گویش‌های محلی اصفهان، گنجینه‌ای در معرض خطر فراموشی

به گزارش ایرنا، گویش ها نوعی زبان و به نوعی بخشی از فرهنگ جوامع و ملت ها هستند. در واقع حفظ زبان و گویش هر منطقه به شناخت مردم، تاریخ، اعتقادات، آیین ها و آداب و رسوم آن سرزمین کمک می کند.

از سوی دیگر امروزه تنوع زبانی و فرهنگی نقش اساسی در ایجاد صلح و احترام به تفاوت ها ایفا می کند و بسیاری از سازمان ها و سازمان های بین المللی مانند یونسکو بر این موضوع تاکید دارند و مناسبت هایی مانند روز جهانی زبان مادری نیز به منظور افزایش آگاهی و تجلیل از آن گرامی داشته می شود. حفظ لهجه های محلی .

به گفته کارشناسان، گویش‌های ایرانی گنجینه‌ای از واژه‌های قدیمی و ریشه‌های زبان فارسی را حفظ کرده و تمامی جنبه‌های یک زبان مانند دستور زبان، تلفظ و نوشتار را در بر می‌گیرد، اما امروزه بسیاری از گویش‌های محلی در خطر فراموشی قرار دارند و زبان شناسان بر این باورند که کاهش تعداد سخنوران نشانه خطر نابودی آن گویش است.

بر اساس اطلاعات و شواهد موجود در ایران به ویژه در زمینه گویش های باستانی، اطلاعات دقیقی در دست نیست و این امر ضرورت راه اندازی اطلس زبان های بومی و بومی را برای افزایش آگاهی از گویش های در خطر انقراض نشان می دهد.

برخی از کارشناسان و اساتید دانشگاه معتقدند گویش ها و گویش های محلی و قدیمی استان اصفهان نیز در خطر فراموشی و نابودی قرار دارند و نیازمند توجه و تدابیر جدی برای بقا هستند.

انقراض گویش ها پایان یک فرهنگ است

استاد ادبیات، پژوهشگر و زبان شناس اصفهانی بر این باور است که تنوع زبان ها، گویش ها و لهجه ها زمینه ساز تنوع اندیشه هاست زیرا هر گویش یا زبانی حامل فرهنگ های غنی است، بنابراین از دست دادن یک گویش یا زبان به معنای نابودی یک فرهنگ است.

یدالله میرزایی وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه زبان ها و گویش ها از قدیم الایام زاده شده اند و با ما زیسته اند، افزود: زبان مهمترین عامل پیوند ما با گذشتگان، نیاکان و تجربیات آنهاست که با آن زاده شده ایم. زبان و صدا و در راه رشد می کنیم.

لهجه اصفهانی به سرعت در حال فراموش شدن است

وی با ابراز تاسف از اینکه لهجه ها و گویش ها حتی گویش اصفهانی به سرعت در حال از بین رفتن است، گفت: اگر این روند ادامه پیدا کند در آینده نزدیک بسیاری از گویش ها و گویش ها از بین خواهند رفت.

میرزایی تاکید کرد: فرهنگ وابسته به زبان است، بنابراین مرگ هر زبان و گویش، فرهنگ را نیز تهدید می کند و هر چه ارتباط مردم با گذشته شان قطع شود، هزینه های نوآوری و بازآموزی اندیشه ها افزایش می یابد.

وی افزود: فراموشی زبان مادری به معنای خاموش کردن صدای نیاکان و نابودی فرهنگ است و زبان مادری برای کودک نه تنها وسیله ارتباطی نیست بلکه هویت فردی و فرهنگی او را شکل می دهد، فرزندانی که پایه و اساس محکمی دارند. به زبان مادری خود، شناخت عمیق تری از خود و جایگاه خود در جامعه دارند و معمولاً اعتماد به نفس بیشتری کسب می کنند.

