زنگ خطر برای شیوع تب دنگی به صدا درآمد!!!

تب دنگی یک بیماری ویروسی است که در اثر نیش پشه آئدس ایجاد می شود. مشروط بر اینکه این پشه قبلا فردی را که دارای ویروس این بیماری است گزیده باشد و در اثر نیش زدن افراد بتواند ویروس این بیماری را به فرد دیگری منتقل کند. در غیر این صورت نیش این پشه به تنهایی خطرناک نیست.

به گفته کارشناسان، تب دنگی که به آن “تب دنگ”، “تب دانگ” و “تب استخوان‌شکن” نیز گفته می‌شود، یک بیماری ویروسی خونریزی‌دهنده است که از طریق بندپایان و حشره Aedes قابل انتقال است و عمدتاً مربوط به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان.

به گزارش پایگاه خبری خبردون؛ این بیماری به دلیل تغییرات آب و هوایی در جهان شیوع پیدا کرده و در شبه قاره هند، کشورهای جنوب شرق آسیا مانند کامبوج، فیلیپین، مالزی و ویتنام و در سال های اخیر در کشورهای همسایه مانند پاکستان، امارات و برخی کشورهای اروپایی شیوع بیشتری دارد. این بیماری مشابه این بیماری به نام تب زرد در آفریقا و مواردی در آمریکای لاتین گزارش شده است.

یک متخصص بیماری های عفونی و یکی از اعضای هیات علمی گروه عفونی دانشکده پزشکی مشهد گفت: سالانه بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیون مورد تب دنگی در جهان رخ می دهد که از این تعداد ۵۰۰ هزار نفر شدید و ۲۰ هزار نفر جان خود را از دست می دهند. نباید آن را نادیده گرفت. به سادگی گذشت

به گفته دکتر امین بجدی، بیماری تب دنگی که تا سال ۱۹۷۰ بومی و منطقه ای بود و تنها در ۹ کشور جهان گزارش شده بود، از سال ۲۰۱۲ بسیار گسترش یافته است به گونه ای که در سال های اخیر شیوع بالایی در برزیل و شیوع آن بالا بوده است. تنها شهر ریودوژانیرو ۱۵۸۰۰۰ مورد با ۹۰۰۰ بستری شدن در بیمارستان و ۲۳۰ مرگ داشته است.

تب‌ خونریزی دهنده نوپدید و بازپدید

رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تب دنگی، همانند تب زیکا (Zika fever)، تب چیکن گونیا(Chikungunya feve) و تب زرد (Yellow fever) از تب های خونریزی دهنده نوپدید و بازپدید است که از طریق نیش پشه آئدس (Aedes) به انسان منتقل می‌شود.

دکتر زهرا نهبندانی با بیان این که پشه ناقل ویروس تب دنگی، انواع مختلفی دارد، افزود: از چهار نوع پشه‌ آئدس، ۲ نوع مهاجم آن شامل «آئدس اجیبتی» و «آئدس آلبوپیکتوس» ناقل بیماری تب دنگی هستند که در نزدیکی محل سکونت انسان و دام، رشد کرده و تکثیر می‌شوند.

تب دنگی یک بیماری ویروسی است که در اثر نیش پشه آئدس ایجاد می شود. مشروط بر اینکه این پشه قبلا فردی را که دارای ویروس این بیماری است گزیده باشد و در اثر نیش زدن افراد بتواند ویروس این بیماری را به فرد دیگری منتقل کند. در غیر این صورت نیش این پشه به تنهایی خطرناک نیست.
وی ادامه داد: زمانی که پشه آئدس فرد آلوده به ویروس را نیش می زند، ویروس وارد بدن او می شود و پس از مدت کوتاهی (یک هفته تا ۱۰ روز) ویروس وارد بزاق و غدد بزاقی پشه می شود که پس از گذشت این مدت. گاهی اوقات پشه ها می توانند با گاز گرفتن آنها ویروس را به افراد سالم منتقل کنند.

این مسئول با بیان اینکه علاوه بر این پشه آئدس آلوده می تواند ویروس تب دنگی را از طریق تخم خود به نسل بعدی منتقل کند، گفت: پشه آئدس در هر بار تخم ریزی بیش از ۲۰۰ تخم می گذارد که نشان دهنده بالا بودن خطر ابتلا است. و این نگران کننده است.

