وزیر فرهنگ: پیشران علم در تمدن اسلامی کتابخانه‌ها هستند

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، سید عباس صالحی در آئین ملی بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابداران در روز ثبت شده به همین نام در تقویم 24 آبان 1403 در تالار وحدت با تاکید بر حضور مسعود بزیکیان رئیس جمهور در اولین ماه های خدمت خود خطاب به کتابداران گفت: آیات اول قرآن به کتاب اشاره دارد و ادامه آیات نیز در این زمینه قابل توجه است، در این آیات برکت علم است. در کنار نعمت خلقت ذکر شده و مسیر تمدن اسلام را نشان می دهد.

وی با تاکید بر جامعه و تمدن نبوی در رابطه با کتاب و کتابخوانی گفت: این نگاهی بود که جامعه و تمدن نبوی را شکل داد. تمدن های بشری در تاریخ بشر محرک هایی داشتند و محرک تمدن اسلامی علم بود و پیشران علم در تمدن اسلامی کتابخانه ها بودند. با این نگاه کتاب و کتابخانه مسیر علم است و چشم انداز آینده فعالیت های فرهنگی از این جهت و با این نگاه می تواند باشد.

زندگی طبیعی و علمی انسان باید متقارن باشد

صالحی تصریح کرد: انسان دو نوع زندگی دارد; یکی حیات طبیعی و زیستی و دوم حیات علمی که حیات علمی ما باید با حیات طبیعی ما متقارن باشد. زندگی تحصیلی با دو مشکل و با دو محدودیت مواجه است، این زندگی موقتی و ناپایدار است و دوم اینکه محدود به زمان مدرسه و دانشگاه است. کتاب ها و کتابخانه ها راهی برای فرار از این محدودیت ها هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در این زمینه است که امتداد حیات علمی در طول و عمق اتفاق می افتد. کتاب و کتابخوانی فرصت هایی را در اینجا ایجاد می کند.

وی با بررسی چشم انداز کلان جامعه پذیری و تمدن در حوزه کتاب و کتابخوانی گفت: اگر بخواهیم زندگی علمی و طبیعی متقارن باشد نیازمند مطالعه کتاب و کتابخانه هستیم. ما جامعه ای هستیم که از جامعه شفاهی سنتی به جامعه شفاهی شنیداری رفتیم، جامعه شفاهی اشتباهات زیادی دارد، در گذار سریع از جامعه سنتی به جامعه شنیداری باید کتاب بخوانیم.

صالحی با تاکید بر سند کتابخوانی که در ماه های گذشته تصویب شد، ادامه داد: این سند می تواند به روند کتابخوانی کمک کند. جهات اصلی کتابخوانی نویسنده، ناشر، کتابفروشی، کتابخانه و کتابدار است و این جهات می توانند کتابخوانی را ترویج دهند.

به گفته وی، مسائل معیشتی کتابداران از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این اغراق نیست.
کتابخانه یا خانه سوم مردم
مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: به برکت انقلاب اسلامی امروز شاهد شبکه سه هزار و 800 واحدی کتابخانه های عمومی با 7 هزار و 500 فرهنگی هستیم. شبکه ای که در منطقه رتبه اول را دارد و امکان ارائه 60 نوع خدمات را در کنار ارائه خدمات اولیه کتابخانه ای دارد. پایگاهی برای کتاب، مطالعه، مطالعه، گسترش اطلاعات، پرکردن اوقات فراغت، خانه ای امن برای مادران و کودکان، نوجوانان و جوانان، مکانی برای کاهش فاصله اجتماعی در دسترسی به خدمات برابر و با کیفیت و مکانی پویا و امن. محیطی برای شفای جسم و روح با کتاب .

وی ادامه داد: شاید یک درمانگاه با کتاب و یا کتابخانه با گالری و یا کتاب با مهدکودک همراه نبود اما امروز کلینیک کتاب داریم. ما یک گالری در کتابخانه و یک مهد کتاب در کتابخانه داریم. امروزه «کلاه سفید» پرنده مهربان کتابخانه های کودکان است و هموطنان برای راه اندازی کسب و کار در کتابخانه از خدمات ماهرانه و آموزشی بهره می برند و امروزه کتابخانه عمومی پس از خانه و مدرسه سومین خانه مردم ایران است.

