رفع تحریم به‌تنهایی حال اقتصاد ایران را خوب نمی‌کند؛ مشکلات ساختاری را باید حل کرد

به گزارش خبرآنلاین دنیای اقتصاد نوشت: برای مثال لغو تحریم‌های اقتصادی می‌تواند فضای جدید در اقتصاد ایران ایجاد کند. به‌عبارت دیگر در حال‌حاضر پیش‌نیاز حل بسیاری از بحران‌های اقتصادی کشور در گرو رفع تحریم‌های اقتصادی است.

نگاه به تجربه کشور نفتی مانند ونزوئلا نشان می‌دهد که کاهش تورم به‌صورت چشمگیری به رفع تحریم‌ها وابسته است. در چنین شرایطی می‌توان گفت که تیم سیاست خارجی ایران در دولت چهاردهم در زمینه حل بحران‌های اقتصادی نقشی حیاتی دارد؛ در واقع این تیم در مرحله ابتدایی باید در زمینه رفع تحریم‌ها گام بردارد و در مراحل بعدی سیاستگذاران اقتصادی با کنترل هزینه‌های دولت و اتخاذ سیاست پولی متعارف به ایجاد ثبات در اقتصاد کشور کمک کنند. در مراحل بعدی نیز عضویت ایران در FATF می‌تواند یکی از زمینه‌های لازم را برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی فراهم کند.

بازگشت به بازار جهانی

در حال‌حاضر یکی از چالش‌های اساسی اقتصاد ایران تحریم‌های اقتصادی است. در سال‌های گذشته تحریم‌های اقتصادی با ایجاد موانعی در زمینه فروش نفت درآمدهای دولت را به‌صورت چشمگیری کاهش داده‌است. ایران با ذخایر عظیم نفت و گازی که در اختیاز دارد یکی از کشورهای اصلی تولیدکننده انرژی در جهان محسوب می‌شود. صادرات نفت ایران در دوران قبل از تحریم‌ها به حدود ۲.۵‌میلیون بشکه در روز می‌رسید، اما این رقم پس از اعمال تحریم‌ها به کمتر از ۵۰۰‌هزار بشکه در روز کاهش‌یافت که به‌تبع آن درآمدهای ارزی دولت نیز کاهش پیدا کرد. این کاهش درآمد موجب شد دولت برای تامین هزینه‌های خود به سیاست‌های تورم‌زایی مانند استقراض از بانک‌مرکزی روی بیاورد. بروز تورم‌های بالا و مزمن در سال‌های پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی موجب شد قدرت اقتصادی مردم ایران تحت‌تاثیر قرار بگیرد.

این مساله به‌خوبی خود را در افزایش نرخ فقر نشان می‌دهد. ترکیبی از کاهش درآمد بخش‌های مختلف اقتصادی و همچنین تورم‌های بالا که تحت‌تاثیر تحریم‌های اقتصادی بود موجب شد در سال‌۱۴۰۱ نرخ فقر به ۳۰‌درصد برسد. یکی از نخستین پیامدهای لغو تحریم‌ها، افزایش صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی است، بنابراین در صورتی‌که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران لغو شوند، دولت می‌تواند با افزایش صادرات نفت، به درآمدهای ارزی بیشتری دست پیدا کند. در چنین شرایطی افزایش تولید محصولات پتروشیمی و صادرات آن به بازارهای جهانی یک فرصت‌ باارزش برای افزایش درآمدهای ارزی کشور به‌حساب می‌آید.

با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند رفع تحریم‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند مشکلات ساختاری اقتصاد را حل کند. اگر دولت چهاردهم قصد داشته‌باشد از بحران اقتصادی فعلی عبور کند باید دست به اصلاحات اقتصادی و اصلاحات مالی با هدف بهبود فضای کسب‌وکار و شفافیت مالی بزند.

۲۱۳۰۲