وی ادامه داد: تفاوت پشه آئدس حامل تب دنگی با سایر پشه های آلوده از جمله ناقل سالک در این است که پشه آئدس در طول روز فعال است و بیشترین زمان فعالیت آنها ۲ ساعت پس از طلوع و ۲ ساعت قبل از غروب آفتاب است.

دکتر نهبندانی افزود: بنابراین خطر گزش توسط پشه آئدس در طول روز وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را به ویژه برای افرادی که در فضای باز کار می کنند افزایش می دهد.

درد پشت حدقه چشم، از علائم هشدار دهنده تب دنگی

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: علائم تب دنگی درد عضلانی، تب، سردرد، درد پشت حدقه، گاهی اسهال، خونریزی از لثه، خونریزی از بینی و بثورات پوستی. به نظر می رسد که اینها مهمترین علائم هشدار دهنده تب دنگی هستند.

دکتر نهبندانی افزود: علائم تب دنگی شباهت زیادی به علائم بیماری های عمومی مانند سرماخوردگی و بیماری های تنفسی دارد و این بیماری علائم خاصی ندارد و علائم آن را نمی توان از بیماری های عمومی جدا کرد و تنها چیزی که بازی می کند. نقش تعیین کننده در فرد مبتلا به تب دنگی. سابقه سفر او به استان ها یا کشورهای آلوده است.

وی دوره نهفته تب دنگی را بین چهار تا ۱۰ روز عنوان کرد که ممکن است بیمار علائمی نداشته باشد، افزود: ۸۰ درصد موارد تب دنگی بدون علامت و ۲۰ درصد دیگر علائم ذکر شده را دارند.

نهبندانی ادامه داد: بسیاری از بیماران با علائم خفیف یا خفیف بهبود می یابند، اما برخی دیگر از بیماران این گروه علائم هشداردهنده دارند و ممکن است در نهایت وارد مرحله شدید این بیماری شوند.

این مسئول در خصوص میزان مرگ و میر ناشی از تب دنگی گفت: اگر بیمار تحت مراقبت و درمان باشد، میزان مرگ و میر ناشی از تب دنگی در این شرایط تنها سه تا پنج درصد است، اما اگر بیمار تحت درمان و مراقبت و علائم نباشد. با بدتر شدن بیماری، میزان مرگ و میر ناشی از تب دنگی ممکن است تا ۵۰ درصد برسد.

انتقال از مادر به جنین، از راه‌های انتقال تب دنگی

رئیس گروه بیماری های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تب دنگی عمدتاً از طریق نیش پشه آئدس آلوده منتقل می شود اما این بیماری از راه های دیگری نیز قابل انتقال است.

دکتر نهبندانی با بیان اینکه احتمال انتقال این بیماری از طریق انتقال خون و فرآورده های خونی آلوده، اهدای عضو از فرد مبتلا و همچنین از طریق مادر به جنین وجود دارد، افزود: اگر مادر باردار در ماه آخر سال به تب دنگی مبتلا شود. حاملگی او و اگر ویروس به مدت ۱۰ تا ۱۵ روز در خون او باشد، این بیماری در هنگام زایمان از طریق جفت و خون به نوزاد منتقل می شود.

وی ادامه داد: اگر فردی به تب دنگی مبتلا شود، در مدت چهار تا پنج روز پس از شروع علائم بالینی، تنها ویروس تا ۱۲ روز در خون وجود دارد و پس از آن، خود ویروس خود محدود شونده است و مانند سایر بیماری های ویروسی در خون باقی می ماند. باقی نمی ماند، بنابراین فرد برای مدت طولانی به ویروس آلوده نمی شود تا آن را به دیگران منتقل کند.

این مسئول گفت: سالمندان، زنان باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف که دارو مصرف می کنند از گروه های پرخطر در زمینه تب دنگی هستند و در صورت ابتلا به تب دنگی باید مراقبت های پزشکی بیشتری برای آنها انجام شود.

دنگی دارو و درمان خاصی ندارد

رییس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تب دنگی مانند سایر بیماری‌ها که داروهای خاص خود را دارند، نیست و این بیماری درمان و داروی خاص و یا کپسول یا داروی ضد ویروس ندارد بلکه درمان آن علامتی و نگه دارنده است.