این پژوهشگر و زبان شناس اصفهانی با تاکید بر اینکه زبان، گویش ها و گویش های مختلف در هر منطقه به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی آن منطقه شناخته می شود، گفت: گویش ها مانند زبان اندیشه و اندیشه هستند که ارزش ها و رفتارهای انسانی از طریق آن به وجود می آید. منتقل می شوند.

مهاجرت و تحقیر لهجه ها از عوامل فراموشی لهجه است

میرزایی با ابراز تاسف از اینکه روند فراموشی گویش ها سرعت گرفته است، افزود: یکی از عوامل اصلی تهدید کننده این گویش ها، رسانه ها به ویژه رسانه های تصویری و اینترنتی هستند.

وی تصریح کرد: چون رسانه ها به گویش های محلی توجه چندانی ندارند، نسل های جدید دیگر به گویش های بومی خود اهمیت نمی دهند و این لهجه ها در خانواده ها زیاد آموزش داده نمی شود، این وضعیت باعث می شود که زبان های باستانی و محلی به تدریج به فراموشی سپرده شود.

این محقق مهاجرت های گسترده از روستاها به شهرها و حتی بین شهرها را یکی دیگر از عوامل نابودی گویش ها دانست و گفت: مهاجرانی که وارد شهرهای بزرگی مانند اصفهان می شوند، به دلیل اختلاط با افراد غیر بومی، گویش های خود را فراموش می کنند و به مرور زمان اینها را از بین می برند. گویش ها تبدیل می شود این به حاشیه می رود.

میرزایی تحقیر لهجه ها را یکی دیگر از تهدیدهای مهم دانست و افزود: در برخی موارد گویش های محلی را زبان های کم ارزش و «دهاتی» می دانند که این نگاه منفی نیز در تضعیف آنها نقش دارد.

ضرورت آموزش لهجه های محلی در خانواده ها

وی یکی از مهم ترین راه های مقابله با این تهدیدات را آموزش لهجه های محلی در خانواده و تشویق والدین به استفاده از آن در گفتگو با فرزندان برشمرد و تاکید کرد: برنامه های شعرخوانی به زبان های محلی می تواند به ترویج گویش ها کمک کند.

وی تصریح کرد: گنجاندن گویش ها در کتاب های درسی نیز می تواند از تضعیف آنها جلوگیری کرده و آگاهی عمومی را نسبت به اهمیت گویش های محلی افزایش دهد.

این استاد برجسته ادبیات فارسی گردآوری و انتشار اشعار محلی در کتاب های مستقل و یا در قالب برنامه های صوتی به ویژه برای نسل های آینده را از دیگر راهکارهای حفظ و زنده نگه داشتن گویش ها اعلام کرد.

میرزایی با بیان اینکه حمایت از شاعران و نویسندگان بومی می تواند به غنی سازی فرهنگ بومی و شناساندن گویش ها به جامعه کمک کند، تصریح کرد: برگزاری جشنواره های بومی و محلی و توجه به هنرهایی مانند موسیقی، تئاتر و سینما که در آن از گویش ها و گویش های محلی استفاده می شود. . استفاده نیز می تواند گام موثری در حفاظت از این گویش ها باشد.

وی تاکید کرد: در صورت توجه به این گویش ها و استفاده از آنها در برنامه های مختلف فرهنگی شاهد بازگشت ارزش و جایگاه این گویش ها در زندگی روزمره خواهیم بود.

حفظ لهجه‌های کهن اصفهان، فرصت‌ها و تهدیدها

کارشناس ثبت آثار ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از ثبت برخی از گویش های بومی استان خبر داد و گفت: گویش های گزی، میمی و ینگ آباد (نیک آباد) ثبت ملی شده اند، اما ثبت آنها به معنای نجات است. در خطر نابودی نیست.

حجت الله باهوش است وی تصریح کرد: در برخی از مناطق استان مانند گز، نایین، اردستان و زواره گویش ها همچنان زنده است و در گفت و گوهای روزمره استفاده می شود، اما در مناطق دیگر مانند میمه و وزوان مردم از گویش های محلی استفاده نمی کنند. در محیط های ناآشنا که تهدیدی برای بقای آنهاست. می رود

وی بر ضرورت حفاظت، ترویج و استفاده عملی از این گویش ها در جامعه تاکید کرد و افزود: در برخی شهرها مانند خورزوق و گز با برگزاری همایش ها و جشنواره ها اقدامات موثری برای حفظ گویش ها انجام شده است اما مهاجرت برخی مناطق و شهرهایی مانند خورزوق خطر فراموشی لهجه های بومی را افزایش داده است.

