نویسنده «حادثه جو»: هدفم افسانه‌زدایی از لات‌ها بود+ فیلم

مزدک علی نظری وی در گفت و گو با خبرنگار کتاب ایرنا درباره روند تالیف کتاب «بازپرس» گفت: آغاز رسمی مصاحبه ها با امین آقافرزانه (یکی از خیرین فعلی و پیشرو زمین های قدیمی تهران) در سال ۱۳۹۴; در آن زمان ایده دیگری داشتم و به قصد ساخت فیلم مستند به سراغش رفتم. برای تحقیق در مورد آن مستند، با او گفت و گو کردم و ساعت ها فیلم و صدا ضبط کردم.

در زمان جمع آوری اطلاعات برای نگارش کتاب، توجه به بسیاری از جوانان افزایش یافته بود

نویسنده کتاب «حادثه جو» با اشاره به اینکه فرزانه برای تکمیل مستند چند روزی از صبح تا شب جلوی دوربین می نشیند، ادامه داد: فیلم بنا به دلایلی تکمیل نشد، اما کار من مانده بود. با گذشت زمان، دلایل بیشتری برای انتشار آن به نوعی پیدا کردم، زیرا هدفی داشتم و می خواستم پیامی را منتقل کنم.

وی با تاکید بر اینکه در زمان جمع آوری اطلاعات برای نگارش کتاب، توجه به لات در بین جوانان بیشتر شده بود، افزود: توجه به لات در بین لایه های پایین جامعه و جوانان بیشتر بود، اما ثبت نشد. اکنون در برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی، شاهد افزایش توجه به لات‌ها، خرده فرهنگ لات، اراذل و اوباش، اوباش و قاتلان چاقو هستیم.

آنچه را دیدم ضبط کردم

علی نظری در نقد نمایشنامه هایی که این روزها با موضوع لات منتشر می شود، گفت: ایرادی که این روزها به نمایشنامه ها داریم این است که گاهی در تمجید از این فرهنگ ساخته می شود، برخی از آنها اغراق آمیز است، شخصیت ها در این آثار می گویند ما فرزندان لاتیم هستیم. ما اهل ته شهر هستیم و خطرناکیم، قیافه مقوایی بچه های ته شهر و لات ارائه می شود که ظاهر یک نمایش مضحک را می سازد، در این کتاب سعی کردیم حقیقت را بگوییم ما نه از لات تمجید کردیم و نه به آنها حمله کردیم. گفتیم ریشه ها این گونه است، اعتقادات و سبک زندگی این افراد این گونه است، آنچه را دیدم ثبت کردم.

ما در این کتاب سعی کردیم حقیقت را بگوییم، نه از لات ها تعریف کردیم و نه به آنها حمله کردیم. گفتیم ریشه این است

این روزنامه نگار با بیان اینکه به دلیل سختی مصاحبه لات ها به افراط گرایی دامن نزدم، ادامه داد: با این دیدگاه که به دل شیر رفتم و کار خطرناکی انجام دادم موافق نیستم. بله، خطراتی وجود دارد، همکاران بزرگتر ما هم به یاد دارند که در دهه ۷۰، زمانی که روزنامه ها رونق داشتند و بهار مطبوعات بود، خبرنگار جوان یکی از روزنامه ها چندین گزارش از باندبازهای تهران منتشر کرد و در نتیجه او برای مدت طولانی در حال فرار بود، زیرا آنها تعقیب می کردند و می خواستند ضربه بزنند.

وی با تاکید بر اینکه فرزانه یک مورد خاص در بین لات ها بود، افزود: با اطلاعی که از نزدیک دیدیم و در اولین جلسات قبل از مصاحبه با او صحبت کردیم، دیدیم که فرزانه یک مورد خاص است و با ما همکاری کرد و توانستیم. برای انجام کار

جوانان ما به چیزهای زیادی علاقه دارند

علی نظری درباره تفاوت فرهنگی فردی که این کتاب درباره او نوشته شده با افرادی که این کتاب را خوانده اند، گفت: چیزی که بر سر آن توافق کردیم این است که ما به عنوان اهل فرهنگ، نویسنده و اهل کتاب، نقطه مقابل مردم هستیم. که ما کتاب می بینیم، اطلاعات ما در مورد خرده فرهنگ هایی مانند لاتی، فرهنگ سنتی پایین شهر و فرهنگ خیابانی اندک است. شاید به همین دلیل بعد از انتشار کتاب در شبکه های اجتماعی مورد هجمه های زیادی قرار گرفتم. حتی وقتی شروع به تحقیق کردیم، دوستانم می گفتند چرا می خواهید اینها را معروف کنید، بهتر است روی چیزهای بهتر کار کنید.

