آشنایی با آزمایش کولپوسکوپی خانمها
کولپوسکوپی (کولپوسکوپی) روشی برای تشخیص و بررسی مشکلات دهانه رحم، فرج و واژن زنان است. این آزمایش زنانه توسط متخصص زنان یا کولپوسکوپی انجام می شود.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی است که در آن از ابزاری با میکروسکوپ روشن برای بررسی واژن و هرگونه سلول غیرطبیعی و سایر ناهنجاری ها استفاده می شود.
در برخی موارد از کولپوسکوپی به عنوان بخشی از معاینات معمول استفاده می شود. اما اغلب در پاسخ به نتایج غیرطبیعی پاپ اسمیر و برای تشخیص وجود سلول های سرطانی یا hpv و سایر تغییرات مرتبط با بیماری ها تجویز می شود.
خانم ها هر چند وقت یک بار باید این آزمایش را انجام دهند؟
فاصله زمانی کولپوسکوپی به وضعیت سلامتی فرد و نتایج آزمایشات قبلی وی بستگی دارد. با این حال، کولپوسکوپی یک آزمایش معمولی نیست که به طور معمول برای همه زنان تجویز شود. کولپوسکوپی معمولا زمانی توصیه می شود که نتایج پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد یا پزشک مشکوک به مشکل باشد.
برای خانم های میانسالی که ساکن تهران هستند و هنوز تست کولپوسکوپی انجام نداده اند پیشنهاد می کنیم حتما برای انجام کولپوسکوپی در تهران به متخصص زنان یا کولپوسکوپی مراجعه کنند و در این زمینه اقدام کنند.
حقایقی در مورد کولپوسکوپی
- اغلب این روش برای ارزیابی ظاهر غیر طبیعی دهانه رحم یا نتیجه غیر طبیعی پاپ اسمیر انجام می شود.
- ناهنجاری های دهانه رحم شامل تغییرات پیش سرطانی (دیسپلازی) است که می تواند خفیف، متوسط یا شدید و سرطانی باشد.
- نوع درمان انتخاب شده توسط پزشک به شدت ناهنجاری دهانه رحم بستگی دارد که با تجزیه و تحلیل بیوپسی انجام می شود.
- درمان ناهنجاری های دهانه رحم شامل ابلیشن، کرایوکاتری و لیزر دی اکسید کربن و برداشتن و برشکاری مانند LEEP، برداشتن مخروط با چاقوی سرد و هیسترکتومی است.
- به غیر از هیسترکتومی، که همیشه برای سرطان مهاجم استفاده می شود و به ندرت برای دیسپلازی استفاده می شود، اکثر درمان ها بی خطر هستند و می توانند در مطب پزشک انجام شوند.
برای کولپوسکوپی باید به چه متخصصی مراجعه کرد؟
برای انجام کولپوسکوپی باید به متخصص زنان و زایمان (یا متخصص زنان). این پزشکان متخصص در تشخیص و درمان مشکلات مربوط به دستگاه تناسلی زنان از جمله معاینات دقیق تر مانند کولپوسکوپی هستند.
دلایل کولپوسکوپی
آزمایش کولپوسکوپی برای بررسی دقیق تر دهانه رحم، واژن و فرج انجام می شود. این آزمایش معمولا زمانی تجویز می شود که نتایج تست پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد یا پزشک مشکوک به مشکل باشد. دلایل اصلی کولپوسکوپی عبارتند از:
- نتایج غیر طبیعی پاپ اسمیر: اگر سلول های غیرطبیعی در پاپ اسمیر تشخیص داده شد، کولپوسکوپی برای بررسی دقیق تر تجویز می شود.
- تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم: اگر پزشک به وجود سلول های پیش سرطانی یا سرطانی مشکوک باشد، کولپوسکوپی به شناسایی این سلول ها کمک می کند.
- وجود زخم یا ضایعه در دهانه رحم، واژن یا فرج: این آزمایش برای بررسی هر گونه زخم، زگیل تناسلی یا ضایعات مشکوک انجام می شود.
- تایید یا رد عفونت HPV: کولپوسکوپی می تواند به تشخیص ضایعات ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) کمک کند.
- خونریزی غیر طبیعی یا درد لگن: اگر فردی علائم غیرعادی مانند خونریزی غیرطبیعی یا درد لگن داشته باشد، پزشک ممکن است کولپوسکوپی را برای تشخیص علت تجویز کند.
این آزمایش به پزشکان کمک می کند تا تغییرات مشکوک سلولی یا بیماری های احتمالی را شناسایی و درمان کنند.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
کولپوسکوپی معمولاً بدون درد است، اما برخی از افراد ممکن است در طول عمل احساس ناراحتی یا فشار کنند. این حس به دلیل استفاده از اسپکولوم برای باز کردن دهانه رحم و سپس مشاهده ناحیه تناسلی با کولپوسکوپ است.
چند نکته در مورد احساس درد و ناراحتی در طول کولپوسکوپی:
فشار: هنگامی که پزشک اسپکولوم را وارد می کند، ممکن است فشاری را در لگن خود احساس کنید، مشابه آنچه در طی آزمایش پاپ اسمیر تجربه می کنید.
احساس سوزش یا گرما: اگر پزشک از محلولهای خاصی مانند اسید استیک برای بررسی دقیقتر استفاده کند، ممکن است کمی احساس سوزش یا گرما کنید.
