Old Money و New Money: سیاست یا سلیقه؟
از حدود دو سال پیش استایل اولد مانی(Old Money) ترند شد و برخلاف بسیاری از ترندهای تیکتاکی، بعد از مدت کوتاهی از بین نرفت. هر بار با آمدن سریال، فیلم و شخصیتهای محبوب جدید این ترند دوباره پا میگرفت و هنوز هم در جریان است؛ اما نه به شدت قبل. حالا که این ترند نقطهی اوج خود را طی کرده است، شاید بهترین زمان برای صحبت دربارهی جزییات old money و تقابلش با سبکی به نام نیو مانی(New Money) باشد.
در حالی که اولد مانی با اصالت و کلاس پیوند داده میشود، نیو مانی را با سطحی و نوکیسه بودن مرتبط میدانند؛ اما هر دوی این سبکها به استایل افراد ثروتمندی اشاره دارند که ۱% بالای جامعه را تشکیل میدهند. البته اولد مانی به معنی ثروت قدیمی، خانوادههایی را خطاب قرار میدهد که ثروتشان را طی نسلها حفظ کرده و به دست آوردهاند؛ اما نیو مانی به ثروت تازهای اشاره میکند که معمولا از طریق کارآفرینی و صنعت ورزش یا سرگرمی و شاید حتی با تلاش و زحمت بیشتری به دست آمده است؛ اما در نهایت، این سبک زندگی اولد مانی است که ستایش میشود. همه میخواهند بخشی از سبک زندگی اولد مانی باشند و دوست دارند خود را به نحوی به آن مرتبط کنند. در مقابل افرادی که تیپ نیو مانی دارند، معمولا قضاوت منفی میشوند. در واقع این داستانیست که مدتی بیش از آنچه فکر میکنیم توسط رسانهها بیان شده و دیدگاه منفی نسبت به نیو مانی، به خودی خود راهش را به ذهن ما باز نکرده است. اما آیا واقعا تفاوتی میان اولد و نیو مانی وجود دارد یا این موضوع فقط سیاستی برای فروش و حفظ قدرت طبقهی خاصی از اجتماع است؟
تاریخچه سبک اولد مانی
قبل از پاسخ دادن به سوال اصلی این مطلب، بهتر است دربارهی این سبکها بیشتر بدانیم. اولد مانی در برابر نیو مانی، شاید مفهومی باشد که به تازگی با آن آشنا شدهایم، اما این ترند در زمانهای مختلف با نامها و شکلهای مختلفی وجود داشته است؛ مثلا در زمان انقلاب فرانسه که بورژواها یعنی طبقهی ثروتمند خودساخته، در برابر آریستوکراتها یعنی خاندان سلطنتی قرار گرفتند. البته بیشترین نمود این جنگ اجتماعی را میتوان در آمریکا مشاهده کرد، پس خوب است نگاهی به تاریخچهی آن در این کشور بیندازیم.
اولد مانی الان، نیو مانی قدیم
در قرن ۱۹، طی صنعتی شدن هر چه بیشتر آمریکا و به وجود آمدن صنایعی مثل ریلهای قطار، نفت و املاک، افرادی که در این صنایع سرمایهگذاری کرده بودند به یک باره ثروت زیادی به دست آوردند و خود را برابر تجار قدیمیتر آمریکا یافتند؛ خانوادههایی که ثروتشان در طی نسلها جریان داشت و قدرت سیاسی زیادی داشتند. خانوادههای قدیمیتر اعتبار بیشتری در اجتماع داشتند و اهمیت دادن به مد را سطحی و بیمعنی میدانستند. در حالی که نیومانیها سعی داشتند از مد به عنوان راهی برای ورود خود به طبقهی بالا استفاده کنند. آنها لباسهای پرزرقوبرق میپوشیدند و عاشق خرید از برندهای پاریسی مثل ورث، دوسه و روف بودند. حالا بسیاری از خانوادههای نیومانی آن زمان، اولد مانی محسوب میشوند.
پرپی در برابر یاپی
در دههی ۱۹۸۰، آمریکا رشد اقتصادی چشمگیری را تجربه کرد؛ اختصاص دادن بخش بزرگی از زندگی به کار مهم شد و جوانانی که در بازار سهام و مشاغل دیگر پول زیادی به دست آوردند، دوست داشتند این ثروت تازه به دست آمده را نشان دهند. این موضوع باعث به وجود آمدن گروهی به اسم یاپی شد. یاپیها کفش گوچی میپوشیدند، ساعت رولکس به دست میکردند، در مد روزترین محلهها زندگی میکردند و در کل عاشق هر چیز مدرن و جدیدی بودند که به بازار میآمد. اما یاپیها خود را در برابر پرپیهای قدیمی و بااصالت یافتند. بخش بزرگی از استایل پرپی از مدرسههای گران و قدیمی آمریکا الهام گرفته شده که شاید مشابه آن را در سریالهایی مثل گاسیپگرل یا الیت دیده باشید. آنها از فروشگاههایی مثل لاکوست، رالف لورن، بروکس برادرز و جیپرس خرید میکردند که طی سالها اعتبار زیادی به دست آورده بودند و شاید به جز عدهای خاص، همه متوجه برند و سطح آن نمیشدند.