یکی از راه های همدلی اجتماعی «خواندن» است.

رمضانی با بیان اینکه کتابخانه عمومی پیش فرض «هماهنگی» بدون تحدید مخاطب را دارد، اظهار داشت: معتقدیم یکی از راه های همدلی اجتماعی «کتاب خوانی» است. جایی که با شخصیت های دل داستان همذات پنداری می کنیم. گزارش آنچه امروز در ظرفیت کتابخانه های عمومی وجود دارد قطعاً از این فرصت خارج است، اما تک تک شما فرهیختگان ایران دوست در نقاط مختلف میهن اسلامی با آن مواجه خواهید شد، از ته دل شما را خوشحال خواهد کرد. وجود شما

وی ادامه داد: با توجه به برخورد رئیس جمهور محترم در تجلیل از اسلاف، توجهات خدمت شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی و از خدمات وزرای فرهنگ به عنوان روسای هیأت امنای کتابخانه های عمومی، دبیران کل سازمان و همه کسانی که در رشد این درخت پربار نقش داشته اند قدردانی می کنم.

رمضانی به نمایندگی از همکاران کتابدار خود سه درخواست را از رئیس جمهور اعلام کرد: توسعه شبکه کتابخانه های سیار، تکمیل پروژه های نیمه تمام و ایجاد کتابخانه در شهرهای فاقد کتابخانه در دستور کار قرار گیرد. انجام این امر در راستای عدالت اجتماعی و رفع یکی از دغدغه های شما در حوزه فرهنگ اهمیت دارد. ما می دانیم که شما زمان بیشتری را صرف آموزش و سلامت می کنید. شاید چون پزشک است بهتر از دیگران می داند که پیشگیری و سلامت مقدم بر درمان است. علاوه بر این، با توجه به افزایش قیمت کتاب، خرید کتاب برای کتابخانه های عمومی، علاوه بر دسترسی مردم به کتاب، به طور غیرمستقیم از ناشران و نویسندگان حمایت می شود.

وی در بیان درخواست دوم تصریح کرد: شرایط وخیم کشور و محدودیت های بودجه ای دولت را درک می کنیم، اما همکاران کتابدارم از نظر معیشتی تحت فشار هستند و به دلیل محرومیت از مزایا و مزایای جاری و مصوب دولت محروم هستند. کمبود منابع مالی شخصیت فرهنگی کتابداران به دور از هیاهو است و برای ارائه خدمات به این مطالبات بحق وابسته نیستند. از این رو تقاضا دارم همانطور که در سایر زمینه ها نشان داده اید، همسان سازی و توجه به معیشت، رعایت عدالت در مورد آنها.

رمضانی در بیان سومین درخواست توضیح داد: ساختار اداری این نهاد عمومی غیردولتی با چندین تصمیم دولت و مجلس می تواند به کارایی بسیار بیشتری دست یابد. این شبکه گسترده و چابک با بیش از 800 کتابخانه روستایی، بدون ساختار جدید، می‌تواند پایگاه حضور گروه‌های اجتماعی متنوع و متعدد برای حل مشکلات باشد. این شبکه و جهادگرانش را به اندازه ای که هست ببینید و در آزمون های گسترده بیازمایید.

وی با اشاره به اینکه رئیس جمهور در ماه های ابتدایی دولت چهاردهم در جمع اهالی فرهنگ به ویژه کتابداران دلسوز، تاثیرگذار و بی ادعا حضور پیدا کرد، گفت: با تشکر. شما اولین رئیس جمهوری هستید که در سال اول مدیریت خود به این جمع آمدید. چون شخصیت شما مردمی است، تشکر می کنم: آقای رئیس جمهور، شما خونگرم و صمیمی هستید!