تعریفی کامل از مفهوم رسانه در «جامعه شناسی رسانه‌ها»

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، رسانه ها هم بازتاب فرهنگ و آداب و رسوم جامعه خود و جامعه جهانی هستند و با آن الگوها جامعه را می سازند و فرهنگ می دهند. معمولاً چنین باورهایی در بین مردم رایج است که «رسانه ها شرایط را برای دستکاری افکار عمومی فراهم می کنند». “کودکانی که بیش از حد تلویزیون تماشا می کنند، در مدرسه خوب عمل نمی کنند”؛ روزنامه نگاران معمولا مغرضانه هستند و کارشان فاقد عینیت است. “تلویزیون انتخاب ما را هدایت می کند”. هدف جامعه شناسی رسانه پرهیز از این قضاوت های کلی است.

این علم سعی می کند برای درک بهتر پدیده های مشاهده شده از زمینه های مورد بررسی فاصله بگیرد. اصل شروع در جامعه شناسی رسانه این است که واقعیت اشیا و اشیا معمولاً با آنچه به نظر می رسند متفاوت است. جامعه شناسی رسانه روش های مختلف تولید و دریافت اطلاعات و روابط ویژه ای است که بین تولید کننده و گیرنده پیام و تأثیر رسانه بر جامعه با تمرکز ویژه بر رفتار بازیگران مختلف که وارد این عرصه می شوند (مانند به عنوان روزنامه نگار، سیاستمدار، تصمیم گیرنده اقتصادی، روشنفکر و حتی غیرمتخصص) و همچنین به مطالعه رفتار کاربران یعنی مخاطبان می پردازد.

او کتاب «جامعه شناسی رسانه» را نوشت. ریمی ریفل با ترجمه محمدمهدی فتورچی و آنیتا صالح بلواردی بر اساس تعریف کاملی از مفهوم رسانه است. در این تعریف، رسانه شامل تمام تکنیک ها و موادی است که امکان گفت و گو بین افراد را فراهم می کند. این کتاب به طور خاص به بررسی وضعیت فرانسه می پردازد و بیشتر مفروضات در نظر گرفته شده مربوط به حوزه فرانسه است.

این کتاب دارای ۷ بخش است که شامل ۱. رسانه و زندگی سیاسی ۲. رسانه، افکار عمومی و حوزه عمومی ۳. رسانه بین تبلیغات و تبلیغات ۴. رسانه در برابر فرهنگ؟ ۵. متخصصان رسانه ۶. مخاطبان رسانه ۷. برنامه های کاربردی رسانه های دیجیتال گردآوری شده است.

بخشی از کتاب:

سیاستمداران بدون شک فشار رویدادها و رسانه ها را بیش از پیش تحمل می کنند. ما متوجه شدیم که آنها باید به درخواست های خبرنگاران پاسخ دهند. از استودیوهای رادیویی به محل اجرای برنامه های تلویزیونی می روند و با در نظر گرفتن نتایج نظرسنجی ها تصویر و تصوری از خود می سازند: استراتژی انتخاباتی آنها تابعی از منطق رسانه ای است. شهردار، مشاور محلی، نماینده و حتی وزیر اگر می‌خواهد شانس انتخاب مجدد داشته باشد، باید در عملکرد خود تعابیر کارشناسان حرفه‌ای رسانه را در نظر بگیرد. آنها تغییرات محبوبیت خود را دنبال کردند و سعی کردند گفتمان خود را تنظیم کنند. یکی از بارزترین تأثیرات این رسانه‌سازی احتمالاً افزایش میانجی‌گری‌هایی است که مردم برای برقراری ارتباط با همشهریان خود به آن تکیه می‌کنند.

اگرچه ملاقات های حضوری با رای دهندگان هنوز ناپدید نشده است (جلسات در مراکز خرید هنوز یک روش بسیار رایج است)، با این وجود این رویه با مجموعه بسیار پیچیده ای از ابزارها و مکانیسم ها، صحنه های صحنه سازی شده و فیلترها تکمیل شده است. توصیه‌های متخصصان ارتباطات سیاسی (همان‌هایی که اسپین‌دکتر نامیده می‌شوند)، فشارسنج‌ها و داده‌های نظرسنجی، مصاحبه در مقابل میکروفون یا دوربین، سهم روزانه یا بخشی از وقت مقامات سیاسی و اجتماعی برای ایجاد [در سطح] در سطح ملی این مهارت به صورت حرفه ای سازماندهی شده است و بعد “فنی و تخصصی” را به توانایی و توانایی سیاسی مرتبط می کند.

در فرانسه، روزنامه نگاران مستقل و فارغ از قدرت دولت یا احزاب هستند. آنها ناگزیر در مقایسه با گذشته های نه چندان دور که رئیس دولت و وزرا اعمال و حرکات خود را در رسانه های دیداری و شنیداری به ویژه با اعمال نوعی سانسور بر آنها اجرا می کردند، خودمختاری خود را به دست آورده اند. در نظر برخی از آنان، به ویژه نخبگان جامعه (ویراستاران، وقایع نگاران، ویراستاران و…)، کنار گذاشتن نظارت و کنترل دولتی با دغدغه پرورش نوعی مهارت انتقادی همراه بود.

آنها خود را مفسران و تحلیلگران توانمند زندگی سیاسی می دانند و می توانند بازی های سیاسی را به شیوه ای آگاهانه تفسیر کنند که می توانند از نتایج نظرسنجی ها به عنوان بحث برای شناخت انتظارات افکار عمومی استفاده کنند. آنها دائماً گفتارها و رفتارهای سیاستمداران را ارزیابی می کنند، مسیر عمل را با دقت تعیین می کنند و سعی می کنند عواقب بازی های زیرکانه و حیله گرانه را پیش بینی کنند: آنها از ناظران ساده صحنه سیاسی به بازیگران نسبتاً حرفه ای تبدیل شده اند.

کتاب «جامعه شناسی رسانه» توسط انتشارات اندیشه احسان منتشر شد.