شناسایی حفره ۹ کیلومتری ناشی از اصابت سیارک در بستر اقیانوس اطلس
تهران- ایرنا- محققان دانشگاه «هریوت – وات» (ادینبورگ، اسکاتلند) تصاویر جدیدی از یک حفره مربوط به برخورد سیارک در اعماق بستر اقیانوس اطلس را منتشر کردند که موجب شناخت دقیقتری از این حفره شده است.
به گزارش گروه علمی ایرنا از «فیز»، این تصاویر تایید میکنند که حفره ۹ کیلومتری «نادر کراتر» واقع در عمق ۳۰۰ متری در زیر بستر اقیانوس اطلس، بر اثر اصابت یک سیارک به زمین در پایان دوره کرتاسه (Cretaceous) در حدود ۶۶ میلیون سال پیش ایجاد شده است. قدمت این حفره به اندازه حفره یا دهانه ۲۰۰ کیلومتری و دایناسورکُش «چیکشلوب» (Chicxulub) در کشور مکزیک است.
این تصاویر به محققان کمک کردهاند تا مشخص کنند که در دقیقههای پس از این برخورد چه روی داده است: تشکیل یک حفره کاسه شکل، تبدیل سنگها به حالت مایع و جریان یافتن آنها به سمت بالا و سطح حفره، ایجاد یک منطقه خسارت به وسعت هزاران کیلومتر مربع فراتر از حفره، و یک سونامی بیش از ۸۰۰ متری در اقیانوس اطلس.
آثار ۶۶ میلیون ساله در زیر آب
دکتر «اوسدین نیکلسن» از دانشگاه هاریوت- وات در سال ۲۰۲۲ و هنگام مطالعه دادههای مربوط به بازتاب لرزهنگاری از بستر اقیانوس اطلس در بیرون از سواحل گینه در غرب آفریقا، حفره «نادر کراتر» را کشف کرد.
این دادهها وجود یک فرورفتگی با پهنای بیش از ۸.۵ کیلومتر را مشخص کرد که دکتر نیکلسن مظنون شد ممکن است یک حفره ناشی از برخورد سیارک باشد.
او با دانشمندان علوم سیارهای و زمینشناسانی از انگلیس و آمریکا همکاری کرد تا این حفره را طبقهبندی کند. دادهها حاکی از این بود که این حفره ناشی از برخورد یک سیارک با طول صدها متر بوده که حدود ۶۶ میلیون سال پیش به زمین اصابت کرده است اما نتوانستند این مساله را با قطعیت مشخص کنند.
دادههای لرزهای با وضوح بالا و سهبعدی توسط شرکت جهانی ژئوفیزیک «تیجیاس» تهیه شد و در اختیار دکتر نیکلسن که یک زمینشناس است قرار داده شد. این دادهها ثابت میکنند که برخورد یک سیارک موجب ایجاد حفره «نادر کراتر» شده است.
نیکلسن گفت: حدود ۲۰ حفره دریایی تایید شده در جهان وجود دارد اما هیچکدام از آنها با این سطح از جزئیات شناخته نشدهاند. این دادهها به ما امکان میدهد که تصویری کامل و سهبعدی تهیه کنیم و لایههای سنگهای رسوبی را کنار بزنیم و این حفره را در تمام سطوح آن مشاهده کنیم. ما از تصویربرداری مبهم دوبعدی به تصویربرداری شگفتانگیز با وضوح بالا از نادر کراتر دست یافتهایم.
وی خاطرنشان کرد که این تصاویر جدید منظرهای از این رویداد فاجعهبار ترسیم میکنند. ما در ابتدا فکر میکردیم که این سیارک حدود ۴۰۰ متر طول داشته اما به علت مشخص شدن اندازه بزرگتر حفره با دادههای سهبعدی بر این گمان هستیم که سیارک حدود ۴۵۰ متر تا ۵۰۰ متر بوده است.
نیکلسن گفت که انسانها هرگز شاهد برخورد سیارکی با این اندازه به زمین نبودهاند. نزدیکترین حادثه شبیه به این رویداد «تانگوسکا» (Tunguska) در سال ۱۹۰۸ بوده است که یک سیارک ۵۰ متری وارد اتمسفر زمین شده و در آسمان در بالای منطقه سیبری منفجر شد.
منبع : خبرگزاری ایرنا