تصویر رسانه ها
برای فهمیدن اولد مانی در برابر نیو مانی، باید تصویری را که از آنها در رسانه ارائه شده، واکاوی کنیم؛ زیرا فیلمها و سریالها به همان میزان که از زندگی واقعی تأثیر میگیرند، بر آن تاثیر میگذارند. به تازگی فیلمی به نام Challengers اکران شد که جرقهای برای بازگشت ترند اولد مانی بود؛ اما این بار از طریق استایل تنیس، به عنوان بخشی از سبک زندگی اولد مانی. سریالهایی مثل Succession و The Gilded Age هم بر سبک زندگی افراد ثروتمند تمرکز میکنند.
Succession که یکی از محبوبترین سریالهای سالهای اخیر بوده، تأثیر قابل توجهی بر ترند اولد مانی داشته است. این سریال زندگی یک خانوادهی بیلیونر به نام Roy را روایت میکند. مخاطبان، استایل شخصیتهای اصلی این سریال را با تیپ و برندهای اولد مانی میشناسند؛ اما جالب است بدانید که Royها نیو مانی محسوب میشوند و در یکی از قسمتها هم به تفاوت آنها با خانوادهای که ثروتشان طی نسلها جریان داشته، پرداخته شده است. این سریال معتقد است لباسهای لوگودار و نشان دادن ثروت به طور واضح، کاریست که بیشتر طبقهی متوسط و متوسط رو به بالا انجام میدهند؛ نه افرادی که ثروت هنگفتی دارند. در واقع به نظر میرسد که بسیاری از نیو مانیها دوست دارند با استایلشان یا حتی وصلت با خانوداههای اولد مانی، در میزان نفوذ آنها سهیم شوند.
روانشناسی استایل اولد مانی و نیو مانی
زیمل در مقالهی مهم خود دربارهی فشن میگوید مد راهیست که ما از طریق آن میتوانیم در عین حال که توسط جامعه پذیرفته میشویم خود را از آن متمایز کنیم. استایل اولد مانی یا هر ترند دیگری که ما از آن پیروی میکنیم نیز میتواند امتدادی از این نیاز باشد. در واقع طبقهی ثروتمند همیشه تلاش کرده تا خود را از جامعه جدا کند و برتریاش را نشان دهد؛ اما در عین حال میخواهد احترام و تایید طبقهی خود را نیز به دست آورد.
ما هم به احتمال زیاد دوست داریم بخشی از طبقهی ثروتمند باشیم و فشن راهیست که این زندگی را تجربه کنیم و از طریق آن احترام و توجه دیگران را به خود جلب کنیم. برندها هم از این موضوع آگاهند و حتی برندهای فست فشن هم کالکشنهای مختلفی با تمرکز بر استایل اولد مانی ارائه میدهند.
همچنین این ترند از طریق شبکههای اجتماعی محبوبیت عمومی پیدا کرده و میان صدها ترند چندروزه و کوتاه، ماندگار شد. برخی دلیل محبوبیت اولد مانی را همین موضوع میدانند؛ استایلی که بر اجزای کلاسیک لباس تمرکز میکند و میخواهد خود را از بند زمان رها کند. این ترند مبارزهای علیه مدهای ناپایدار است که با مشکلات اقتصادی و محیط زیستی متعدد این دوران همخوانی ندارد.
تفاوت اولد مانی و نیو مانی
خانوادههای اولد مانی طی قرنها دارایی و رسوم خود را به دست آوردهاند. آنها فرصت دسترسی به تحصیلات عالی، وقت برای مطالعه و عادت به پول زیاد را طی نسلها داشتهاند. اما فرد نیو مانی تازه و احتمالا با تلاش خودش به مقدار قابل توجهی از ثروت رسیده است؛ پس شاید عجیب نباشد که بخواهد آن را با خرید از برندهای دیزاینر یا به وسیلهی همگام شدن با آخرین تکنولوژیها نشان دهد یا خرج کند.
زمانیکه این ترندها محبوبیتی عمومی پیدا میکنند، میتوان گفت که بیش از هر چیز به دلایل سیاسی، اجتماعی و مهمتر از همه مارکتینگ به وجود میآیند. البته نکتهای که این ترند به ما یادآور میشود آن است که حتی استایل کلاسیک و اصطلاحا بیزمان، در دورههای مختلف معنای متفاوتی پیدا میکند؛ بنابراین بخشی از سرمایهگذاری ما در استایل میتواند خریدن لباسهایی باشد که دوستشان داریم و در آنها احساس خوبی پیدا میکنیم. همچنین جنبهی دیگر فشن اولد مانی به مخالفت با مصرفگرایی میپردازد و میتواند روش مناسبی برای بهکارگیری مد پایدار باشد؛ البته اگر از آن درست استفاده شود.
منبع: مجلهی کمد سارک