زاقتمند به لزوم استفاده از گویش های محلی در مدارس و جوامع برای حفظ و ترویج آن اشاره کرد و افزود: در مناطقی که گویش ها زنده است، حضور فعال مردم برای استفاده از آن در جشنواره های محلی و شعرخوانی به ماندگاری گویش های بومی کمک می کند.

وی با بیان اینکه زمانی که گویش های بومی در خطر فراموشی قرار می گیرند نقش مردم به عنوان متولیان اصلی گویش ها مهم است، گفت: ثبت و ثبت گویش ها در میراث فرهنگی باید با همت مردم همراه باشد. این زبان های باستانی را برای نسل های آینده حفظ کنید.

با وجود همه تهدیدهایی که لهجه های قدیمی را تهدید می کرد، عده ای نیز بودند که برای بقای گویش های محلی اصفهان اقدامات ماندگاری انجام دادند. درویش عباس قاضی یکی از آنها شاعر معروف «گز» برخوار اصفهان است، او آگاه بود که رسالتی فراتر از سرودن شعر دارد. رسالتی برای حفظ گویش «گازی»، زبانی که صدای اصالت و تاریخ مردمان سرزمینش است.

قاضی زبان مردم شهر تاریخی گز برخوار در شمال اصفهان است. این گویش یکی از زبان های مرکزی ایران است که تاریخچه آن به ایران باستان می رسد.

درویش عباس گزی دیوان ارزشمند «ارشادالولد» را نوشت، کتابی با بیش از ۳۰۰ غزل، ۱۰۰ قصیده و مثنوی دلنشین به گویش گزی که امروز به عنوان گنجینه بی بدیل این زبان کهن در برابر فراموشی ایستاده است. این شاعر قرن سیزدهم هجری قمری پاسدار فرهنگ زبانی مردم گز است، اشعار او تصویری از کوچه پس کوچه های تاریخی شهرش را با واژه های محلی نشان می دهد و از شور زندگی تا خرد عمیق را به یادگار گذاشته است. زمان در قالب این گویش تاریخی.

امروز و در عصری که صدای گویش های محلی به تدریج در هیاهوی زبان های مسلط گم می شود، کار او نه تنها شعر گفتن بلکه زنده نگه داشتن هویت بومی بوده است. امروز به جرأت می توان گفت دیوانش بیش از یک کتاب شعر، سندی تاریخی برای اثبات حیات گویش گزی و صدایی است که هنوز از دل تاریخ شنیده می شود.

به گزارش ایرنا، علاقه مندان به گویش های بومی و کهن در استان اصفهان بر این باورند که اجرای برنامه های آموزشی در مدارس یکی از راهکارهای موثر برای زنده نگه داشتن گویش ها است و دانش آموزان می توانند با حفظ اشعار محلی و قرائت آن در مراسم های مختلف به ترویج گویش های بومی بپردازند. . ایفای نقش کنند

در واقع مشارکت فعال مردم در حفظ و ترویج گویش ها بسیار حائز اهمیت است و تنها در صورتی می توان امیدوار بود که این میراث گرانبهای فرهنگی برای نسل های آینده حفظ شود.

برخی کارشناسان نیز معتقدند اگر مردم، مسئولان و فعالان فرهنگی دست به دست هم بدهند و علاوه بر حفظ میراث فرهنگی، گویش های بومی را ترویج و آموزش دهند، می توان انتظار داشت که این گویش ها نه تنها به ثبت ملی برسد بلکه جایگاه ویژه ای در زندگی روزمره مردم پیدا کند. . و به عنوان یکی از ارکان هویت فرهنگی اصفهان حفظ شود.