دسترسی دانشمندان ایرانی به پایگاه‌های علمی ممکن شد/پرداخت بدهی ۱۷ ساله

دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی علمی یکی از نیازهای مبنایی تحقیقاتی برای محققان دانشگاهی و غیردانشگاهی است که بخشی از آن منابع کتابخانه‌ای داخلی و بخشی پایگاه‌های منابع علمی و استنادی خارجی است و تامین منابع خارجی معمولا با خرید اشتراک برای محققان ممکن می‌شود و معمولا دانشگاه‌ها برای خرید اشتراک اقدام می‌کنند.

خرید این منابع اطلاعاتی به دلیل نیاز به تامین مالی و انتقال پول از سال‌های قبل با مشکلاتی روبرو بوده است و با توجه به بدهی انباشته دانشگاه‌ها به این پایگاه‌ها دسترسی به برخی از آنها در سال‌های اخیر گاهی ممکن و گاهی مسدود شده و در ۵ سال اخیر به کلی ممکن نبود.

از آنجایی که ایرانداک میزبان دبیرخانه شورای تامین منابع علمی کشور و رئیس ایرانداک، رئیس دبیرخانه شورای تامین منابع علمی نیز هست. این شورا در هماهنگی با اعضای متشکل از دانشگاه‌ها است، برای خرید منابع تصمیم می‌گیرد.

با توجه به بدهی انباشته دانشگاه‌ها طی ۱۷ ساله به پایگاه‌های علمی، وزارت علوم و معاون پژوهشی این وزارتخانه همراه با ایرانداک تصمیم می‌گیرند برای حل این مشکل از دولت کمک بگیرند و با دریافت مجوز از مقام معظم رهبری از محل کمکی که از صندوق توسعه ملی به وزارت علوم شد، بخشی نیز برای پرداخت این بدهی در نظر گرفته شد.

بر همین اساس بود که معاون پژوهشی وزارت علوم در آخرین اجلاس روسای دانشگاه‌ها در دولت سیزدهم که اول مرداد در محل سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران برگزار شد در این مورد توضیح داد و گفت: ۱۰ میلیون یورو برای پرداخت بدهی به پایگاه‌هایی علمی بین‌المللی در نظر گرفته شده است و به زودی پایگاه‌هایی علمی بین‌المللی وصل خواهد شد.

پیمان صالحی افزوده بود: با مذاکرات سنگین، طرف مقابل پذیرفته بدهی ۲۷ میلیون یورویی ۱۲ ساله ما را با ۸ میلیون یورو تسویه کند. این مبلغ در حساب طرف مقابل نشسته است.

برقراری دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی الزویر و ساینس دایرکت

محمد حسن‌زاده امروز (یکشنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا تایید کرد که این بدهی پرداخت شده است و گفت: با پیگیری های ایرانداک و پشتیبانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دسترسی دانشگاه‌ها و موسسات زیرمجموعه وزارت علوم به پایگاه‌های اطلاعاتی الزویر شامل پایگاه اسکوپوس/ SCOPUS و ساینس دایرکت از دیروز (بیستم مرداد) برقرار شد.

وی ادامه داد: با توجه به بدهی انباشته هفده ساله، از پنج سال پیش دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی مسدود شده بود ولی با پرداخت این بدهی از دیروز دانشگاه‌ها می‌توانند با بررسی دسترسی‌ها، طبق روال قبلی سفارش خود را به ایرانداک اعلام کنند. ایرانداک بعد از دریافت سفارش دانشگاه ها، از طریق شورای تامین منابع علمی کسور نسبت به عقد قرارداد و تداوم دسترسی‌ها اقدام خواهد کرد.

حسن زاده گفت: ایرانداک معتقد است برای جلوگیری از انباشت بدهی و قطعی مجدد، لازم است بودجه خرید پایگاه های اطلاعاتی به صورت متمرکز در اختیار شورای تامین منابع علمی کشور قرار گیرد.

به گزارش ایرنا شورای تامین منابع علمی وزارت علوم با اهداف تمهید راهکارهایی به منظور تضمین تصمیم‌سازی درست در حیطه تأمین منابع علمی مورد نیاز دانشگاه‌ها، نهادینه کردن فرهنگ اشتراک منابع علمی در دانشگاه‌ها و رعایت صرفه و صلاح در خرید اشتراک و بهره‌برداری از منابع اطلاعاتی علمی از طریق مذاکره و انعقاد قرارداد به نمایندگی دانشگاه‌ها با ناشران بین‌المللی، در سال ۱۳۹۳ تصویب شد و با ابلاغ وزارت علوم به موسسه‌های تابعه کار خود را آغاز کرد.

نمایندگان شورا از میان نمایندگان دانشگاه‌ها و موسسه‌های عضو برای مدت سه سال برگزیده می‌شوند و در جهت اهداف شورا فعالیت می‌کنند. رئیس ایرانداک دبیر شورای منابع علمی کشور نیز هست. این شورا در هماهنگی با اعضا که متشکل از دانشگاه ها است، برای اینکه چه منابعی خرید شود تشکیل شده است. این شورا نیازهای دانشگاه ها را احصا می کند و بر حسب آنان با پایگاه های بین المللی رایزنی می کند تا بتواند برای خرید تخفیف بگیرد و این کار طبق روال انجام شده است.