دکتر نهبندانی افزود: درمان علامتی و نگهدارنده یعنی اگر بدن بیمار دچار کم آبی شود باید آب بدن او را تامین کرد یا اگر بیمار نیاز به سرم تراپی داشت به وی سرم تزریق کرد یا اگر بیمار دارای درد و تب بود به او قرص استامینوفن می‌توان داد و یا اگر بیمار نیاز به خون داشت خون به وی تزریق می‌شود و اقدامات نگه دارنده برای او انجام داد که اگر درمان علامتی برای بیمار انجام شود میزان مرگ و میر بیمار سه تا پنج درصد خواهد بود.

وی ادامه داد: برای تسکین درد و تب دنگی به هیچ عنوان نباید از داروهای ضد التهاب و غیر استروئیدی مانند ناپروکسن، ژلوفن، ایبوفرون و آسپرین استفاده کرد چرا که این داروها خطر خونریزی را افزایش می‌دهند، و تنها داروی مجاز و قابل استفاده برای رفع درد و تب دنگی، استامینوفن است.

این مسوول بیان کرد: اگر چه برای درمان تب دنگی واکسن کشف شده ولی این واکسن تنها در اختیار کشورهای آفریقایی است و هنوز از طریق سازمان بهداشت جهانی دستوری برای استفاده از آن در دیگر کشورها داده نشده است.

محافظت از نیش پشه‌ها، راه اصلی پیشگیری از ابتلا به تب دنگی

رییس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، راه اصلی پیشگیری از ابتلا به بیماری تب دنگی را محافظت خود از نیش و گزش پشه‌ها خواند و گفت: با توجه به اینکه این پشه‌ها در هنگام روز فعال هستند، پوشاندن پنجره‌ها با توری مناسب و ریز برای ورودی درب‌ها، اتاق‌ها و محله مسکونی، استفاده از اسپری و ترکیبات دور کننده حشرات در مناطق آلوده و پوشیدن لباس‌های کاملا پوشیده، آستین بلند و رنگ روشن برای افرادی که مجبور هستند در طول روز بیرون از منزل کار و در فضای باز کار کنند، امری ضروری است.

نهبندانی افزود: اگر افراد مجبور هستند در طول روز در مناطق آلوده کار کنند توصیه می‌شود ۲ ساعت نخست بعد از طلوع آفتاب و ۲ ساعت قبل از غروب آفتاب از خانه بیرون نروند.

وی ادامه داد: فرق پشه آئدس با پشه سالک و پشه آنوفل (پشه انتقال دهنده بیماری مالاریا) در این است که پشه آنوفل به آب نیاز دارد یعنی حتما باید به آب راکد دسترسی داشته باشد ولی پشه‌های آئدس علاوه برآن پشت برگ گل‌ها و گیاهان و زیر گلدانی که نم دار است و روی پایه گلدان تخم ریزی و رشد و نمو می‌کند.

این مسوول بیان کرد: بنابراین برای از بین بردن مکان‌های تولید مثل پشه آئدس، خشکاندن آب‌های راکد، مانداب‌ها و فاضلاب‌های روباز، آب زیر محفظه گلدان‌ها، زیر کولر، پشت سیفون سرویس‌های بهداشتی و محیط های نم دار و بستن در ظروف و مخازن نگهداری آب بسیار مورد تاکید است.

افزایش خطر ورود پشه آئدس به داخل کشور

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تب دنگی از حدود ۶۰ سال پیش در جهان شناسایی شده که در بسیاری از نقاط دنیا به صورت آندمیک و بومی وجود دارد اما این بیماری در کشورهای آسیا، آسیای میانه یا حتی کشورهای آمریکای لاتین به صورت تهدید وجود نداشته است.

دکتر حمیدرضا قربان‌زاده افزود: اکنون پس از تغییرات آب و هوایی و اقلیمی که در دنیا اتفاق افتاده و شرایط زندگی حشرات به ویژه پشه‌ها تغییر کرده است به گونه‌ای که با زیاد شدن پشه آئدس، تب دنگی در بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه آسیای جنوب شرقی و کشورهای حوزه خلیج فارس شیوع پیدا کرده است.

وی ادامه داد: به دلیل تغییرات آب و هوایی و بارندگی‌های سیل آسای اخیر در کشور و افزایش مسافرت به کشورهای آلوده، خطر ورود پشه آئدس ناقل بیماری تب دنگی و فرد بیمار به داخل کشور از جمله استان خراسان رضوی افزایش یافته است.

