ارزیابی جدید اطلاعاتی آمریکا: ایران برنامهای برای ساخت سلاح هستهای ندارد
به گزارش خبرنگار ایرنا، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال روز جمعه به وقت محلی گزارش داد که جامعه اطلاعاتی آمریکا بر این باور است که ایران در حال حاضر در موقعیت بهتری برای یک برنامه هسته ای نظامی قرار دارد اما هنوز هیچ گامی در این راستا بر نداشته است.
وال استریت ژورنال به نقل از یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشده است، اعلام کرد که جامعه اطلاعاتی آمریکا معتقد است ایران در حال حاضر روی ساخت سلاح هستهای کار نمیکند، اگرچه بهنظر میرسد تهران در موقعیت بهتری برای شروع برنامه تسلیحات هستهای خود در نتیجه گسترش فعالیتهای تحقیقاتی هستهای در این کشور است. از سوی دیگر، جامعه اطلاعاتی آمریکا معتقد است که رهبر عالی ایران، برنامهای برای از سرگیری برنامه هستهای این کشور ندارد.
پیش از این نیز، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در مجمع امنیتی آسپن در تیرماه به خبرنگاران گفت: من تصمیمی از سوی ایران برای حرکت به سمت ساخت سلاح هستهای ندیدهام.اگر آنها شروع به حرکت در این مسیر کنند، یک مشکل جدی با آمریکا پیدا خواهند کرد.
سالیوان مدعی شد که آمریکا از زمان حملات متقابل ایران و اسرائیل، متوجه “افزایش اظهارنظرهای علنی مقام های ایرانی در مورد احتمال (ساخت سلاح هستهای) ” شده است. این (سخنان) جدید بود و توجه ما را به خود جلب کرد.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز در این نشست امنیتی گفت که واشنگتن برای مساله هسته ای ایران راه حل دیپلماتیک را ترجیح می دهد. او با انتقاد از اقدام دولت پیشین آمریکا و خروج از برجام گفت: از زمانی که دولت جو بایدن آغاز به کار کرد، سعی داریم دوباره دیپلماسی هستهای را با ایران دنبال کنیم، زیرا اگر حداقل یک مشکل حذف شود یعنی اینکه ایران دارای سلاح هستهای نباشد، این اصولا امر خوبی است.
وزیر خارجه دولت بایدن ضمن تاکید بر اینکه ایران سلاح هسته ای تولید نکرده، با تکرار ادعاهای پیشین آمریکا گفت: ایران به جای اینکه حداقل یک سال با ظرفیت تولید اورانیوم برای یک سلاح هسته ای فاصله داشته باشد، اکنون احتمالاً یک یا دو هفته تا انجام این کار فاصله دارد.
بلینکن بار دیگر تاکید کرد که آمریکا اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد، اما همچنان راه دیپلماتیک را برای جلوگیری از این امر ترجیح میدهد.
جمهوری اسلامی ایران پس از خروج یکجانبه ایالات متحده در سال ۱۳۹۷ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران خارجه اعضای باقیمانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرفهای عضو برجام با صدور بیانیهای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارتهای اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند؛ اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمام تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هستهای برجام صورت گرفت.
دولت دموکرات جو بایدن هم پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما همچنان سیاستهای فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته است. کاخ سفید به رغم ادعای دیپلماسی، اراده لازم را تاکنون به بهانه های مختلف برای تصمیمگیری در زمینه بازگشت به برجام و جبران سیاست شکست خورده دولت ترامپ رئیس جمهوری سابق کشورش علیه ایران ندارد.
جمهوری اسلامی ایران نیز اعلام کرده است که برای عقد توافقی پایدار و قابل اتکا که تحریمها را به نحوی تضمین شده، رفع کند و موضوعی به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران در آینده باقی نماند، آمادگی دارد.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی چندی پیش اذعان کرد که سطح مطلوب بازرسیهای این سازمان از مراکز اتمی ایران، حدی است که در برجام توافق شده است. مقامهای ایران هم تاکید دارند که گروسی میتواند برای رفع اهرم فشار و «برداشتن موانعی که عمدتا سیاسی است» در جهت از سرگیری اجرای کامل برجام، نقش موثری داشته باشد.
منبع : ایرنا