: به دنبال مناقشات در مزایای فناوری المپیک‌های قبلی، استفاده از استانداردهای نظارتی سختگیرانه برای طراحی کفش ۲۰۲۴ مشهود بوده است. در نهایت این جریان توانست رقابت منصفانه‌تری را تضمین کند.

المپیک سال‌های گذشته: مقررات سخت‌گیرانه‌ی کمتری وجود داشت که منجر به نابرابری در فناوری کفش شده بود. در نهایت این جریان، بحث‌هایی را در مورد عدالت در رقابت ایجاد کرده بود.

بررسی جزئیات طراحی برندهای کفش در المپیک ۲۰۲۴

در المپیک ۲۰۲۴ پاریس، برندهای مختلف ورزشی کفش‌های ورزشی مناسب ورزشکاران را تولید کردند. تمامی این کفش‌ها با فناوری‌های پیشرفته و طرح های متناسب با ورزش‌های مختلف طراحی شده بودند. برندها از کدام تکنولوژی در طراحی کفش‌ المپیک استفاده کرده‌اند؟ در ادامه یک مرور کلی در مورد ویژگی کفش‌های ورزشی بازیکنان از برندهای مختلف انجام داده‌ایم.

نایک (Nike)

برند نایک (Nike) کفش‌هایی با صفحات فیبر کربنی و فوم ZoomX را در طراحی‌اش در نظر گرفته بود. این ویژگی، بازگشت انرژی را به خصوص در مسابقات دو فراهم می‌کند. برنامه‌ی “iD” نایک (Nike) به ورزشکاران این امکان را می‌دهد تا کفش خود را طراحی کنند و عملکردشان را افزایش دهند. نایک علاوه بر تمامی این موارد، بر مواد سازگار با محیط‌زیست نیز بسیار تمرکز کرده بود. هدف اصلی این برند این بوده که  پایداری را به گونه‌ای ترویج کند تا عملکرد ورزشکار، قربانی آن نشود.



آدیداس (Adidas)

برند آدیداس(Adidas) کفش‌هایی با فناوری بالشتک BOOST طراحی کرده بود. این ویژگی توانسته بود بازدهی بالای انرژی را برای دوندگان و جامپرها فراهم کند. آدیداس بر مواد سبک وزن برای افزایش سرعت و چابکی تأکید کرده بود. آدیداس(Adidas)  استفاده از مواد بازیافتی، از جمله Parley Ocean  Plastic را به عنوان بخشی از تعهد خود پذیرفته بود.



پوما (Puma)

برند پوما (Puma) روی کفش‌های دو و میدانی بیشتر تمرکز کرده بود. کفش‌های آن چسبندگی عالی با میخ‌های زیره‌ی بیرونی کفش برای ورزشکاران فراهم کرده بود. این ویژگی باعث افزایش کشش در سطوح مختلف می‌شود. هم‌چنین استفاده از مواد مصنوعی سبک وزن به حفظ سرعت آنان کمک می‌کرد. طرح‌های برند پوما (Puma)  با تناسب خود، منجر به کاهش حرکت پا داخل کفش، در عملکرد شدید ورزشی می‌شد.



نیوبالانس (New Balance)

کفش‌های New Balance که به دلیل سیستم بالشتکی خود شناخته شده‌اند، جذب ضربه‌ی عالی را برای دوندگان فراهم کرده بود. هم‌چنین این برند نیاز ورزشکاران به کفش‌های پهن‌تر را برآورده کرده بود.



اسیکس (Acics)

کفش‌های ASICS اغلب دارای فناوری ژلی بودند که ضربه را در حین فعالیت‌های شدید جذب می‌کرد. این جریان باعث محبوبیت آن‌ها در بین دوندگان در  مسافت طولانی شده بود. او هم‌چنین جریان هوا را در طراحی خود در نظر گرفته بود تا ورزشکاران در مدت طولانی مسابقه راحت‌تر باشند.



هوکا(Hoka)

برند هوکا (Hoka)کفش‌هایی با فوم ضخیم EVA  طراحی کرده بود که بالشتک آن برای مسافت‌های طولانی کاملا سازگار بود. این برند با تکنولوژی متا راکر به حفظ سرعت ورزشکاران کمک کرده بود و در این بین حرکت نرم و راحتی را برای آنان فراهم می‌کرد. برخی از مدل‌های مختلف این فرآیند برای مسابقات دو و میدانی بسیار مفید بود.



جمع بندی

 طراحی کفش‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس نمونه‌ای از تحول قابل توجه در کفش‌های ورزشی در مقایسه با سال‌های گذشته بود. نوآوری در فناوری، تأکید بر پایداری و ویژگی‌های عملکردی پیشرفته همگی نشان‌دهنده‌ی درک بیشتر نیاز ورزشکاران و مسئولیت‌ تولیدکنندگان است. این تغییرات احتمالا بر آینده‌ی کفش‌های ورزشی در  المپیک بعدی تأثیر بیشتری خواهد داشت. با پیشرفت و چالش‌های موجود، روایت کفش‌ها در بازی‌های المپیک در کنار نمایش اوج عملکرد ورزشی، نشان‌دهنده‌ی تلفیق ورزش، فرهنگ و تکنولوژی بوده است. کفش‌های پوشیده‌شده در المپیک نه تنها منعکس‌کننده‌ی اوج عملکرد ورزشی هستند، بلکه ارزش‌های پایداری و خلاقیت را نیز مجسم می‌کنند. در نهایت تمامی این موارد، سابقه‌ای دگرگون‌کننده برای آینده‌ی کفش‌های ورزشی المپیک ایجاد خواهند کرد.

منابع: 

www.forresters-ip.com

www.uni-watch.com

www.indianexpress.com

www.theguardian.com

www.thesecondserve.com