ما در مورد خرده فرهنگ هایی مانند لاتی، فرهنگ سنتی شهر و فرهنگ خیابانی اطلاعات کمی داریم

این پژوهشگر با بیان اینکه در این کتاب سعی شده تا قسمت های فرهنگی کمتر شناخته شده روشن شود، ادامه داد: سعی کردیم مرزها و ویژگی های خرده فرهنگ های شهری را مشخص کنیم. این اقدامی است که قبلا انجام نشده و فرهنگ ما این خرده فرهنگ را نمی شناسد و آن را سرکوب می کند. وقتی صحبت از فرهنگ لاتین می شود همه به یاد شعبان جعفری و نقش او در سرکوب مردم و روشنفکران می افتند. در مورد فرزانه هم شایعاتی شنیده می شود اما جز این اطلاعات دو خطی چه می دانیم؟

وی ادامه داد: حتی اگر فکر می کنیم این افراد توجیه ندارند، ابتدا باید آنها را شناخت. چون جوانان ما به چیزهای زیادی علاقه دارند. همچنین می توانید ببینید فردی مثل فرزانه در شبکه های اجتماعی چند فالوور دارد. می دانیم که فرزانه خریدار آنها نیست. ما از این افراد برای تبلیغ کتاب استفاده کردیم و زمانی که فیلم های تبلیغاتی در صفحه اشرک قرار گرفت با استقبال خوبی مواجه شد.

تجربه روزنامه نگاری به من در نوشتن کتاب کمک کرد

علی نظری درباره علت تحقیق در موضوع قرعه توضیح داد: پیام و دلیلی که به این موضوع رفتم استقبال جوانان از لات ها بود. به نظر من این موضوع خطرناک است و باید در مورد آن صحبت کرد. ما در کتاب این موضوع را ابهام زدایی کردیم. این کتاب راهگشاست و می خواستم به جوان های آن بگویم آنچه در فضای مجازی می بینند و به نظر فردی و خاص و به قول خودمان «شفت» است، چه ریشه ای دارد.

مسائلی بود که فرزانه از من خواست که ننویسم و ​​مسائلی بود که باید غیر مستقیم بیان می کردم

وی با اشاره به اینکه در سال های فعالیت روزنامه نگاری می تواند موضوعات را به صورت قابل انتشار بنویسد، ادامه داد: تجربه روزنامه نگاری به من کمک کرد تا کتاب بنویسم، زیرا سال های زیادی را صرف خودسانسوری کردم و خط قرمزها را به خوبی می شناسم. . خودسانسوری همیشه وجود دارد و کتاب مظلوم ترین بخش فرهنگ است و حتی در حوزه هایی مانند موسیقی و آثار نمایشی این محدودیت کمتر است. به نظر می رسد قدرت کلام در حدی است که بیشتر سرکوب می شود. البته مسائلی هم بود که فرزانه از من خواست که ننویسم و ​​مسائلی هم بود که باید غیر مستقیم بیان می کردم.

این روزنامه نگار با تاکید بر اینکه در ایران منابع کمی در حوزه مردم نگاری (شاخه جامعه شناسی) وجود دارد، ادامه داد: در این کتاب از تجربه خبری استفاده کردم. بزرگان مطبوعات خاطرنشان کردند: این کتاب جدای از قوم نگاری که در آن انجام می شود، از منظر خبری هم با دقت بیشتری می توان نگاه کرد. انجام مصاحبه و ویرایش متن در زمینه تاریخ شفاهی بسیار مهم است.

علاقه ای به ادامه کار در زمینه لات ندارم

به گفته علی نظری، مهم این است که خبرنگار بتواند لحن را منتقل کند، جملات را به صورت رسمی، کتابی و بدون اشتباه بنویسد و قوانین نوشتاری را رعایت کند. همچنین خبرنگار باید متن را به گونه ای تنظیم کند که مخاطب با خواندن متن داستان را از زبان مصاحبه شونده بشنود.

به جای اینکه به دنبال اعداد و فروش باشم، به دنبال انتقال ایده هایم هستم

وی افزود: سعی کردم در اجرای این کار به لحن امین آقا وفادار باشم چرا که یکی از ویژگی های ایشان خوش صحبتی و شیوای ایشان است که به همین دلیل به یک سلبریتی تبدیل شده است. مثلاً جملات آغازین فیلم «اعتراض» کارگردان مسعود کیمیاییزندانی را نشان می دهد که وقتی آزاد می شود جملات امین فرزانه را به زبان می آورد.

این نویسنده با تاکید بر اینکه علاقه ای به ادامه فعالیت در حوزه لات ندارد، گفت: در مراحل تحقیق با افراد زیادی آشنا شدم که نامشان در کتاب آمده است. من یک کتاب در مورد می خواهم قاسم نورمحمدی برای نوشتن اما من به دلیل فروش خوب و توجه به آن نمی خواهم منحصراً در زمینه لات کار کنم. فکر می کنم تا الان پیامم را رسانده ام. به جای اینکه به دنبال اعداد و فروش باشم، به دنبال انتقال ایده هایم هستم. بنابراین، من کتاب دیگری درباره لاتی نخواهم نوشت.