استان‌ها و کشورهای آلوده به تب دنگی

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: طبق آمارهای اعلامی، در برخی از استان‌های کشور مثل گیلان، هرمزگان، فارس و مناطق جنوبی و گرمسیر کشور پشه آئدس دیده شده، اما خوشبختانه در خراسان رضوی تا کنون موردی از وجود پشه آئدس مهاجم ثبت و گزارش نشده و موارد مثبت مبتلا به تب دنگی در این استان هم مربوط به کسانی بوده که سفر خارجی داشته‌اند.

دکتر قربان‌زاده افزود: کشورهای حوزه خلیج فارس اعم از قطر، امارات، عربستان، یمن و کشورهای همسایه شرقی پاکستان و افغانستان همه جزو مناطق آلوده به پشه آئدس و بیماری تب دنگی هستند که در پاکستان، بیماری دنگی از سالیان سال شایع بوده است و تقریبا می توان ادعا کرد که هر پاکستانی تب دنگی دارد، مگر خلاف آن ثابت شود.

وی با اشاره به اینکه روزانه چهار پرواز از مشهد به کشور امارات، که آلوده به پشه آئدس و بیماری تب دنگی است، انجام می‌شود، ادامه داد: با توجه به تردد زائر و مسافر در پروازهای امارات به مشهد، خطر آلودگی به پشه آلوده در مشهد نیز زیاد است.

قربان زاده افزود: با توجه به تعداد پروازها، در فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد روزانه تا هشت نفر نیروی بهداشتی مراقبت‌های بهداشتی را انجام می‌دهند و برای مسافران و افراد مشکوک به بیماری، تست رپید انجام می‌شود که این برنامه تا قبل از تاسوعا و عاشورای حسینی که برنامه بازگشت حجاج به کشور به اتمام می‌رسد، ادامه می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد:‌ البته برنامه‌های مراقبتی گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد پایان نمی‌یابد و با توجه به ورود زائران غیرایرانی در این ایام اجرای این برنامه‌ متوقف نخواهد شد.

وی ادامه داد: در استان خراسان رضوی و در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد تا کنون فوتی ناشی از پشه آئدس مهاجم ثبت و گزارش نشده است و تاکنون تنها سه نفر بیمار مبتلا به تب دنگی در مشهد شناسایی و درمان شده اند، که هر سه آنها سابقه سفر به مناطق آلوده در دیگر کشورها را داشته اند.

دکتر نهبندانی با بیان این که در حال حاضر مراقبت‌های مرزی برای عدم ورود بیماران به کشور و استان خراسان رضوی در حال انجام است، افزود: میزان آزمایش‌های حشره شناسی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد از سال گذشته چند برابر شده است و نظارت‌ها و کنترل‌های بهداشتی لازم در خصوص کالاهای وارداتی نیز انجام می‌شود.

مسافران به کشورها و استان‌های آلوده باید سفر خود را اعلام کنند

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: افرادی که به تازگی به استان ها و کشورهای مبتلا به ایدز و تب دنگی سفر کرده اند این موضوع را به مراکز بهداشتی نزدیک به محل سکونت خود اطلاع دهند.

دکتر قربان زاده افزود: این افراد در صورت داشتن علائم بالینی مانند تب، بدن درد، استخوان درد، استفراغ یا اسهال باید با اورژانس تماس بگیرند و یا به نزدیکترین اورژانس بیمارستان مراجعه کنند تا تحت بررسی اپیدمیولوژیک قرار گیرند و خود را کنترل کنند. علائم. و به مدت ۱۰ روز تحت مراقبت قرار می گیرند و در صورت افزایش تب و علائم دیگر از آنها نمونه خون گرفته می شود.

وی ادامه داد: توصیه می شود در صورت تب یا علائم خفیف مانند بدن درد یا درد پشت حدقه به نزدیکترین مرکز بهداشت مراجعه کند.

این مسئول تصریح کرد: اگر فردی این علائم را داشته باشد و در ۲ هفته گذشته سابقه سفر به یکی از استان ها و کشورهای آلوده را داشته باشد، از نظر ما بیمار مشکوک تلقی می شود و باید نمونه برداری و معاینه شود.