استفاده نظامی از وسایل ارتباطی؛ تحولی در جنگ سایبری

رژیم صهیونیستی سه شنبه گذشته (۲۷ شهریور) در جنایتی تازه، تعدادی از دستگاه های دریافت پیام (پیجر) در لبنان را منفجر کرد. حزب الله لبنان پس از این جنایت در بیانیه ای اعلام کرد: حدود ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه بعد از ظهر روز سه‌شنبه تعدادی از دستگاه‌های پیجر، به شکل مبهمی منفجر شد. ‌وزیر بهداشت دولت پیشبرد امور لبنان در آماری اعلام کرد ۱۲ نفر بر اثر این حملات شهید شدند که ۲ نفر از آنها کودک هستند. این حمله البته با حملات دیگری به دستگاه‌های الکترونیکی ادامه یافت و روز بعد هم شماری از دستگاه‌ها و تجهیزات ارتباطی در لبنان، منفجر شد که در پی آن نیز حدود ۲۰ نفر شهید و بیش از ۴۵۰ نفر هم زخمی شدند. آخرین آمار نیز نشان می‌دهد در مجموع بر اثر حملات دو روز ۳۷ نفر شهید و بیش از ۳۰۰۰ تن مجروح شده‌اند.

به گزارش گروه علمی ایرنا، پایگاه اطلاع‌رسانی ساینس‌بلاگ در مطلبی به تشریح این حملات پرداخته و نوشته است: حملات اخیر به دستگاه‌های پیجر حزب‌الله نشان داد جبهه جدیدی در عرصه جنگ سایبری گشوده شده و سطح بی‌سابقه‌ای از فناوری همراه با خصومت را از بهره برداری از آسیب‌پذیری‌های زنجیره تامین نشان داده است.

انوراگ سرواستاوا استاد علوم رایانه در دانشگاه وست ویرجینیا توضیح داد که چگونه هر وسیله ارتباطی می‌تواند به یک سلاح مرگبار تبدیل شود.

انفجار پیجرها با کارگذاری مواد منفجره و نوشتن برنامه دقیق

وی با اشاره به استفاده از وسایل ارتباطی مانند پیجر (دستگاه دریافت پیام) یا واکی‌تاکی با هدف امنیت بیشتر و جلوگیری از نفوذ گفت: این دستگاه‌ها قابل تغییر هستند و از طریق زنجیره تامین می‌توان ماده منفجره و چاشنی انفجاری در آنها کار گذاشت و از راه دور آنها را منفجر کرد. این فرایند تغییر دادن کار ساده‌ای نیست؛ بلکه نیازمند شناخت عمیقی از کارکرد داخلی دستگاه و توانایی برای دستکاری قطعات داخلی آنهاست.

سرواستاوا خاطرنشان کرد: فرایند خرابکاری با تغییرات فیزیکی دستگاه‌های پیجر یا رادیو (بی سیم) شخصی شروع می‌شود. این دستگاه‌ها حاوی قطعات لازم برای یک دستگاه انفجاری؛ از جمله باتری و مدار ارتباطی هستند و با اضافه کردن یک چاشنی و شارژ انفجاری به بمب‌های کنترل از راه دور تبدیل می‌شوند. تبدیل این وسایل ارتباطی به سلاح در عین حال نیازمند دانش فنی پیچیده‌ و یکی از اجزای کلیدی این فرایند وارد کردن یک میکروکنترلر برای ایجاد خط اتصال با مدار است.

به گفته وی برای جلوگیری از انفجار تصادفی و تضمین فعال شدن دقیق، خرابکارها از روش‌های پیشرفته‌های برنامه نویسی استفاده می‌کنند. سطح دانش فنی برای چنین تغییراتی قابل ملاحظه است. ترکیب سیگنال‌های فرکانس رادیویی با یک میکروکنترلر امکان فعال‌سازی از راه دور را ایجاد می‌کند.

این تحولات نگرانی‌های جدی درباره امنیت فناوری‌های روزمره ایجاد می‌کند؛ زیرا نشان می‌دهد چگونه فناوری‌ها و دستگاه های ظاهرا بی‌خطر را می‌توان مانند سلاح استفاده کرد و این چالش‌های جدیدی برای کارشناسان دفاعی و امنیتی ایجاد می‌کند.

بهره‌برداری از آسیب‌پذیری در زنجیره تامین به شکل خاص نگران کننده است؛ زیرا نشان می‌دهد دشمنان می‌توانند در مراحل مختلف تولید تا توزیع دستگاه‌ها خرابکاری کنند که این کار ردیابی و شناسایی را دشوار می‌کند. حوادث لبنان زنگ بیدارباشی برای تولیدکنندگان، سازمان‌های امنیتی و کاربران بود و لزوم هوشیاری در تولید، توزیع و استفاده از دستگاه‌های ارتباطی حتی دستگاه‌های ظاهرا قدیمی و با فناوری پایین را نشان داد.