بیوپسی: اگر پزشک در طول کولپوسکوپی نیاز به نمونه برداری از بافت (بیوپسی) داشته باشد، ممکن است درد کوتاه مدت و خفیفی شبیه دردهای قاعدگی احساس کنید.
درد بعد از آزمایش: برخی از افراد ممکن است پس از کولپوسکوپی، به ویژه پس از بیوپسی، که معمولا چند روز طول می کشد، گرفتگی یا لکه بینی خفیف را تجربه کنند.
اگر نگران درد هستید، می توانید از پزشک خود بخواهید تا قبل از انجام آزمایش بیشتر توضیح دهد و راه هایی را برای کاهش ناراحتی پیشنهاد کند.
کولپوسکوپی چگونه انجام می شود؟
کولپوسکوپی مشابه پاپ اسمیر است. در این آزمایش، پزشک اسپکولوم را وارد واژن میکند تا دهانه رحم به خوبی مشخص شود.
در اغلب موارد، زمانی که کولپوسکوپی به دلیل نتیجه غیرطبیعی تست پاپ اسمیر انجام می شود، محلول رقیق اسید استیک (سرکه) با سواب پنبه ای روی دهانه رحم اعمال می شود.
این به پزشک اجازه می دهد تا هرگونه تغییر در پوست (اپیتلیوم) دهانه رحم را مشاهده کند.
بسته به ماهیت بیماری، اشکال مختلفی از این تغییرات وجود دارد. برخی از تغییرات طبیعی در نظر گرفته می شوند، اما برخی دیگر پیش سرطانی هستند و احتمالاً پزشک نمونه برداری می کند.
در بیوپسی، قسمتی از بافت به اندازه یک انگور برای تشخیص قطعی و صحیح به آزمایشگاه فرستاده می شود.
این باعث خونریزی می شود که با افزودن یک ماده شیمیایی (نیترات نقره) با استفاده از اپلیکاتور کنترل می شود. این عمل با مقداری احساس سوزش همراه است.
به محض کنترل خونریزی، کولپوسکوپی کامل می شود. گاهی لازم است پزشک با افزودن اسید استیک و نمونه برداری واژن و فرج را به همین صورت معاینه کند که در این صورت باید بیهوشی تزریق شود.
نتیجه آزمایش کولپوسکوپی چه چیزی را نشان می دهد؟
نتیجه آزمایش کولپوسکوپی می تواند اطلاعات مهمی در مورد وضعیت سلول های دهانه رحم، واژن یا فرج ارائه دهد. این نتایج به پزشک کمک می کند تا تغییرات یا بیماری های غیرطبیعی را شناسایی کرده و درمان مناسب را انجام دهد.
نتایج کولپوسکوپی معمولا به یکی از دسته های زیر تقسیم می شود:
سلول های طبیعی: اگر نتیجه کولپوسکوپی طبیعی بودن سلول ها را نشان دهد، نیازی به پیگیری فوری نیست و احتمالاً پزشک در آینده آزمایش های معمولی مانند پاپ اسمیر را تجویز خواهد کرد.
سلول های غیر طبیعی (دیسپلازی): این وضعیت نشان دهنده تغییرات غیرطبیعی در سلول ها است، اما به معنای سرطان نیست. سلولهای غیرطبیعی ممکن است به مرور زمان خود به خود بهبود یابند، اما برخی از آنها برای جلوگیری از پیشرفت سرطان نیاز به درمان دارند.
دیسپلازی به سه دسته تقسیم می شود:
- دیسپلازی خفیف (CIN 1): تغییرات سلولی اندک و احتمالاً خود به خود برطرف می شود.
- دیسپلازی متوسط (CIN 2): تغییرات متوسطی که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
- دیسپلازی شدید (CIN 3): تغییرات شدیدی که به احتمال زیاد نیاز به مداخله و درمان دارند.
سلول های پیش سرطانی: اگر سلولهای پیش سرطانی شناسایی شوند، به این معنی است که سلولها دچار تغییراتی شدهاند که در صورت عدم درمان ممکن است به سرطان تبدیل شوند.
سرطان: در موارد نادر، کولپوسکوپی ممکن است سلول های سرطانی را شناسایی کند. این مورد نیاز به پیگیری فوری و درمان های مناسب دارد.
عفونت یا التهاب: در برخی موارد، کولپوسکوپی ممکن است عفونت یا التهاب را در ناحیه مورد بررسی نشان دهد.
بر اساس نتایج کولپوسکوپی، پزشک ممکن است شما را به آزمایشها یا درمانهای دیگری مانند بیوپسی، جراحی یا پیگیری بیشتر برای جلوگیری از ایجاد مشکلات شناسایی شده راهنمایی کند.
بعد از کولپوسکوپی
پس از کولپوسکوپی می توانید به فعالیت های روزانه خود بازگردید، اما تا 48 ساعت از رابطه جنسی و گذاشتن تامپون خودداری کنید.
اگر در کنار کولپوسکوپی بیوپسی برای شما انجام شد، بهتر است استراحت کنید تا دهانه رحم سریعتر بهبود یابد.
توجه داشته باشید که در صورت انجام کولپوسکوپی همراه با بیوپسی و نمونه برداری، از دوش گرفتن طولانی و آب گرم، تامپون و آمیزش جنسی به مدت دو هفته خودداری کنید.
منبع: کوئیک فیت